Нақты әлем объектісі мен оның моделі арасындағы байланысты



Дата19.05.2022
өлшемі18,99 Kb.
#35059

Нақты әлем объектісі мен оның моделі арасындағы байланысты (қатынасты) үлкейтілген модельдеу циклінің көмегімен графикалық түрде суреттеуге болады (1.1-сурет).
1.2. Модельдеуге жүйелі көзқарас
Зерттелетін нысандар әдетте өте күрделі. Оқуды жеңілдету үшін оларды бөліктерге бөліп, әр бөлікті бөлек зерттеу ыңғайлы. Бөліктердің өзара әрекеттесетінін және бір-бірінен тәуелсіз емес екенін ескеру маңызды. Өзара әрекеттесетін объектілердің мінез-құлқын дұрыс сипаттау үшін жүйелік тәсіл қолданылады, ол күрделі объектіні өзара әрекеттесетін элементтер жүйесі түрінде бейнелеуден тұрады.
Жүйе - өзара әрекеттесетін элементтердің жиынтығы ортақ мақсат біріктіреді. Жүйе элементтерінің өз арасында да, сыртқы ортамен де (жүйеге жатпайтын объектілер) байланысы болады.
Жүйені ішкі жүйелерге бөлуге болады. Ішкі жүйе деп аталады жүйенің мақсатына сәйкес келетін өзіндік (жергілікті) мақсаты бар жүйе бөлігі. Элемент жүйенің бөлінбейтін бөлігі болып табылады. Ішкі жүйелер иерархиясы мақсаттар иерархиясына немесе мақсаттар ағашына (көрсететін диаграмма) сәйкес келеді. мақсаттар иерархиясы төңкерілген ағашқа ұқсайды).

Декомпозиция-бұл жүйенің құрылымын қолдануға негізделген және бір үлкен мәселенің шешімін бірнеше қарапайым мәселелерді шешуге ауыстыруға мүмкіндік беретін әдіс. Жүйенің ыдырауы құрылымдық және функционалдық тәсілдерді дәйекті қолдану арқылы жүзеге асырылады. Құрылымдық тәсіл жүйенің құрылымын модельдеу, яғни. оны ішкі жүйелер мен элементтерге бөлу; функционалдық тәсіл құрылым туралы ақпаратты пайдаланбай, оның мінез-құлқын талдау негізінде әрбір элементтің моделін құруды қамтиды.


Композиция дегеніміз-ішкі жүйелер мен элементтердің бір-бірімен және сыртқы ортамен байланысын модельдеу. Элементтер арасындағы байланыс кейбір элементтер үшін кіріс болып табылатын көптеген параметрлер арқылы жүзеге асырылады (олардың жұмысына әсер ететін), ал басқалары үшін-демалыс күндері (олардың жұмыс істеу нәтижесін сипаттайтын).
1.3. Модельдеу түрлерін жіктеу
Модельдеу түрлерін және сәйкесінше модельдерді жіктеу (лат. modulus-Өлшем, үлгі) әр түрлі белгілер бойынша жүргізілуі мүмкін: қолдану саласы (қолдану саласы), модельденетін объектілердің сипаты, бұл жағдайда материалдық және идеалды модельдеуге байланысты модельдердің екі үлкен тобы бөлінеді (1.2-сурет).
Материалдық модельдеу модель мен зерттелетін объект арасында материалдық сипаттағы байланыстың болуын болжайды. Материалдық модельдеуде үш негізгі топты шартты түрде ажыратуға болады: кеңістіктік, физикалық және аналогтық модельдеу
Кеңістіктік модельдеуде зерттелетін объектілердің кеңістіктік (геометриялық) қасиеттерін көбейтуге немесе көрсетуге арналған модельдер қолданылады. Мұндай модельдер тобының мысалдары ретінде әр түрлі типтегі макеттерді атауға болады (ғимараттар, құрылғылар және т.б.).

Модели с параметрами, сосредоточенными или распределенными в пространстве. В моделях с распределенными параметрами переменные зависят от пространственных координат, в моделях с сосредоточенными параметрами – не зависят. Динамические модели с сосредоточенными параметрами описываются обыкновенными дифференциальными уравнениями. Динамические модели с распределенными параметрами описываются дифференциальными уравнениями с частными производными. Кеңістікте шоғырланған немесе таратылған параметрлері бар модельдер. Таратылған параметрлері бар модельдерде айнымалы мәндер кеңістіктік координаттардан, ал шоғырланған параметалары бар модельдерде олар тәуелді емес. Шоғырланған параметрлері бар динамикалық модельдер қарапайым дифференциалдық теңдеулермен сипатталады. Бөлінген параметрлері бар динамикалық модельдер жартылай туындылары бар дифференциалдық теңдеулермен сипатталады.



Модели, дискретные и непрерывные (во времени). В дискретных моделях время принимает фиксированные значения, в непрерывных – любые значения. При использовании дискретных моделей ось времени разбивается на интервалы, границы которых называются опорными моментами времени. Расчет параметров модели производится для опорных моментов времени.


Свойства математических моделей и требования к ним Математикалық модельдердің қасиеттері және оларға қойылатын талаптар
При разработке математической модели устанавливается ряд требований к ее свойствам, выполнение которых необходимо для ее эффективного использования. Рассмотрим основные из
Целенаправленность модели. В модели должны фигурировать параметры, описывающие цель объекта, а так же параметры, с помощью управления которыми можно добиться достижения цели.

Устойчивостью модели называется слабая чувствительность к погрешностям ее параметров. Неустойчивость модели является ее свойством и не всегда свидетельствует о неустойчивости описываемых ею объектов

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет