Новая презентация pptx



Pdf көрінісі
Дата16.12.2023
өлшемі52,96 Kb.
#139828
түріҚұрамы


Ароматты қатардағы 
дəрілік заттар
Юлдашова Дилобар


Ароматты қосылыстар (арендер) - циклді 
қанықпаған көмірсутектер , құрамында 
ароматты жүйе бар. Негізгі айырықша 
қасиеттері – ароматты жүйенің 
тұрақтылығының жоғарылауы жəне 
қанықпағанына қарамастан, қосудан 
гөріалмасу реакцияларынабейінді
.


Бензоидтар (арендер жəне құрамында 
бензол сақиналары бар арендердің 
құрылымдық туындылары) жəне 
бензеноидты емес (барлық басқа) 
ароматты қосылыстар арасында 
айырмашылық бар. 


Көптеген қосылыстардың молекулаларының 
құрылымында бір-біріне қатысты оқшауланған 
немесе конденсацияланатын бірнеше ароматты 
жүйелерді ажыратуға болады. Оқшауланған 
бензол сақиналары бар бензеноидты 
қосылыстардың мысалдарына келесі 
қосылыстар жатады: дифенилметан жəне 
полистирол, бір-бірінен бензол сақиналары 
ажыратылған, сонымен қатар Тікелей қосылған 
ядролары бар дифенил жəне терфенилдер


Бензеноидты ароматты көмірсутектер 
(арендер) кең таралған жəне үлкен 
практикалық маңызы бар. Бензол 
сақиналарынан басқа, арендерде жиі басқа 
да көмірсутек топтары (алифаттық, 
нафтендік, полициклдік) болады. 
Ароматты көмірсутектердің негізгі 
көздерінекөмір шайыры, мұнай жəне 
жатады.


Ароматтылық критерийлері
Қосылысты хош иісті немесе хош иісті емес деп 
сенімді түрде жіктеуге мүмкіндік беретін бірде-бір 
сипаттама жоқ. Ароматты қосылыстардың негізгі 
сипаттамалары:
қосудан гөрі алмастыру реакцияларына бейімділік 
(анықталатын ең оңай, тарихи бірінші белгі, мысал 
– бензол, этилен түстен кетпейді. бром суы)


сақиналы магниттік токтың болуы (бақылау 
күрделі жабдықты қажет етеді), бұл ток хош 
иісті сақинамен байланысты протондардың 
химиялық ығысуының əлсіз өріске (бензол 
сақинасы үшін 7-8 ppm) ығысуын 
қамтамасыз етеді, жəне жоғарыда ароматты 
жүйе жазықтығы астында орналасқан 
протондар – жоғары өрісте (спектрЯМР)
.


Классификация
Жалпы алғанда, ароматты қосылыстарды 
келесідей жіктеуге болады:
2 π-электроны бар жүйелер.
циклопропенил катионының туындыларымен 
жəне циклобутадиенциклопропенил 
перхлораты
.


Қасиеттері
Жалпы, ароматты қосылыстар қатты немесе 
сұйық заттар. Олар алифаттық жəне алициклды 
аналогтардан жоғары сыну көрсеткішімен жəне 
жақын ультракүлгін сəуледе жəне спектрдің 
көрінетін аймағында жұтылуымен ерекшеленеді. 
Хош иісті қосылыстарорынбасу реакцияларымен
екеуі де электрофильді (галогендеу, нитрлеу) 
арқылы сипатталады. , сульфондау, алкилдеу, 
ацилдену жəне т.б.) жəненуклеофильді(əртүрлі 
механизмдер арқылы). 


Əдебиеттер
Ж. наурыз. Органикалық химия. Реакциялар, 
механизмдері жəне құрылымы. 1-том
Керри. Сандберг. Органикалық химия. 
Реакциялардың механизмдері. 1-том
5 томдық химиялық энциклопедия. ред. И.Л.
Кнунянц. 1-том


Назарларыңызға рахмет


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет