Өндірістік апаттар - бұл өндірістік объектіде, техникалық жүйеде немесе өнеркәсіптік зауытта жұмыстың реттелген орындалуын бұзатын кенеттен және күтпеген жерден болатын апаттар. Өнеркәсіптік қауіпсіздік мамандары өндірістік апаттың себептерін үш санатқа бөледі: 1. Қауіпті еңбек жағдайлары; 2. Қызметкерлердің қауіпті әрекеттері; 3. Басқа да себептер.
Өндірісте еңбектің дұрыс ұйымдастырылмауынан, еңбек тәртібін бұзу салдарынан, техникалық қауіпсіздікті сақтамаудан және бақылаудың әлсіздігінен өндірістік жазатайым оқиғалар болуы мүмкін.
Өндірісте еңбектің дұрыс ұйымдастырылмауынан, еңбек тәртібін бұзу салдарынан, техникалық қауіпсіздікті сақтамаудан және бақылаудың әлсіздігінен өндірістік жазатайым оқиғалар болуы мүмкін.
Әрбір жазатайым оқиға технологиялық үрдістерді орындау кезінде туатын қатерлі жағдайдың нәтижесі болып табылады.
Кез – келген жазатайым оқиғада көптеген себепші факторлардың арасынан оны тікелей тудырушы факторларды атап өтер болсақ, бұған қауіпті әрекет пен қауіпті жағдай жатады.
Қауіпті әрекет – жұмысшының (оператордың, жүргізушінің, слесарьдың, токарьдың) нақты жағдайдағы кәсіптік қимыл нормасына сәйкес келмейтін әрекет жасауы.
Қауіпті әрекет – жұмысшының (оператордың, жүргізушінің, слесарьдың, токарьдың) нақты жағдайдағы кәсіптік қимыл нормасына сәйкес келмейтін әрекет жасауы.
Қауіпті жағдай - өндірістік ортаның қабылданған нормаға сәйкес келмейтін жағдай.
Егер қауіпті әрекеттер бүтіндей адамға тәуекелді болса, онда қауіпті жағдайлар машиналардың жіктелмегендігінің салдары болуы мүмкін.
Қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен жұмысшының кездейсоқ оқиғаға ұшырауы өндірісте болған қайғылы оқиға деп аталады.
Егер жұмысшы жұмыс кезінде өзінің қауіпсіздік талаптарын сақтамауынан жарақат алса, ол өндірістік жарақаттану деп аталады.Өндірістік жарақаттаануға жұмысшының сол мекеменің көлігімен жұмысқа барар жолда немесе қайтарда алған жарақаты да жатады.
Ел аумағында қауіпті өндіріспен 1,8 мың кәсіпорын және ұйым айналысады. Соңғы 12 жылда Қазақстанда 2500 өндірістік апат орын алған. Соның салдарынан 1680 адам зардап шегіп, 3018-і қаза тапқан. Жыл сайын жұмыс орнындағы апаттың кесірінен 260-тан аса адам түрлі деңгейде жарақат алады.
