Параметрлері бар сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдер

жүктеу/скачать 105,94 Kb.

бет	1/2
Дата	15.12.2023
өлшемі	105,94 Kb.
	#138067

1 2

«С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» КЕАҚ НАО «КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д. АСФЕНДИЯРОВА»

СРС
ТАҚЫРЫБЫ: «Параметрлері бар сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдер.»

Тобы: ФӨТ 22-040
Орындаған: Саттаров Дамир
Қабылдаған: Назира Сайновна

Параметрлері бар сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі кезеңдер
Өтпелі процестер дегеніміз-электр тізбегінің бір тұрақты жұмыс режимінен (әдетте мерзімді) екіншісіне (әдетте мерзімді) ауысу процестері, мысалы, амплитудасы, фазасы, формасы немесе жиілігі.
Электр тізбегіндегі өтпелі үрдістер
Өтпелі үрдістер-бұл бір тұрақты жұмыс режимінен екіншісіне ауысу кезінде электр тізбегінде пайда болатын процесс. Өтпелі кезеңдерде автоматика жүйелері мен басқа құрылғылардың жұмысын бұзуға қабілетті үлкен кернеулер, шамадан тыс токтар, электромагниттік тербелістер пайда болуы мүмкін. Екінші жағынан, өтпелі кезеңдер практикалық қолдануды табады, мысалы, электронды генераторлардың әртүрлі түрлерінде, электроника және автоматика тізбектерінде. Схемада коммутация шартты түрде кілттің іске қосылуымен көрсетіледі.
Коммутация деп аталатын электр тізбегіндегі кез-келген өзгерістер кезінде (қосу, өшіру, қысқа тұйықталу, үзіліс, тізбектің немесе амплитуданың, жиіліктің немесе кернеудің фазасының кез-келген параметрінің секірмелі өзгеруі және т.б.), онда өтпелі процестер пайда болады.
Өтпелі кезеңдерді толығымен үш сатыға бөлуге болады:
1.Бастапқы қалыптасқан кезең.
2.Өтпелі кезең. Оның басталуы негізінде есебінде қабылданады (кейбір жағдайларда коммутация алдындағы уақытын және коммутациядан кейінгі уақытын ажырата білу қажет).
3. Теория жүзінде уақытында келетін, ал тәжірибе жүзінде салыстырмалы қысқа уақыттан кейін келетін, соңғы қалыптасқан кезең. Бұл кезең қалыптасқан деп аталады.
Өтпелі кезеңдер физикалық тұрғыдан
Физикалық тұрғыдан өтпелі процестер-бұл тізбектің бір энергетикалық күйден (мутацияға дейінгі режимде) басқа энергетикалық күйге (мутациядан кейінгі режимде) ауысу процестері және тізбектің магниттік және электр өрістеріндегі энергия қорының тізбектің жаңа күйі үшін оның мәнін ауыстыруға сәйкес келмеуіне байланысты.
Өтпелі кезеңдерді есептеу барысында қолданылатын әдістер
Бұл процестер бірден жүре алмайтыны анық, өйткені электр тізбегінің сақтау элементтерінің электромагниттік өрісінде сақталатын энергияның лезде өзгеруі мүмкін емес. Кез-келген электр тізбегіндегі өтпелі процестерді есептеудің жалпы тәсілі Кирхгоф заңдарының көмегімен дифференциалдық теңдеулерді құрастыру болып табылады, оларды шешу әртүрлі әдістермен жүзеге асырылуы мүмкін
Сызықтық электр тізбектеріндегі өтпелі процестерді талдаудың негізгі әдістері:
- тізбектің электромагниттік күйін сипаттайтын дифференциалдық теңдеулерді тікелей біріктіруден тұратын классикалық әдіс;
табылған кескіндерден түпнұсқаларға ауыса отырып, қажетті айнымалылардың операторлық кескіндеріне қатысты алгебралық теңдеулер жүйесін шешуден тұратын операторлық әдісі
Дюамель интегралын қолдана отырып есептеу әдісі, әсер ету қисығының күрделі түрінде қолданылады;
- Фурье түрлендіруіне негізделген жиілік әдісі және синтез есептерін шешуде кеңінен қолдану
- қалыпты түрде (Коши түрінде) жазылған бірінші ретті дифференциалдық теңдеулер жүйесін шешу негізінде тізбектің электромагниттік күйін анықтаудың реттелген әдісі.
Спектрлік (жиілік) әдісі
Электр тізбектеріндегі өтпелі процестерді талдаудың спектрлік (жиілік) әдісі сигнал спектрлері мен тізбектердің жиілік қасиеттері туралы ұғымды қолдануға негізделген. Бұл жағдайда кіріс сигналы спектрдің гармоникалық компоненттерінің қосындысы түрінде ұсынылады, ал тізбектің бір гармоникалық тербеліске реакциясына (реакциясына) сәйкес келетін сипаттамасы - күрделі беріліс коэффициенті K(jω) - тізбектің жиілік сипаттамасы.
Классикалық әдіспен есептеу алгоритмі
1. Электр тізбегін ауыстырудың есептік схемасы жасалады және коммутацияның бастапқы шарттары анықталады.
2. Коммутациядан кейін пайда болатын тізбек тізбегі үшін тізбек элементтеріндегі Токтар мен кернеулер арасындағы қатынастар мен Кирхгоф заңдары негізінде дифференциалдық теңдеулер жүйесі жасалады.
3. Алынған теңдеулер жүйесі бір гетерогенді дифференциалдық теңдеуге айналады, соның негізінде тізбектің сипаттамалық теңдеуі жазылады және шешіледі.
4. Еркін режим үшін шешім сипаттамалық теңдеудің түбірлерінің саны мен түрін ескере отырып жазылады.
5. Тізбектегі тұрақты режим анықталады.
6. Өтпелі теңдеу тұрақты және еркін режимдердің қосындысы ретінде жазылады.
7. Еркін режимнің тұрақты интеграциясы анықталады.
8. Өтпелі теңдеудің соңғы түрінде жазылады және қалған қажетті шамалар анықталады.
9. Тізбектегі өтпелі процестің сипатына талдау жасалады (Токтар мен кернеулердің уақытша функцияларын графикалық құру).
Операторлық әдіс
Өтпелі процестерді есептеудің операторлық әдісі нақты уақыт функцияларынан (e(t), u(t), i(t) түпнұсқаларынан олардың операциялық кескіндеріне ( E(p), U(p), I(p)) ауысатын тікелей Лаплас түрлендіруін қолдануға негізделген.күрделі айнымалы (оператор) функциялары p = σ + jω. Кирхгоф заңдары бойынша кескіндерге арналған алгебралық теңдеулер жүйесін құрып, оны қажетті өтпелі функцияның кескініне қатысты шеше отырып, Лапластың кері түрлендірулері арқылы осы функцияның түпнұсқасын анықтаңыз.
Дюамель интеграл әдісі
Дюамель интегралы әдісі кіріс сигналын 1(t) бірлік функциясының немесе δ(t) бірлік импульсінің элементар әсерінің қосындысы ретінде көрсетуге, сондай-ақ электр тогының үздіксіздік принципін көрсететін Дюамель интегралының формуласын қолдануға негізделген. Бұл ретте тізбектің сипаттамасы ретінде бірлік функцияның немесе Бірлік импульстің әсеріне тізбектің реакциясы (жауап) тиісінше қолданылады - h(t) өтпелі сипаттамасы немесе G(t) импульстік сипаттамасы-тізбектің уақытша сипаттамалары.

жүктеу/скачать 105,94 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2