6М030100 «Құқықтану» мамандығы

ҚАЗАҚ  ҰЛТТЫҚ  АГРАРЛЫҚ  УНИВЕРСИТЕТІ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6М030100 – «Құқықтану» мамандығы 

бойынша магистратураға түсуге арналған емтиханның 

 

БАҒДАРЛАМАСЫ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы, 2016 

 

МЕМЛЕКЕТ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ТЕОРИЯСЫ 

(негізгі бөлім) 

        

 Мемлекет және құқық теориясының пәні мен әдісі 

Мемлекет және құқықтың жалпы теориясының нысаны – мемлекет және 

құқықтың  пайда  болуының,  дамуының  және  жұмыс  жасауының  негізгі 

заңдылықтары.  Мемлекет  және  құқықты  зерттеудің  объективтілігі  мен 

ғылымилығы.  Мемлекет және құқықты оқып үйренудің материалистік және 

диалектикалық  жолдары.  Мемлекет  және  құқық  теориясының  әдіснамасын 

идеологиясыздандыру.  Мемлекет  және  құқықты  оқып  үйренудегі  жалпы 

гуманистік, әлеуметтік және философиялық көзқарастар. 

Мемлекет  және  құқықты  оқып  үйренудің  таптық  көзқарасына  осы 

заманғы  түсінік.  Мемлекет  және  құқықты  зерттеудегі  таптық  және  жалпы 

гуманитарлық көзқарастардың арақатынасы. 

Мемлекет және құқықты танып білу үдерісінің логикасы. Ғылыми ойлау 

амалдары. Анализ, синтез, индукция, дедукция, гипотеза. 

Мемлекет  және  құқықты  оқып  үйренудің  нақты  әдістері.  Формальдық 

логикалық  әдіс.  Салыстыру  әдісі.  Мемлекет  және  құқықты  зерттеудің 

социологиялық (әлеуметтанулық) әдістері: анкеттеу әдісі, сұхбат, әлеуметтік 

тәжірибесі. Мемлекет және құқықты зерттеудің жүйелік әдісі.  

Мемлекеттің пайда болуы 

Алғашқы  қоғам.  Алғашқы  қоғамның  иемденуші  экономикасына 

сипаттама.  Рулық  құрылыс.  Рулық  құрылыстағы  басқару  органдары  мен 

тәртіп нормалары. Рулық құрылыстағы қоғамдық билік. Рулық құрылыстың 

экономикалық негізі. Иемденуші экономикадан өндіруші экономикаға көшу. 

Жеке  меншіктің  пайда  болуы.  Қоғамның  жіктелуі,  әлеуметтік  теңсіздік  пен 

шиеленістердің пайда болуы. Мемлекеттің пайда болуы. Мемлекет алғашқы 

таптық қоғамның саяси, құрылымдық, аймақтық ұйымы ретінде.  

Мемлекеттің  әлеуметтік  мәніндегі  дуализм:  мемлекет  қоғамды  басқару 

тетігі және таптық шиеленістерді шешудің құралы ретінде. 

Мемлекет туралы түсінік және оның белгілері 

Мемлекет  анықтамасының  әртүрлілігі.  Мемлекеттің  мәні.  Мемлекеттің 

мәніндегі  жалпы  әлеуметтік  және  тапттық  сипаттар.  Мемлекет  жария-

құқықтық қауымдастық ретінде. Мемлекеттік егемендік. Ұлт және мемлекет. 

Мемлекет  пен  экономиканың  өзара  байланысы.  Мемлекеттіліктің 

эволюциясы.  Мемлекеттің  даму  кезеңдері.  Әртүрлі  халықтардағы 

мемлекеттілік  дамуының  әртектілігі.  Мемлекет  белгілерінің  қалыптасуы: 

жариялық  билік,  мемлекет  бағыныстыларының  аумақтық  бөлінуі,  салықтар, 

қарыздар,  мемлекеттік  борыштар.  Мемлекеттілік  және  егемендік.  Құқық 

шығармашылық  мемлекеттің  белгісі  ретінде.  Мемлекет  белгілерінің 

қалыптасуының дәйектілігі. Әртүрлі халықтарда мемлекеттіліктің қалыптасу 

ерекшеліктері. 

Мемлекеттің мәні және қызметтері (функциялары)  

Мемлекет  функцияларының  түсінігі  мен  мазмұны.  Мемлекеттің 

әлеуметтік  тағайыны,  мемлекеттің  міндеттері  мен  функциялары.  Мемлекет 

функцияларының  түсінігі  және  оларды  жіктеу.  Мемлекет  функцияларын 

жіктеудің  әртүрлі  амалдары  мен  негіздері.  Мемлекеттің  негізгі  ішкі  және 

сыртқы  функциялары.  Мемлекеттің  тұрақты  және  уақытша  функциялары. 

Мемлекеттің гуманистік, экономикалық және саяси функциялары. 

Мемлекет механизмі (тетігі)  

Мемлекет механизмінің түсінігі. Мемлекет механизмі және мемлекеттік 

аппарат. Мемлекеттік аппараттың құрылымы мен жұмыс жасауының негізгі 

қағидалары:  билікті  бөлу,  интернационализм,  демократизм,  кәсібилік, 

мемлекеттің егемендік билікті ңхалыққа қатыстылығы, адам құқығын қорғау, 

заңдылық  және  т.б.  мемлекеттік  аппараттың  билікті  басып  алуына  жол 

бермеуі.  Мемлекеттік  аппарат  қызметіндегі  бюрократизммен,  сыбайлас 

жемқорлықпен күрес. Мемлекет пен қоғамның өзара қатынасының бұзылуы, 

оны  жоюдың  жолдары  мен  әдістері.  Мемлекеттік  қызмет  туралы  заң. 

Мемлекеттік қызмет кадрлары, оларды жіктеу. Мемлекеттік қызметкерлерді 

іріктеу қағидалары және оларға қойылатын талаптар. 

Мемлекеттік  орган  және  оның  белгілері.  Мемлекеттік  органның 

міндеттері,  функциялары  және  құзыреті.  Мемлекеттік  органның  өктемдік 

өкілеттіктері.  Мемлекеттің  заң  шығарушы,  атқарушы,  сот  органдары. 

Мемлекеттің  жоғарғы  және  жергілікті  органдары.  Жалпы  және  арнайы 

құзыретті органдар. 

Қазастан  Республикасының  мемлекеттік  органдарының  жүйесі.  ҚР 

Президенті.  ҚР  заңнамалық  билігі.  ҚР  Парламенті.  Сенат.  Мәжіліс.  ҚР 

атқарушы  билігі.  Үкімет.  Премьер-министр.  Министрліктер.  Мемлекеттік 

комитеттер. Конституциялық Кеңес.  

Мемлекеттің нысаны (формасы) 

Мемлекет 

мәнінің, 

әлеуметтік 

мұратының 

және 

нысанының 

арақатынасы.  Мемлекет  нысанының  түсінігі.  Басқару  нысаны,  ұлттық-

мемлекеттік  және  әкімшілік-аумақтық  құрылым  нысаны,  мемлекеттің  саяси 

режимі. 

Мемлекет 

нысанын 

айқындайтын 

мән-жайлар. 

Географиялық, 

экономикалық,  саяси,  тарихи,  ұлттық,  климаттық.  Мемлекет  нысанының 

сабақтастығы.  Атақты  тұлғаның,  белгілі  бір  мемлекеттердің  саяси 

тәжірибесінің,  табыс  пен  діннің  мемлекет  нысанына  ықпалы.  Мемлекет 

нысаны мен типтерінің өзара қатынасы.  

Басқару нысаны. Монархия. Абсолюттік монархия. Шектеулі монархия. 

Шығыстық озбырылық (деспотия). Ерте феодалдық, сословиелік-сайланбалы. 

Дуалистік, парламенттік монархиялар. 

Республика. 

Аристократиялық. 

Демократиялық. 

Парламенттік. 

Президенттік. Кеңестік. Халықтық-демократиялық. Аралас. 

Мемлекет қоғамның саяси жүйесінде  

 

Азаматтық  қоғам  және  саяси  жүйе.  Билік  және  оны  басқару.  Билік 

әлеуметтік  құбылыс  ретінде  және  оның  әлеуметтік,  саяси  және 

ұйымдастырушылық аспектідегі мәні. Биліктің түрлері және типтері. Билікті 

шектеу, оны жеңудің жолдары мен әдістері. Саяси билік және тұлға. Биліктің 

қағидалары, оның құрылу жүйесі, негізгі белгілері. Биліктің легитимділігі. 

  Саяси  жүйе,  оның  мәні,  пайда  болуының  объективтік  маңызы  және 

қоғамның  саяси  өмірдегі    рөлі.    Жүйенің  құрылымы,  олардың  элементтерін 

топтастыру, оны бағалаудың  белгілері. 

Қоғамның  саяси,  экономикалық,    әлеуметтік  және  саяси  жүйелерінің 

арақатынасы.  Саяси  жүйенің    белгілері:  мемлекеттік  басқарудың  бастапқы 

қағидалары: «персоноцентризм», «системоцентизм»  және олардың қоғамның 

саяси өмірінде алатын рөлі. 

Құқықтық мемлекет және азаматтық қоғам 

Құқықтық  мемлекет  және  оның  негізгі  сипаты.  Құқықтық  мемлекеттің 

мақсаттары,  міндеттері  және  атқаратын  қызметі.  Құқықтық  мемлекетттің 

әлеуметтік  мәні.  Құқықтық  мемлекеттің  саяси  негіздері.  Құқықтық 

мемлекеттің  экономикасы.  Құқықтық  мемлекеттің  этатистік  мемлекеттен 

айырмашылығы. 

Құқықтық  мемлекеттің  негізгі  белгілері.  Адам  құқықтарын  қорғау  -  

саяси  режимге  тән  сипат.  Тұлғаның  сенімді  және  еркін  өмір  сүруін 

қамтамасыз ету, олардың  құқықтары мен бостандықтардың шынайлылығын 

кепілдендіру. Мемлекет пен тұлғаның өзара жауапкершілігі.  

Құқықтың түсінігі, мәні және функциялары 

Құқықтың  пайда  болуы.  Рулық  қауымның  мононормалары  және 

олардың  құқыққа  айналуы.  Құқықтың қалыптасуының  себептері  мен  негізгі 

амалдары.  Құқықтың  тағайыны.  Құқықтың  белгі-нышандары.  Құқықтың 

мемлекетпен байланысы. Құқықтың мәні.  

Құқықтың  пайда  болуының  негізгі  теориялары:  табиғи-құқықтық, 

теологиялық, 

нормативистік, 

марксистік, 

психологиялық 

және 

социологиялық.  Қазіргі  кездегі  құқықтық  танымның  жалпы  сипаттамасы. 

Объективтік  құқық  және  субъективтік  құқық.  Құқықтың  анықтамасы. 

Құқықтың  нормативтілігі,  жалпыға  бірдей  міндеттілігі,  формальді 

анықтылығы,  жүйелілігі  мен  еріктілігі  сипаты  оның  негізгі  белгілері  мен 

мәндік ерекшеліктері ретінде.  

Қоғамның әлеуметтік нормалары жүйесіндегі құқық  

Қоғамдық 

қатынастардың 

нормативтік 

реттелуі. 

Нормативтік 

реттеулердің  түрлері.  Қоғамның  әлеуметтік  нормалары.  Техникалық 

нормалар.  

Әлеуметтік  және  техникалық  нормалардың  түрлері.  Қоғамның 

әлеуметтік нормаларын топтастыру негіздемесі.   

Әдет-ғұрыптар.  Дәстүрлер.  Іскерлік  дағдылар.  Салттар.  Өнегелік 

нормалар.  Қоғамдық  ұйымдардың  нормалары.  Қоғамның  әлеуметтік 

нормаларындағы  жалпылық  пен  арнайылық.  Қоғамның  әлеуметтік 

нормаларының өзара әрекеттесуі, өзара әсер етуі және өзара байланысы.  

Қоғамның  әлеуметтік  нормалары  жүйесіндегі  құқық  нормалары  және 

олардың ерекшеліктері.  

Құқық нормалары  

 

 

 

 

 

            Құқық 

нормаларының  түсінігі.  Құқық  нормасы  –  мінез-құлықтың  үлгісі,  ережесі, 

өлшемі,  көлемі.  Құқық  нормаларының  белгілері:  формальді  анықтылығы, 

жалпыға  бірдей  міндеттілігі,  жүйелілігі,  әрекет  етуінің  қат-қабаттылығы, 

адресаттың  кейіптеушіліксізі,  мемлекетпен  қамтамасыз  етілуі,  ұсыныстық-

міндеттеуші  сипаты.  Құқықтық  нормалардың  мемлекетпен  байланысы. 

Құқықтық  нормаларды  жүзеге  асыруды  қамтамасыз  етуде  мемлекеттік 

мәжбүрлеу мүмкіншілігі.  

Құқықтық норманың логикалық құрылымы. Гипотеза, диспозиция және 

санкция – құқықтық норманың логикалық элементтері. Құқықтық норманың 

гипотезасы  –  құқықтық  норманы  қолдану  жағдайын  нормативті  анықтау. 

Гипотезаның түрлері. Құқықтық норманың диспозициясы – мүмкін не тиісті 

мінез-құлықтың  түрі  мен  көлемін  көрсету.  Құқықтық  норманың 

диспозициясы  -  құқық,  міндет,  тыйым.  Құқықтық  норманың  санкциясы. 

Құқықтық  норманың  санкциясы:  жауаптылықтың  шарасы,  құқық 

субъектісінің мінез-құлқының нәтижесінде туындайтын жағымсыз салдардан 

ескерту, қорғау. Санкцияның түрлері. Абсолютті-анық, баламалы-анық және 

салыстырмалы санкция.   

Құқық жүйесі 

Құқық  жүйесінің  түсінігі.  Құқық  жүйесінің  құрылымдық  элементтері. 

Құқық  жүйесін  құру  қағидалары.  Құқық  жүйесі  мен  заңдар  жүйесі 

түсініктерінің  арақатынасы.  Әр  түрлі  құқықтық  жүйелердегі  құқық  жүйесі. 

ҚР құқық жүйесінің салалық құрылуы.   

Құқықтың  салаларға  бөлінуінің  критериилері:  қоғамдық  қатынастарды 

құқықтық  реттеу  пәні  мен  әдісі.  Құқық  нормасы.  Құқық  институты.  Құқық   

салашығы мен саласы. Кешенді құқық саласы. Жария құқық және жеке құқық. 

Материалдық құқық және процессуалдық құқық. Халықаралық және ұлттық 

құқықтың  арақатынасы.  Халықаралық  кұқықтың  ұлттық  құқықтан 

басымдылығы. ҚР құқық салаларының сипаттамасы. 

 Заңдарды жүйелеу  

Нормативтік-құқықтық  актілерді  жүйелеудің  түсінігі.  Жүйелеудің 

түрлері. 

Заңдардың 

кодификациясы 

және 

оның 

ерекшеліктері. 

Кодификацияның  түрлері:  заңдар,  кодекстер,  заңның  негізі,  заңдардың 

жиынтығы.  Қазіргі  кезеңде  кодификацияның  дамуы.  Кодификацияланған 

актілерді жетілдіру мәселелері.   

Инкорпорация  және  оның  түрлері.    Хронологиялық,  жүйелілік  және 

пәндік.  Консолидация.  Заңдарды  жүйелеудің  қазіргі  тәсілдері.  Заңдарды 

есепке  алу  және  осы  мақсат  үшін  электронды-есептеуіш  техникасын 

пайдалану.  

Құқықтық қатынастар 

Құқықтық  қатынастар  –  құқық  нормасымен  реттелген  қоғамдық 

қатынастар.  Құқықтық  қаныстардың  түсінігі,  олардың  белгілері.  Құқықтық 

қатынастар  –  қоғамдық  қатынастардың  нысаны.  Құқықтық  қатынастар  – 

құқықты  жұзеге  асыру  нысаны.  Құқықтық  қатынастардан  тыс  құқықты 

жүзеге  асыру.  Құқық  нормасы  және  құқықтық  қатынастар.  Құқықтық 

қатынастардың  түрлері.  Құқықтық  қатынастардың  топтастырылуының 

критериилері.    Реттеушілік  және  қорғаушылық  құқықтық  қатынастар. 

Абсолюттік  және  қатыстылық  құқықтық  қатынастар.  Жалпы  реттеушілік 

құқықтық  қатынастар.  Құқықтық  қатынастардың  құқық  салалары  бойынша 

топтастырылуы.  

Құқықтық  қатынастардың  құрылымы.  Құқықтық  қатынастардың 

субъектілері, 

құқықтық 

қатынастардың 

объектілері, 

құқықтық 

қатынастардың мазмұны. Субъективтік  құқықтың  түсінігі  және  мазмұны. 

Құқықтық  мүмкіндіктердің  түрлері,  құқықтық  талап  ету.  Заңды  міндеттің 

түсінігі, мазмұны және түрлері.   

        Нормативтік актілерді талқылау 

Нормативтік-құқықтық  актілерді  талқылаудың  түсінігі.  Құқықтық 

нормалардың мазмұнын түсіну және түсіндіру. Талқылаудың түрлері. Ресми 

және  бейресми  талқылау.  Нормативтік  және  казуалды  түсіндіру. 

Аутентикалық, доктриналды, әдеттегі түсіндіру.  

Құқықты  талқылаудың  субъектілері.  ҚР  Конституциялық  Кеңесі.  ҚР 

Жоғары Сотының Пленумы.  Нормативтік-құқықтық актілерді қабылдайтын 

мемлекеттік органдар. Заңгерлер. Ғылыми қызметкерлер. Азаматтар.   

Құқықты  түсіндірудің  тәсілдері:  филологиялық,  тарихи,  логикалық, 

жүйелілік,  саяси-тарихи.  Көлемі  бойынша  құқықты  түсіндіру:  дәлме-дәл, 

шектелген  және  кеңейтілген  құқықты  түсіндіру.  Құқықтағы  олқылықтың 

түсінігі.  Құқықтағы  олқылықтың  орнын  толтыру  тәсілдері.

 

Құқық 

шығармашылық  қызметі  арқылы  құқықтағы  олқылықтың  орнын  толтыру. 

Құқықтағы  ұқсастық  институты.  Заң  ұқсастығы  және  құқық  ұқсастығы. 

Ұқсастықты қолданудың шарты мен негізі.  

Құқықтық сана және құқықтық мәдениет. Құқықтық нигилизм 

Құқықтық  сана  –  қоғамдық  сананың  нысаны.  Құқықтық  сананың 

қоғамдық  сананың  өзге  де  саяси,  құқықтық,  өнегелік  және  діни 

нысандарымен арақатынасы. Құқық пен құқықтық сананың өзара әрекет ету 

нысандары.  Құқықтық  сананың  құрылымы:  құқықтық  идеология  және 

құқықтық  психология.  Субъектілер  бойынша  құқықтық  сананың  түрлері: 

қоғамдық,  топтық  және  жеке  құқықтық  сана.  Мазмұны  бойынша  құқықтық 

сананың түрлері: әдеттегі, кәсіби және теориялық құқықтық сана.  

Құқық және мінез-құлық. Құқыққа сай мінез-құлық  

Құқықтық  мінез-құлық.  Құқыққа  сай  мінез-құлық.  Тұлғаның  мінез-

құлқының мотивациясы және құқықтық фактор. Еркіндік, сана және олардың 

тұлғаның  құқықтық  өмірінде  көріну  нысандары.  Құқықтық  мінез-құлықтың 

түсінігі  мен  белгілері.  Құқыққа  сай  мінез-құлықтың  құрамы:  объективтік 

және субъективтік тұстары. Құқыққа сай мінез-құлықтың ниеті. Құқыққа сай 

мінез-құлықтың  түрлері.  Құқыққа  сай  мінез-құлықтың  психологиясы. 

Құқыққа  сай  мінез-құлықтың  ниетін  қалыптастыру  факторы  ретінде 

құқықтық құрылғы мен құқықтық мәдениет. 

        Құқық бұзушылық және заңды жауаптылық  

Құқық  бұзушылықтың  түсінігі.  Құқық  бұзушылықтың  заңды  құрамы. 

Құқық бұзушылықтың субъектілері. Құқық бұзушылықтың объективтік және 

субъективтік жақтары. Кінәнің нысандары. Құқық бұзушылықтағы зиян мен 

себепті байланыс.  

Құқық бұзушылықтың негізгі  белгілері.  Құқық бұзушылықтың  түрлері. 

Қылмыстылықтың,  сонымен  қатар  өзге  де  құқық  бұзушылықтардың 

әлеуметтік табиғаты мен себептері.  

Заңды  жауаптылық:  түсінігі  мен  негізгі  белгілері.  Құқық  бұзушылық  – 

заңды жауаптылық үшін негіз. Заңды жауаптылықтың моральдік және саяси 

жауаптылықтан  айырмашылығы.  Заңды  жауаптылық  және  құқықтық 

санкциялар.  

Заңды жауаптылықтың түрлері. Заңды жауаптылықтан босату негіздері. 

Кінәсіздік  презумпциясы,  оның  мазмұны.  Қажетті  қорғану  және  аса 

қажеттілік заңды жауаптылықтан босату негізі ретінде.  

 Заңдылық, құқықтық тәртіп, тәртіп 

Заңдылықтың 

түсінігі. 

Заңдылықты 

қамтамасыз 

етудегі 

Конституцияның орны мен рөлі. Конституциялық заңдылық – заңдылық пен 

құқықтық тәртіптің негізі.  

Қазіргі  мемлекеттерде  заңдылықтың  бұзылуы:  себептері,  нысандары, 

күресу  жолдары.  Заңдылық  және  бағынбаушылық.  Тоталитарлық 

мемлекеттерде заңдылықтың бұзылу нысандары.   

Құқықтық  тәртіптің  түсінігі.  Құқықтық  тәртіп  пен  қоғамдық  тәртіп. 

Заңдылық  пен  құқықтық  тәртіпті  қамтамасыз  етудің  кепілдіктері  мен 

әдістері.  Тәртіптің  түсінігі.  Заңдылық  пен  тәртіп.  Тәртіптің  түрлері. 

Атқарушылық  тәртіп,  оның  мемлекеттік  аппарат  қызметіндегі  маңызы. 

Технологиялық тәртіп. Кәсіпкерлік қызметтегі тәртіп.  

Құқықтық реттеу механизмі 

Құқықтық  реттеу  мен  құқықтық  ықпал  ету.  Құқықтық  реттеу 

механизмінің  түсінігі.  Құқықтық  реттеу  механизмінің  сатылары  мен  негізгі 

элементтері.  Құқықтық  реттеу  үрдісіндегі  құқық  нормасының,  заңды 

фактілердің,  құқықтық  қатынастардың,  құқық  қолданушылық  қызметтің 

актілерінің рөлі.  

Құқықтық  реттеу  механизмінің  тиімділігі  және  құқықтық  реттеу 

механизмінің тиімділігіне әсер ететін факторлар.  

Тұлға, құқық және мемлекет 

Әр  түрлі  қоғамдағы  тұлғалардың  жағдайы.  Азаматтық.  Азамат  және 

мемлекет.  Тұлға  және  мемлекет.  Тұлғаның  құқықтық  мәртебесі.  Азаматтың 

құқықтары  мен  бостандықтары.  ҚР  Конституциясы  бойынша  адам  мен 

азаматтың  құқықтары  мен  бостандықтарының  топтастырылуы.  Тұлғаның 

жауаптылығы.  Тұлғаның  қоғам  мен  мемлекет  алдындағы  заңды  міндеттері 

мен  жауаптылығы.  Азамат  пен  мемлекеттің  өзара  жауаптылығы.  Тұлғаның 

әлеуметтік 

және 

заңды 

қорғалуы. 

Тұлғаның 

құқықтары 

мен 

бостандықтарының  бұзылуы.  Адам  құқықтарын  қорғаудың  халықаралық 

және  ұлттық  институттары.  Адам  құқықтары  Жалпы  декларациясы  –  адам 

құқықтары саласындағы негізгі құжат.   

Осы заманның негізгі құқықтық жүйелері 

 Қоғамның 

құқықтық  жүйесі.  Қоғамның  құқықтық  жүйесінің 

элементтері және олардың сипаттамалары: заң ғылымы, құқықтық түсініктер, 

заң  техникасы.  Заң  тәжірибесі.  Осы  заманның  құқықтық  жүйелерін 

топтастыру.  Романо-германдық  құқықтық  жүйе,  англо-саксондық  құқықтық 

жүйе, дәстүрлі діни құқықтық жүйелер. 

 Қазақстан Республикасының құқықтық жүйесі 

ҚР құқықтық жүесінің дамуы. ҚР құқықтық жүйесінің ерекшеліктері. ҚР 

құқықтық  жүйесіне  әсер  ететін  факторлар.  Қазақстан  Республикасының 

Консттуциясы  және  оның  жоғары  күші.  2010-2020  жылдарға  арналған 

Қазақстанның  құқықтық  саясат  тұжырымдамасы  және  құқықтық  жүйенің 

даму мәселелері.  

Қазақстан  Республикасы  құқығының  қайнар  көздері.  Қолданымдағы 

құқықтың  түсінігі.  Қазақстан  Республикасындағы  нормативтік-құқықтық 

актілер туралы заң және оның мемлекет және құқық теориясы үшін маңызы.  

Қазақстандық қоғамның құқықтық мәдениеті мен құқықтық санасы. Құқықты 

жүзеге асыру мәселелері.  

 Қазақстан Респуликасы мемлекетінің нысаны 

Қазақстан  Республикасы  егемендігінің  қалыптасуының  құқықтық 

негіздері.  

Қазақстанның  егемендігінің  негізін  қалыптастырудағы  қазақстандық 

ғалымдардың  рөлі.  1993  жылғы  ҚР  Конституциясы  және  оның  тарихи 

маңызы.   

Қазақстан  Республикасы  мемлекетінің  нысаны.  Қазақстан  -  әлеуметтік, 

құқықтық, демократиялық, біртұтас мемлекет. Президенттік басқару нысаны 

және оны жетілдіру. ҚР конституциялық құрылысы. 

 Экономика, құқық, саясат, мемлекет 

Экномика,  саясат,  құқық,  мемлекет,  нарық  категорияларының 

арақатынасы. 

Нарық пен нарықтық қатынастар жағдайындағы мемлекет пен құқықтың 

рөлі.  Экономиканың  даму  заңдарының  мемлекет  пен  құқыққа  әсері. 

Экономикалық саладағы мемлекеттің бақылауы және оның түрлері.  

Нарықтық  қатынастарды  реттеудегі  құқықтың  дамуының  негізгі 

бағыттары.  

 Құқық, мемлекет және адамзаттың жаһандық мәселелері 

Жаһанданудың  түсінігі  және  оның  әлемнің  құқықтық  көрінісінің 

дамуына  тигізер  әсері.  Адамзаттың  жаһандық  мәселелерінің  түсінігі  және 

түрлері.  Адамның  жаһандық  мәселелерін  шешудегі  мемлекеттің  рөлі. 

Мемлекет, құқық және халықтың саны 

 

ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 

Негізгі: 

1.     Алексеев С.С. Государства и право: учеб.пос., М., 2008 

2.      Габитов Г.Х. Философия правв: учеб.пос., Алматы,2009 

3.      Кулапов В.Л. Теория государства и права. М.,2008 

4.    Лейст.О.Э.  Сущность  права.  Проблемы  теории  и  философии 

права:учеб.пос., М., 2009 

5.    Марченко М.Н. Теория государства права: учеб.пос., М.,2012.  

6.    ТГП:учебник/А.Г Хабибулина, В.В., Лазерев М., 2009       

         

 Қосымша әдебиеттер: 

1.     Жинкин С.А.Теория государства и права: конспект лекций. Ростов-

на-Дону,2008 

2.  Малько А.В. ТГП в вопросах и ответах. М., 2007. 

3.    Назаренко Г.В ТГП учеб.Курс М., 207 

 

 

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ 

ҚҰҚЫҒЫ 

(негізгі бөлім) 

 

            Қазақстан  Республикасының  конституциялық  құқығы:  түсінігі, 

пәні және әдістері. 

Қазақстан 

Республикасының 

конституциялық 

құқығы 

түсінігі. 

Коституциялық құқықтың ҚР қолданысындағы құқық жүйесіндегі орны және 

ролі.  Қазақстан  Республикасының  конституциялық  құқығы  пәні  және  оның 

ерекшеліктері.  Қазақстан  Республикасының  конституциялық  құқығының 

әдістері.  Қазақстан  Республикасының  конституциялық  құқығының  қазіргі 

кезеңдегі даму тенденциялары. 

  Қазақстан  Республикасының  Конституциясы  -  мемлекет  және 

қоғамның Негізгі заңы.  

 

  Қазақстан  Республикасының  Конституциясы:  түсінігі  және  мәні.  ҚР 

ерекше  сипаттары  және  заңды  қасиеттері.  Қазақстан  Республикасының 

Конституциясының  нысаны  және  құрылымы.  Қазақстан  Республикасының 

Конституциясының  әлеуметтік  функиялары  және  қағидалары.  Қазақстан 

Республикасының  Конституциясын  құқықтық  қорғау.  Конституцияға 

түсіндерме беру.  

Қазақстан Республикасының Конституциялық құрылымының негіздері 

Қазақстан  Республикасының  Конституциялық  құрылымының  тусінігі. 

Қазақстан  Республикасының  Конституциялық  құрылымы  негіздерінің 

түсінігі  және  оның    негізгі  сипаттамасы  мен  мазмұны.  Қазақстан 

Республикасының    демократиялық.  Әлеуметтік  және  зайырлы  мемлекет 

ретінде    қалыптасу  жолында.  Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік 

егемендігі:  түсінігі,  мазмұны  және  мәні.    Қазақстан  Республикасындағы 

тілдердің конституциялық-құқықтық мәртебесі. Қазақстан Республикасының 

мемлекеттік рәміздері. 

Сайлау құқығы және ҚР сайлау жүйелері. 

Қазақстан  Республикасының  сайлау  құқығы:  түсінігі,  қағидалары  және 

әлеуметтік  функциялар.  Сайлау  еркіндігінің  кепілдіктері.  ҚР  сайлау  туралы 

заңнаманың  дамуы.    Сайлау  түрлері  (мажоритарлы,  пропорционалды), 

олардың  ерекшеліктері.  Сайлау  процессі:  түсінігі  және  негізгі  кезеңдері 

(сайлауды    белгілеу,  сайлау  аймақтарын  және  учаскілерін  құру, 

сайлаушылардың (дауыс берушілердің) тізімдерін құрастыру, кандидаттарды 

ұсыну,  кандидаттарыды  тіркеу,  сайлау  алдындағы  үгіттеу,  сайлауды 

қаржыландыру,  дауыс  беру  және  дауыстарды  санау,  сайлау  нәтижелерін 

анықтау). 

Қазақстан 

Республикасының 

мемлекеттік 

органдарының 

конституциялық жүйесі. 

Мемлекеттік орган: түсінігі, негізгі белгілері. Мемлекеттік органдардың 

үйымдастырылу  және  қызмет  етуінің  конституциялық  қағидалары.  ҚР 

мемлекеттік  органдарының  конституциялық  жүйесі  (Президент,  Парламент, 

Соттар, Конституциялық Кеңес және т,б,)