Жалынмын-мен, келме жақын жанарсың
Мен-балаң жарық күнде сәуле қуған.
Метонимия –троптың бір түрі, ауыстыру,қайтадан атау.Өзара байланысты балама ұғымдарды
қолдану , құбылыс орнына оның ерекше қасиетін көрсету . әскерді – “қол”,
бүркітті – “ақиық, мұзбалақ”, қылышты – “наркескен” деп айту метонимияға жатады.
Синекдоха –мегзеу, бүтіннің орнына бөлшекті, жалпының орнына жалқыны қолдану.
Мысалы , «тайлы –тұяғы қалмай келді», «бағар көбейсін»
43
Мини-центра
Әр жақтың қошқарлары, марқалары,
Әр жерде ауыр қотан алқалады.
Жиылды Сағынайдың сорпасына,
Асын жеп, атын шауып тарқағалы.
| |
синекдоха
|
Құз қара тұра келді алас ұрып,
Сарыны қорашсынып, баласынып.
Тап берді қара қабан сары мысыққа,
Байғұсқа болды тым-ақ жан ашырлық
| |
эпитет
|
Салпы ерін, сала сүйек, салбыр тірсек. Қатыбас, қаншыр мойын, ит өндіршек. Бітімі ойқы-шойқы, орда шорқы, Пішкендей жануарды олақ өлшеп.
| |
метонимия
|
1 - тапсырма
Ерекшеленіп берілген сөз, сөз тіркестерін көркемдегіш құралдармен сәйкестендіріңіз.
43
Мини-центра
Әр жақтың қошқарлары, марқалары,
Әр жерде ауыр қотан алқалады.
Жиылды Сағынайдың сорпасына,
Асын жеп, атын шауып тарқағалы.
| |
синекдоха
|
Құз қара тұра келді алас ұрып,
Сарыны қорашсынып, баласынып.
Тап берді қара қабан сары мысыққа,
Байғұсқа болды тым-ақ жан ашырлық
| |
эпитет
|
Салпы ерін, сала сүйек, салбыр тірсек. Қатыбас, қаншыр мойын, ит өндіршек. Бітімі ойқы-шойқы, орда шорқы, Пішкендей жануарды олақ өлшеп.
| |
Метонимия
|
Өзіңді тексер
Ерекшеленіп берілген сөз, сөз тіркестерін көркемдегіш құралдармен сәйкестендіріңіз.
Берілген үзіндіден метафоралық қолданыстарды тауып, автор ойын талдаңыз.
2-тапсырма
Ақанды сол күндегі сопы десек,
Әсем тау оған құбыла, Меккеге есеп.
Ән – азан, әдемі сөз – намаз болып,
Кітап болып көңілін ашқан гүл-бәйшешек.
| |
Берілген үзіндіден метафоралық қолданыстарды тауып, автор ойын талдаңыз.
Өзіңді тексер
Ақанды сол күндегі сопы десек,
Әсем тау оған құбыла, Меккеге есеп.
Ән – азан, әдемі сөз – намаз болып,
Кітап болып көңілін ашқан гүл-бәйшешек.
|
Метафоралық сөз түзілістері бірінші тармақта айтылған Ақан-сопы деген ұғымнан туындайды. Әсем тау- құбыла, Мекке, ән – азан, әдемі сөз – намаз, кітап сияқты ұтымды метафоралық тіркестер арқылы берген. Ақан серінің рухани жан дүниесінің байлығын шебер суреттей білген.
|
Құлагерді бейнелеудегі ақынның қолданған
айшықты сөздерін теріп жазыңыз
3-тапсырма
Құлагерді бейнелеудегі ақынның қолданған
айшықты сөздерін теріп жазыңыз
Өзіңді тексер
Сом аяқ, быртық бақай, болат тұяқ
Жануар шапса жүйрік, мінсе берік
Тасындай шұбар ала Көкшетаудың
Шапқанда шалдырмастай
бітер қанат
Маңғұлдың мес аты емес
тұқырынған
Берілген үзіндіден теңеу сөздерді тауып, автор ойын талдаңыз.
4-тапсырма
Аттанып атандайын алшаңдатып,
|
Достарыңызбен бөлісу: |
