Соғыс жылдарынан кейінгі Қазақстан (1946-1960)
жүктеу/скачать 16,33 Kb.
|
|
Соғыс жылдарынан кейінгі Қазақстан (1946-1960) Соғыстан кейінгі жылдары елімізде әкімшіл-әміршіл жүйе орнады.Ол дегеніміз адамның табиғи құқықтарын шектеу, ұлттық мүдделерді ескермеу, дәстүрлі құндылықтарды жою. Бұл аталған мемлекеттік билікті теріс қолдану "Сталиннің жеке басына табыну" болатын Тарихшы Е.Бекмазанов кеңес тарихшыларымен бірге отырып , Қазақ КСР тарихын баяндаған болатын және сан қилы ұдт-азаттық көтерілістерге баға беріп жазды.1947 жылы "Қазақстан XIX ғасырдың 20-40 жылдарында" атты көлемді еңбегі өте қатты сынға ұшырады. 1950 жылы "Правда" газетіне "Қазақстан тарихының мәселелерін маркстік-лениндік тұрғыдан жазу үшін" деген мақала жазған Е.Бекмаханов 1952 жылы бардық ғылыми атақтарынан айырылып, 4желтоқсанда 25 жылға сотталады. Сол сиақты басқа да қоғамтану ғалымдары Жұбанов, Сүлейменов, Жұмашев, Смайлов жалған айыптармен темірторға қамалды Сталин қайтыс болған соң елдегі әміршіл-әкімшілдік жүйе сәл де болсын әлсірейді бастайды.Қоғамдағы тұлғаның құқығы, тарихтағы халықтың рөлі, Сталиннің жеке басына табынушылық туралы енді-енді ел арасында сөз жүре бастайды.Алайда Сталиннің өзі кеткенімен, оның жоғарғы үкіметте отырған көздері оның қатал саясатын әзірге жойдырта қоймайды 1954жылы Қазақстанда тың және тыңайған жерлерді игеру басталды. Тың жерлерді игеру науқаны кезінде кадрлар жиі алмасты. 10 жыл ішінде Қазақстан Компартиясының Орталық комитетінің бірінші хатшысы алты рет ауыстырылды. Ең алғашқы хатшысы-Шаяхметов, ал 1960-62 жылдары Д.А.Қонаев болды.Тың және тыңайған жерлерді игерудің нәтижесі экологиялық демократиялық, рухани зардаптар алып келді 1956жылы 14ақпанда КОКП-ның XX сьезі өтіп, онда Сталиннің жеке басына табыну айыпталды. 1954-64 жылы Хрущев басқарманың "Жылымық жылдары" болды. Олай аталу себебі әкімшіл-әміршіл басқару жүйесі босаңсиды.Көптеген жазықсыз қудаланып кеткен түрмедегі, лагерьдегі тұлғалар босатылды Қоғам қайраткерлеріне кешірімдер болғанымен, тоталитарлық-тәртіп оларды бақылауды жалғастырды. Мысалы, ақындардың біршама еңбектері газеттерде алынып, жариялануға тыйым салынды. Өткенді қайта қазбалағаны үшін 100свСи тұлға тұтқындалып кетті 1961жылы Қазақстан жазушылары қызметін қанағатсыз деп санап, керісінше орыс тілін ұлттық тіл ретінде көрсету маңызды рөл ойнады жүктеу/скачать 16,33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|