Сөж тақырыбы: Әл-Фарабидың «Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат», «Бақытқа жету туралы трактат» философиялық талдау



Дата16.10.2023
өлшемі216,29 Kb.
#115949
Байланысты:
сөж философия



ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ



СӨЖ
Тақырыбы: Әл-Фарабидың «Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат», «Бақытқа жету туралы трактат» философиялық талдау.

Бақыт-философияда талқыланатын ең іргелі және әмбебап тақырыптардың бірі және ол ғасырлар бойы өзекті болып қала береді. IX ғасырдағы араб философы әл-Фараби Бақыт табиғатына өзінің ерекше көзқарасын ұсына отырып, осы тақырыпты талқылауға маңызды үлес қосты.

Әл-Фарабидің пікірінше, бақыт-бұл қуаныштың немесе қанағаттанудың өткінші күйі ғана емес, тек интеллектуалды және рухани даму арқылы қол жеткізуге болатын жанның ең жоғары күйі. Оның Бақыт туралы тұжырымдамасы бізді шынайы әл-ауқат сыртқы жағдайларға, байлыққа немесе даңққа тәуелді емес деген терең ойларға шабыттандырады. Оның орнына, егер адам табиғи тәртіп пен заңдарды түсінуге ұмтылса ғана шындық.

Әл-Фараби бақыттың екі аспектісін атап өтті: интеллектуалды және моральдық. Интеллектуалды бақыт ақыл мен білімнің дамуымен байланысты. Ол философия мен ғылым арқылы шындыққа ұмтылудың және әлемді түсінудің маңыздылығын атап өтті. Оның пікірінше, таным арқылы біз болмыстың шынайы мағынасына жақындай аламыз.

Келесі аспект-ізгіліктер мен адамгершілік қасиеттерді дамыту арқылы қол жеткізілетін моральдық бақыт. Әл-Фараби адамгершілік принциптері мен этикалық нормаларды сақтай отырып, өзінің мінезін жетілдіруге ұмтылуы керек деп сенді. Ол шынайы бақыт біз моральдық тұтастық пен ізгілікке ие болған кезде ғана мүмкін болады деп сендірді.
Әл-Фараби сонымен бірге қоғамның бақытқа жетудегі маңыздылығын атап өтті. Ол үшін идеалды қоғам - бұл әр адамның интеллектуалды және моральдық тұрғыдан дамуға мүмкіндігі бар орта. Әділеттілік, теңдік және білім әркім бақытқа ұмтыла алатын қоғам құруда шешуші рөл атқарады.

Білім әл-Фараби философиясында бақытқа жету құралы ретінде маңызды рөл атқарады. Ол білім барлығына қол жетімді болуы керек және ақыл мен мінездің дамуына ықпал етуі керек деп тұжырымдады. Білім беру арқылы адамдар саналы, ақпараттандырылған бола алады, демек, өмір мен бақыттың шынайы мағынасына жақындай алады.




Осылайша, әл-Фараби бізге әділетті қоғам мен білім контекстінде ақыл мен адамгершілікті дамыту арқылы қол жеткізуге болатын жан күйі ретінде бақытқа терең көзқарас ұсынады. Оның философиясы бізге шынайы бақытқа жету үшін табиғат пен өз болмысымызды тереңірек түсінуге ұмтылуға үйретеді.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет