Сөж тақырыбы: «М.Әуезовтің ертегі теориясына қосқан үлесі»
жүктеу/скачать 23,8 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- : Ұлдахан Меруерт ДПМНО-001С тобының студенті
|
Семей қаласы «Шәкәрім» атындағы университеті СӨЖ Тақырыбы: «М.Әуезовтің ертегі теориясына қосқан үлесі» Орындаған: Ұлдахан Меруерт ДПМНО-001С тобының студенті Ертегі—ауыз әдебиетінің асыл мұраларының пікірлерін тыңдайтын болсақ, — ертегінің бала тәрбиесінде, оның танымдық қасиетінің жан-жақты жетілуіне, сөздік қорын байытып, тілін дамытуда маңызды орын алатынын байқаймыз. 1960 жылдан бастап ертегі жанрын зерттеу ғыл. негізге түсті. Бұл салада Әуезов пен Ысмайыловтың, В.Сидельниковтың, М.Ғабдуллиннің еңбектері айрықша болды. Олар ертегілердің қазақша үш, орысша үш томын жариялап, бұл жанр туралы жаңаша ой толғап, көлемді мақалалар жазды және мәтіндерге түсініктер берді. Ертегілер 1960 ж. басылып шыққан «Қазақ әдебиетінің тарихына» жеке бөлім болып енді (авторы – Әуезов). Ертегі жанрының пайда болып, қалыптасу тарихы өте ұзақ. Оның түп-төркіні – алғашқы қауымда туған көне мифтер, аңшылық әңгімелер, хикаялар, әр түрлі ырымдар мен аңыздар. Өзінің қалыптасу барысында ертегі осы жанрлардың көптеген белгілерін бойына сіңірген. Бұл жанрлардың кейбірі өз бітімін мүлде жоғалтып, толық ертегіге айналған. Солардың бірі – миф жанры. Мифтің ертегіге айналу процесі бірнеше кезеңнен өткен. Ұлы жазушымыз М.О. Әуезов ертегі туралы былай деп сыр толғайды: “Табиғатты баурап, танып алғанша адам қиял мен танып, меңгеріп, оған өз ықпалын жүргізуді арман еткен. Ол ертегі, аңыз, әңгіме түрінде туып таралған... Ертегілерде қоғамдық тартыс та, күштілердің көпшілікке көрсеткен қиянаты, зорлық зомбылығы және халықтың арман, әділет туралы ұғым нанымы түгел жинақталған. Қазақ халқы ертеден өз балаларына тәрбиені әңгіме, жыр, өсиет- бата, нақыл-сөз, ертегілер арқылы бере білген. Олар өздерін қоршаған табиғат құбылысын өмірлік тәжірибеден тұсініп, жолсыз жерлерде жұлдыздарға, түрлі белгілерге қарап жөн тапқан. Әрбір бала кеш бата әжесінің алдына отырып, ұйып ертегі тыңдаған. Әжелерінің ертегілерін бала жастайынан ести келе бойына жақсы қасеттер сіңіре білген. Олардың жастайынан есту, көру сезімдері шынығып, алыстағыны тегбатын ізшіл әрі мерген болған. Оқу болмаса да жастайынан әжелерінің ертегілерін бойына сіңірген балалардың есте с ақтау қабілеттері өте жақсы болған. Бейіндік оқытудың мақсаты - жоғары білімді биік біліктілігі бар мамандар мен болашақ ғалымдарды дайындаудың алғашқы іргетасын қалыптастыру болып табылады. Дұрыс ұйымдастырылған бейінді білім беру оқушылардың үздіксіз, озық тәжірибелік іс -әрекеттерде қажетті білім алуы, қоршаған ортаның ауыспалы жағдайында динамикалық және шығармашылық жүріс -тұрысына бейімделуі табиғи-әлеуеттік қабілетін арттырады және ашуға мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 23,8 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|