Сөж тақырыбы: Тұлға дамуындағы стресс Орындаған
жүктеу/скачать 78,96 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мамандығы 6В04106«Қаржы-1 курс» СӨЖ Тақырыбы: Тұлға дамуындағы стресс Орындаған
- Алматы 2023ж. Жоспары: Кіріспе Негізгі бөлім
|
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті Факультеті «Экономика және бизнес жоғары мектебі» Кафедрасы «Қаржы және есеп» Мамандығы 6В04106«Қаржы-1 курс» СӨЖ Тақырыбы: Тұлға дамуындағы стресс Орындаған: Қадирбай Альбина Илиясқызы Тексерген: Муса Құндыз Мусақызы Алматы 2023ж. Жоспары: Кіріспе Негізгі бөлім 1.Стресс 2. Тұлға дамуындағы стресс Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер Кіріспе Негізінде, стресс-бұл адам ағзасының шамадан тыс жүктемеге, жағымсыз және жағымды эмоцияларға реакциясы. Стресс ол эмоция және жағымсыз эмоция есебінен пайда болатын күй. Стресті мазасызданумен теңестіруге болмайды, өйткені стресс нақты мазасызданудың жоқ кезінде көріне алады. Егер стресс – бұл жүйке жүйесінің шамадан тыс қысымы болса, онда қобалжуға мұндай қысым күші тән емес. Стресс жағдайындағы үрейдің болуы кауіп немесе жағымсыздықты күтумен, оны алдын ала сезумен байланысты деп санауға болады. Сондықтан үрей дәл стресс жағдайында емес, ал осы күйдің бастауына дейін пайда болуы мүмкін. Стресс кезінде адам ағзасы адреналин гормонын шығарады, бұл сізге жол іздеуге мәжбүр етеді. Барлығына аз мөлшерде стресс қажет, өйткені ол сізді ойлануға, проблемадан шығудың жолын іздеуге мәжбүр етеді, бұл жағдайда ол оң мәнге ие. Бірақ екінші жағынан, егер стресс тым көп болса, дене әлсірейді, күшін жоғалтады, проблемаларды шешу қабілетін жоғалтады және ауыр ауруларды тудыруы мүмкін. Мұндай қолайсыз әсер нерв жүйесінің жұмысына да, дене күшіне де нұқсан келтіретіндіктен адам өзінің сыртқы ортамен байланысының үнемі қадағалап реттеп отыру қажет.Стресс кезінде зейінді аудару қиынға соғып, яғни қабылдау, ес, ойлау қажеттіліктері болады. өте күшті тітіркендіргіштер (Мысалы: қарулы қылмыскердің шабуыл жасауы, ситуация бойынша шешімді тез, дұрыс қабылдауда қателіктер жіберіп, адамның пульсі қатты соғып, қанға адреналинің жұмысы төмендеп, адам дұрыс шешім қабылдай алмайды. Стресс адамның өмірі үшін қауіпті, бірақ та ол адамға қажетті. Стресс арқылы тұлғаның үлкен ситуацияларға бейімделу мүмкіндігі пайда болады. Стресс тұлғаның дамуына бір септігін тигізеді және оны ғалымдар оны дәлелдегені белгілі.Стресс арқасында қиындықтармен күресу үйретеді. Стресс Стресс бұл ағылшын сөзі, шамадан тыс зорлану деген мағынаны білдіреді. Стресс ұғымын Канада ғалымы Гансон Селье (1936) өмірге енгізген. Психологияда стресс мәселесін зерттеп түсінік берген ғалым Р. Лазарус болды. Шамадан тыс күшті тітіркендіргіштер адамдарда көбінесе қолайсыз эмоциялар туғызады. Кісі ұдайы қиналатын болса, оның діңкесі құрып, берекесі кетеді. Адамдардың осылайша шамадан тыс зорлануын стресс деп атайды. Г.Селье стресс жағдайының дамуын 3 кезеңге бөлген: 1) Организмнің мазасыздануы. 2) Организмнің күшті тітіркендіргіштерімен айқаса күш салу. 3) Адам сыртан келетін нәрсеге төтеп беруге шамасы келмеген жағдайда титықтап, әрекет жасаудан қалады. Г.Ceльeнің пікірінше, күйзеліс «өміpгe дәм бepeтін», қaндaй жaғдaй бoлмacын, нәтижecіндe aғзaның бeйімдeліп, жұмылдaндыpылуынa алып келетін жaғымды жaғын эуcтpecc дeп aтaғaн, aл пcихoлoгиялық aуыpтпaлық, қaйғы, бaқытcыздық, әлcіздіккe әкeлeтін түpін диcтpecc дeп көpceткeн. Стресс-организмнің оған әсер ететін әртүрлі қолайсыз факторларға (стресстерге) тән емес (қалыптан тыс) жағдайы немесе реакциясы. Кішкентай стресстік жағдайлар адамға қажет, өйткені олар адамның өміріндегі одан әрі қолайлы өзгерістерде маңызды рөл атқарады. Бұл стресстік жағдай кезінде адамның қанына адреналиннің бөлінуіне, сондай-ақ адамға осы немесе басқа мәселені шешуге ықпал ететін басқа биохимиялық реакцияларға байланысты. Оң әсерден басқа, стресс жағымсыз салдарға да ықпал етуі мүмкін. Адам үнемі стресстік жағдайларға ұшыраған кезде, оның денесі күштерін (энергиясын) қатты ысырап етеді, бұл оның тез сарқылуына әкеледі. Стресстің көптеген себептері бар, өйткені әр адамның жеке денесі, психикасы, өмір салты бар, сондықтан бір адамға бірдей фактор мүлдем әсер етпеуі немесе шамалы әсер етуі мүмкін, ал басқа адам сөзбе – сөз ауырады, мысалы-басқа адаммен жанжал. Ең танымал себептер және/немесе стресс факторлары: басқа адаммен жанжал – жұмыста, үйде, достарымен немесе тіпті бейтаныс адамдармен, жанжал; наразылық-сыртқы келбеті, айналасындағы адамдар, жұмыстағы жетістіктер, әлемдегі өзін-өзі жүзеге асыру, қоршаған орта (үй, жұмыс), өмір деңгейі; шағын күнкөріс деңгейі, ақша тапшылығы, қарыздар; күнделікті істерден, тұрмыстан ұзақ уақыт демалудың және толыққанды демалудың болмауы; позитивті эмоциялардың, өзгерістердің болмауымен немесе аздығымен күнделікті өмір; ұзақ мерзімді созылмалы аурулар, әсіресе сыртқы түріне, сондай-ақ туыстарының ауруларына әсер етеді; артық салмақ; туысының немесе жай ғана жақын немесе таныс адамның қайтыс болуы; денедегі витаминдер мен микроэлементтердің жетіспеушілігі; жанға жайлы фильмдерді немесе керісінше қорқынышты фильмдерді көру; жыныстық өмірдегі проблемалар; жиі қорқыныш, әсіресе өлімге әкелетін аурулар (қатерлі ісік), айналасындағылардың пікірі, Кәрілік, кішкентай зейнетақы; жалғыздық; шамадан тыс физикалық белсенділік, немесе қоршаған ортаның қолайсыз жағдайлары (суық, ыстық, жаңбырлы ауа-райы, атмосфералық қысымның жоғарылауы немесе төмендеуі); қоршаған ортаның күрт өзгеруі-басқа тұрғылықты жерге көшу, жұмыс орнын ауыстыру; адамды қызықтыратын немесе тітіркендіретін басқа себептер немесе жағдайлар. Стресс мәселесі, шын мәнінде, өте ескі, бірақ оны ғылыми тұрғыдан түсіну өткен ғасырдың 80-ші жылдарының басында ғана пайда болды, бұл қазіргі адам туралы ғылымның дамуында да, қоғамның өзекті қажеттіліктерін қанағаттандыруға деген ұмтылыста да көрініс тапты. жүктеу/скачать 78,96 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|