Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері



Дата14.10.2023
өлшемі91,4 Kb.
#114892

Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері

Дайындаған:Асылбекова.Г.Ж

Тексерген:Абдуллина.А.А

Сөйлем мүшелері- сөйлем құрауға қатысқан толық мағыналы,белгілі бір сұраққа жауап беретін және сөйлемдегі басқа сөздермен байланысып тұратын сөздер


Сөйлем мүшелері-

Сөйлем мүшелері


Сөйлем мүшелері
Тұрлаулы мүшелер
Сөйлем құрауға негіз болады
Тұрлаусыз мүшелер
Өздігінен сөйлем құрай алмайтын,тек сөйлемдегі ойды толықтырып тұратын мүшелер

Тұрлаулы мүшелер


Бастауыш
Сөйлемде айтылған ойдың иесі болатын мүше
Кімдер?не?кімдер?нелер?кім?несі?кімім?нем?кіміңіз?неңіз?кіміміз?неміз?кімдерің?нелерің?кімдеріңіз?нелеріңіз?
Баяндауыш
Сөйлемді тиянақтап тұратын мүше.
Қай сөз табынан болса,сол сөз сұрағына жауап береді

Тұрлаусыз мүшелер


Анықтауыш
    • Сөйлемде басқа мүшелердің сын-сипатын анықтап тұратын мүше.
    • Қандай?қай?кімнің?ненің?неше?нешінші?қанша?қашанғы?

Толықтауыш
    • Сөйлемдегі ойды толықтырып тұратын мүше.
    • Кімді?нені?кімге?неге?кімде?неде?кімнен?неден?кіммен?немен?
    • Сөйлемде іс-қимылдың түрлі белгісін мекенін,мезгілін т.б анықтайтын мүше.
    • Қайда?қайдан?қалай?қашан?қалай?

Толықтауыш мағынасына қарай Тура толықтауыш Жанама толықтауыш Табыс септік тұлғасындағы Барыс,жатыс,шығыс,көмектес септік толықтауыш тері тұлғасындағы толықтауыш Білімдіден шыққан сөз, Талаптыға болсын кез. Көлді жел қозғайды, Ойды сөз қозғайды. Оны ешкімге көрсетпе. Мен кітап оқыдым.


Пысықтауыш мағынасына қарай
Мекен
Іс-әрекеттің болу орнын,мекенін білдіреді.
Себеп-салдар
Іс-әрекеттің себебін білдіреді.
Сын-қимыл
Іс-әрекеттің жүзеге асу амалын,мөлшерін білдіреді.
Мезгіл
Іс-әркеттің мезгілін білдіреді
Мақсат
Іс-әрекеттің мақсатын білдіреді.

Назарларыңызға рақмет!



Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет