Ш.ЕСЕНОВ АТЫНДАҒЫ КАСПИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ УНИВЕРСИТЕТІ
БӨЖ №1
Тақырыбы: Топырақ биологиясының басқа ғылым саласымен байланысы. Топырақ биологиясының негізгі зерттеу объектілері проблемалары мен әдістері.
Орындаған хим 19-1 тобының студенті: Мұратова Д.
Тексерген: Ибраева М.
Ақтау 2022ж
Мазмұны
Кіріспе......................................................................................................................3
I. Топырақ тіршілік ету ортасы.....................................................................4-6
1.1. Микроорганизмге топырақ жеке фазаларының және температурасының әсері...................................................................................................................... 6-7
II. Топырақ биотасы..........................................................................................7-9
2.1. Жоғары өсімдіктер.......................................................................................10
2.2. Топырақ балдырлары..............................................................................10-11
2.3. Құрттар.....................................................................................................11-12
Қорытынды..........................................................................................................13
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................................14
Кіріспе
Біздің планетамыздағы тіршілік екі негізгі процесспен қамтамасыз етіледі: фотосинтез арқылы жаңа органикалық заттардың пайда болуы және оның кейінгі сатылы ыдырауы. Біріншісін негізінен жоғары сатыдағы өсімдіктер, екіншісін топырақтағы микроорганизмдер жүзеге асырады. Топырақ тұрғындарының әлемін және олар тудыратын процестерді зерттейтін топырақ биологиясы заттардың осы биологиялық айналымының жеке буындарын байланыстырады. Топырақ биологиясы құбылыстарды сипаттап қана қоймайды, сонымен қатар топырақта болып жатқан процестердің механизмдерін, олардың биохимиялық мәнін ашады. Топырақ биологиясының өзіндік зерттеу объектілері, нақты мәселелері және қажетті әдістердің арсеналы бар.
Топырақ биологиясының бастауын өткен ғасырдың соңы мен біздің ғасырымыздың басында екі ғылымның, яғни топырақтану мен микробиологияның негізі қаланған кезден бастауға болады.
В.В.Докучаев бірінші болып топырақ түзілу процестерін топырақ микроорганизмдерінің белсенділігімен байланыстырды. В.В.Докучаевтың еңбектерінде жаңа әдістеме – топырақты зерттеудің жеке денелер мен факторларды емес, тұтас комплексті есепке алатын генетикалық көзқарасы көрсетілген. В.В.Докучаев пен оның дарынды шәкірті В.И.Вернадскийдің еңбектерінен бастап, топырақ әрқашан одан да күрделі табиғи жүйенің – биогеоценоздың және тұтастай биосфераның құрамдас бөлігі болып саналды. В.В.Докучаев жұмысының нәтижесі Б.Б.Полыновтың еңбектерінде дамыған табиғат зоналары туралы ілімнің құрылуы болды, ол ландшафттың геохимиясын және үгілу қыртысы туралы ілімді құрды, оған ол микроорганизмдердің белсенділігіне үлкен рөл атқарады. Ол тірі заттың геологиялық жұмысы топырақта шоғырланған деп жазды. Топырақтың жыныстардан айырмашылығы элементтердің биогендік жинақталуымен ерекшеленеді.
В.И.Вернадский биогеохимия – биосфера туралы ғылымның негіздерін дамыта отырып, тірі ағзалардың қызметін олардың жиынтығында геологиялық әсер тұрғысынан қарастырып, оны жер бетіндегі ең қуатты күш деп санады. Дәл осы әрекеттің арқасында жер бетінде азот-оттегі атмосферасы пайда болды, гидросфера мен литосфераның құрамы өзгерді. Ол бірінші болып топырақты биоинертті жүйеге жатқызды.
Достарыңызбен бөлісу: |
