Таным философиялық мәселе ретінде Орындаған: Махамбетова Венера

Таным философиялық мәселе ретінде

Орындаған: Махамбетова Венера

Топ: 235

Тексерген: Рахимжанова Б.Х

Таным –сыртқы заттар мен құбылыстардың, олардың қатынастарының адам санасында идеалды образдар жүйесі ретінде бейнелеуінің қайшылыққа толы күрделі пройесі.

Таным –сыртқы заттар мен құбылыстардың, олардың қатынастарының адам санасында идеалды образдар жүйесі ретінде бейнелеуінің қайшылыққа толы күрделі пройесі.

Таным процесінде дүниені тануға байланысты екі түрлі көзқарас бар:

Қазіргі заманғы гносеология көбінесе гностицизм бағытын ұстанады.

Агностицизм – дүниені тануға болмайды, адамның танымдық мүмкнідігі шектелген деп түсіндіретіндер.

Таным процесінің диалектикасы

Танымның субъектісі

деп жеке адамдарды, таптар мен әлеуметтік топтарды, кең мағынада алғанда, тұтас тарихи нақтылы қоғамды айтуға болады.

Танымның объектісі

Материалдық және рухани дүниенің қоғаммен практикалық және теориялық тұрғыдан қарым-қатынасқа түсетін, нақты тарихи іс-әрекет барысында субъекті игерген бөлігі.

Таным объектілері адамның практикалық қызметімен тығыз байланысты және әрқашан соған тәуелді болады. Практика дегеніміз- адамдардың табиғатты және қоғамдық құбылытарды нысаналы түрде өзгертуге бағытталған қоғамдық және материалдық қызметі. Сезімдік таным дегініміз-сезім мүшелері:көру,есту,сезіну және басқалар арқылы жүзеге асырлатын танып білу. Сезім мүшелері болса біздің айналымыздағы дүние туралы мәліметтер санамызға келіп кіретін бірден бір арна болып табылады. Сезім мүшелері үш формада болады:

• Түйсік
• Қабылдау
• Елестеу

Логикалық ойлаудың негізгі түрлері:

• Ұғым (логикалық ойлаудың аса маңызды элементі. Бүкіл ойлау процесі ұғымдар туғызу, оларды жүйеге келтіру және пайдалану жолымен қалыптасады)
• Пікір (заттар мен құбылыстар арасындағы байланыстар мен қатынастар бөлшектелген және кеңінен жинақталған түрде бейнеленеді.)
• Ой тұжырымы (осы арқылы біз бастапқы білімнен логикалық жолмен жаңа білім аламыз)

Ақиқат түрлері:

• Абсолюттік ақиқат – заттар мен құбылыстар туралы толық, жан-жақты қамтылған, жеткілікті білім;
• Объективтік ақиқат – мазмұны субъектіге тәуелсіз, бүкіл адамзатқа да тәуелсіз білім;
• Салыстырмалы ақиқат – объективтік ақиқаттың көріну формасы. Ол шындықты негізінен дұрыс, бірақ толық емес мөлшерде, тек белгілі бір деңгейде бейнелейді.
• Нақты ақиқат. Ақиқаттың нақтылығы. Абстрактілі , тиянақсыз ақиқат жоқ, ақиқат әрқашан нақты.

Жаңа дәуір философиясы үшін гносеологиядағы екі ағым арасындағы талас түбегейлі мәнге ие:

• Эмпиризм – білім теориясындағы сезімдік тәжірибені білімнің бірден-бір көзі деп танитын бағыт;

Назарларыңызға рахмет!

Назарларыңызға рахмет!