«Тұлғасы тұнған тәлім, есімі елге мәлім»
жүктеу/скачать 3,62 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- МҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВ
- Бірінші дәрежелі “Қызыл Ту” Ордені
- "Б.Момышұлының шығармашылық мұралары"
- Бауыржан Момышұлы атындағы музейі
|
Б.Момышұлының туғанына 112 жыл толуына орай «Тұлғасы тұнған тәлім, есімі елге мәлім» тәрбие сағаты 1910 жылдың 24 желтоқсанында Жамбыл облысы, Жуалы ауданы, Мыңбұлақ ауданында дүниеге келген. 1921 жылы – Әулиеатадағы Аса интернатына оқуға келеді. 1924ж - үшінші сыныпта Шымкенттің жетіжылдық метебіне ауыстырылады. 1928ж - мектепті үздік бағамен бітіріп, Орынборға келеді. Бірақ әлеуметтік жағдайына байланысты кері қайтады. 1928 - 1930ж - бастауыш мекепте мұғалім болып жұмыс жасайды. 1932ж - Қызыл Армия қатарына шақырылады. Қызыметін өтеп қайтқан соң Шымкент, Алматы өнеркәсіп банкілерінде жұмыс жасайды. 1936ж - Ленинград финанс академиясы жанындағы курсты бітіреді. 1939ж - әкесі Момыш қайтыс болады. 1941ж - соғыс басталғанда 316 - атқыштар дивизиясының құрамында майданға аттанады. Осы жылы Мәскеу түбінде ұрыстар жүргізіп, ерлігімен көзге түседі,. 1941 - 1945ж - Панфилов атындағы 8 - гвардиялық дивизияның батальон, полк камандирі болады. Соғыстың соңғы жылдары осы дивизияны басқарады. 1942ж - «Қызыл Жұлдыз» орденімен марапатталады. 1944ж жараланғанына байланыста Алматы госпиталіне жіберіледі. 1950 - 1955ж әскери академияда сабақ береді. 1982ж 10 маусымда дүниеден озады. 1990ж Кеңес Одағының батыры атағы беріледі. МҰҚАҒАЛИ МАҚАТАЕВБауыржан Жан ұқпас жұмбақ емес бір жасырын, Айтады ол тіке қарап жұртқа сырын. Жаратпас жамап-жасқап жұрт ескісін, Соғады өз дүкені сөз асылын. Ойы бар қиялының қанатында, Адаспас апарып бір салсаң тыңға... Бір дәурен ойнап-күліп отырғаны, Жалтылдап екі көзі қарсы алдыңда. «Батырым - Бауыржаным» дейді халқым, Алып ұш,ақын жүрек ердің даңқын. Келешек келе жатыр көремін деп, Тік басып туған жерде жүрген қалпын. Ағамыз атағына асқар тау тең, Жау келсе – жаубүйректей етер жәукем, Емендей ерегісер сұрапылмен, Басымен бұлтты жайпап біздің Баукен! Бірінші дәрежелі “Қызыл Ту” ОрденіТуы” “Еңбек Қызыл Ордені “Ленин” Ордені «Отан Соғысының Ордені» Әскери шайқастағы еңбегі үшін Мәскеуді қорғағаны үшін “Қызыл жұлдыз” Ордені «Қызыл Ту» Ордені «Германияны жеңгені үшін» «Кеңес Одағының Батыры» медалі "Б.Момышұлының шығармашылық мұралары"Бауыржан Момышұлының 2004 жылы «Жазушы» баспасынан қос томдық шығармалар жинағы жарық көрді. Жинақта «Қанмен жазылған кітап», «Ұшқан ұя», «Москва үшін шайқас», деп аталатын туындылары қамтылған. Бауыржанның тұңғыш туындысы болтан, қазақ әдебиетіндегі шаттығы биік шығармалардың бірі - «Ұшкан ұя». Бауыржанның тұңғыш туындысы болтан, қазақ әдебиетіндегі шаттығы биік шығармалардың бірі - «Ұшкан ұя». «Ұшкан ұя» повесі мемуралық жанрдағы шығарма ретінде жазылғанмен, ол проза денгейіне көтерілген ұлттық сипатта жазылған нағыз көркем туынды. Б. «Ұшқан ұя» - дәстүрімізді, мазмұндап Момышұлының ұлттық салт шығармаға этнографиялық еңбек деп айтуға еңбегін көркем берген толық негіз бар. Шығармадағы негізгі мәселе - Адам, оның кемелдену жолдары болса, шығарма сюжеті осы адамдардын өзара әңгімелесуі, кеңесуі арқылы дамиды. үшін шайқас Москва шығармасы – жер шарына қазақ деген сарбаз халық бар екенін паш еткен, ешқашан ескірмейтін киелі кітап. Москва үшін Фашистік Германия Кеңес Одағының астанасы – Мәскеуді бірнеше апта ішінде басып аламыз деп жоспарлады. Бірақ Мәскеу түбіндегі шайқаста Қызыл армия ентелеп келе жатқан фашист басқыншыларын тоқтатып, өздері қарсы шабуылға шықты. Бұл жеңісте қазақстандықтардың үлесі зор болды. Момышұлы, Б. Бауыржан. Москва үшін шайқас Момышұлы, Б. Бауыржан. Адам қайраты Момышұлы, Бауыржан. Қолбасшы күнделігі / Дневник командира Белгілі кинорежиссер Ақан Сатаев Кеңес Одағының Батыры, көзі тірісінде-ақ аты аңызға айналған алып тұлғалы жауынгер рухына арнап «Бауыржан Момышұлы» атты төрт сериялы телехикая түсірді. «Хабар» агенттігінің тапсырысы бойынша дүниеге келген телехикаяның сценарийін Тимур Жақсылықов жазған. Идея авторы – Айдос Үкібай. Қоюшы- операторы – Хасан Қыдырәлиев. Екінші дүниежүзілік соғыста асқан ерлігімен, кесек мінезімен ерекшеленген батыр туралы экрандық туындының сюжетіне Александр Бектің «Арпалыс» («Волоколам тас жолы») повесі арқау етілді. Батыр баба басқарған батальон Мәскеу түбіндегі шайқаста арнайы Одағы да ерлік көрсетті. «Хабар» арнасының тапсырысымен түсірілген телехикаяда Кеңес батырының батыл әрекеттері баяндалған.
Бауыржан Момышулы - легендарный командир . Посвященный 109-летию легендарного командира, панфиловца, обладателя множества наград, писателя и Героя Советского Союза Бауыржана Момышулы выпуск Первого канала Евразия. https://www.youtube.com/watch?v=4oKkTSB-PDM Бауыржан Момышұлы Қазақстан ұлттық арнасының “Таңшолпан” бағдарламасында шыққан арнайы шығарылымы, қазақ радиосының қорында сақталған Бауыржан Момышұлының даусымен таныстырады. https://www.youtube.com/watch?v=I4czVTxapoc&feature=youtu.be Бауыржан Момышұлы жайлы деректі фильмдер Бауыржан Момышұлы атындағы музейіБауыржан Момышұлы ескерткіші Бауыржан Момышұлы Әскери киімі Назарларыңызға рахмет!жүктеу/скачать 3,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|