Xix ғ. Отарлау және ұлт-азаттық КҮрес



бет1/4
Дата24.11.2022
өлшемі7,36 Mb.
#52408
  1   2   3   4

XIX ғ. ОТАРЛАУ ЖӘНЕ ҰЛТ-АЗАТТЫҚ КҮРЕС


ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ

Кенсары Қасымұлы (1802-1847)

  • Абылай ханның немересі, Қасым сұлтанның баласы
  • XIX ғ. Л. Мейер: «Кенесарыға көзсiз ерлiк тән едi», – деп жазды
  • 1837-47 ж. аралығындағы, үш жүзді қамтыған көтеріліс басшысы
  • Ресей ғалымдары атады:
  • - «Бүлікшіл сұлтан»

    - «Қырғыз даласының Митридаты»

    (Митридат- антикалық дәуірдегі патша)

КӨТЕРІЛІСТІҢ МАҚСАТЫ:

Қозғаушы күш: қарапайым халық, старшындар мен би, батырлар, тiптi сұлтандар да қатысты.

Оның ішінде: қазақ, орыс, башқұрт, өзбек, қарақалпақ, түрікмен, поляк


ПАТША ҮКІМЕТІ ТАРТЫП АЛҒАН ҚОНЫСТЫ ҚАЙТАРУ
ОКРУГТЕРДІ ТАРАТУ
АЛЫМ-САЛЫҚТЫ ЖОЮ

ҚОЛДАУШЫ ТОП:

  • Орыс Николай Губин - Наурызбай сұлтанның атқосшысы
  • Татар Әлім Ягудин – әскери кеңес
  • Өзбек Сейдаққожа Оспанов – дипломатиялық кеңес

КӨТЕРІЛІСТІҢ БАСТАЛУЫ
1837 ж. - Петропавлдан Ташкентке бара жатқан сауда керуен, хорунжий Рытов отрядын талқандау

1837 жылы Кененсары өз адамдарын Батыс Сiбiр генерал-губернаторына жiбереді


Ақтау бекінісін, Ақмола приказын жою
Омбыдағы тұтқындарды босату
Қазақ жерінің тұтастығын қалпына келтіру
Талаптар:
Генерал-губернатор Кенесарының адамдарының барлығын
да саптағы мың солдаттың арасынан өткiзiп, дүре
соқтырды
Осыдан кейін Кененсары Старшина Симоновтың әскери жасақтарына күйрете соққы берiп, көптеген қару-жарағы мен оқ-дәрiсiн тартып алды

1838 ж. жаз - Ақмола бекiнiсiне таяу iрi елдi мекендi алты күн бойы қоршауда ұстап, өртеп жiбердi.

1838 ж. 7 тамыз – Ақмола бекінісін өртке орады

Бекіністі қорғады: Қ. Құдаймендiұлы мен әскери старшина Карбышев бастаған отряд



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет