Зертханалық жұмыс №5 Жиіліктік және фазалық модуляция



Дата15.03.2023
өлшемі0,79 Mb.
#74644

Зертханалық жұмыс №5
Жиіліктік және фазалық модуляция


Сандық хабарламалардың жиіліктік және фазалық модуляциясы. Сандық кодталған ақпаратты тарату кезінде – логикалық 1 және 0-ден тұратын екілік сигналдардың комбинациясы, модуляцияны сигнал манипуляциясы деп те атайды, ал бұл процесті модулятор ретінде де, манипулятор ретінде де жүзеге асыратын құрылғы. Сонымен қатар, манипуляция процесі телеграфтық жұмыс режимі деп аталады, сәйкесінше AMды АТға, ЖMды ЖМға, ФМды ФТға ауыстырады.
Шуға төзімділігі бойынша амплитудалық модуляция (АМ) әдісі қалған екеуінен едәуір төмен болғандықтан, қазіргі радиобайланыс жүйелерінде негізінен манипуляцияның тек екі әдісі қолданылады: жиіліктік (ЖМ) және фазалық (ФМ). Сонымен қатар, оның әртүрлілігі әдетте ФМ ретінде қолданылады – фазаайырымды деп аталатын салыстырмалы фазалық модуляция (СФМ). СФМ кезінде логикалық беріліс 1 кезінде тасымалдаушы тербелістің фазасы секіріспен ға өзгереді, мысалы, -ға, алдыңғы биттің фазасына қатысты, ал логикалық беріліс 0 кезінде – фаза алдыңғы биттің фазасымен бірдей болып қалады.
1-сурет Жиіліктік модулятордың сұлбасы

Манипуляцияның екі түріне де ортақ (ЖM және ФM) – секундына таралатын элементтік жіберулер (бит) санына тең V хабарламаның таралу жылдамдығы (бит/с=бод) немесе элементтік жіберулердің ұзақтығы τ=1/V. Сонымен қатар ЖM ΔF=F1–F2 жиілігінің дискретін сипаттайды, aл ФМ – Δφ фазасының ауытқуы немесе дискреті логикалық 1 Мен 0-ді ажыратуға мүмкіндік береді.


Electronics Workbench бағдарламалық пакетін пайдаланып жиіліктік және фазалық модуляция сұлбаларына талдау жасайық.
Сұлбадағы модуляция AR1 және AR2 операциялық күшейткіштерін (ОК) пайдаланатын екі электрондық кілт арқылы жүзеге асырылады. Бірінші ОКтің бір кірісіне 200 кГц жиіліктегі тасымалдаушы тербеліс сигналы, ал екіншісіне 20 кГц жиіліктегі сандық сигнал беріледі. Екінші операциялық күшейткіштің бір кірісіне 400 кГц жиіліктегі тасымалдаушы тербеліс сигналы, ал екіншісіне 20 кГц жиіліктегі бірдей сандық сигнал беріледі. ОКтің кілттері кезектесіп ашылады, оған модуляциялық сигналдың фазасын 180º айналдыратын үшінші операциялық күшейткіш – AR3 арқылы қол жеткізіледі. Нәтижесінде 1 беріліс кезінде модуляцияланған сигналдың жиілігі 400 кГц, ал 0-200 кГц-ке тең болады, бұл 2-суретте келтірілген осциллограммалармен расталады (жоғарыда сандық модуляция сигналы, төменде жиілік модуляциясынан кейін тасымалдаушы).
2-сурет Жиіліктік модуляцияланған сигналдың уақыт диаграммасы

Алдыңғы жағдайдағыдай, сұлбадағы модуляция AR1 және AR2 операциялық күшейткіш ретінде қолданылатын екі электрондық кілт арқылы жүзеге асырылады. Екі операциялық күшейткіштің бірінші кірісіне бірдей жиілігі 100 кГц болатын, бірақ әр түрлі бастапқы фазалары 180º болатын тасымалдаушы тербеліс сигналы беріледі, бұл жоғары жиіліктік трансформаторының көмегімен жүзеге асырылады. Екі операциялық күшейткіштің екінші кірісіне 20 кГц сандық модуляциялық сигнал беріледі. Кілттер (операциялық күшейткіш) кезектесіп ашылады, оған үшінші операциялық күшейткіш AR3, 180º модуляциялық сигнал фазасын бұру арқылы қол жеткізіледі. Нәтижесінде 1-ден 0-ге және кері ауысқан кезде модуляцияланған сигналдың фазасы 180º-қа секіреді, бұл 4-суретте келтірілген осциллограммалармен расталады (жоғарыда сандық модуляция сигналы, төменде фазалық модуляциядан кейін тасымалдаушы).



3-сурет Фазалық модулятордың сұлбасы





4-сурет Фазалық модуляцияланған сигналдың уақыт диаграммасы

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет