Қабаттың әсермен қамту коэффициенті (Кохв.) ығыстырылумен қамтылған өнімді қабат көлемінің қабаттың бастапқы мұнайға қаныққан көлеміне қатынасы ретінде анықталады:
, (6)
мұнда Vпв – ығыстыру процесімен қамтылған шоғыр көлемі,
Vп-шоғырдың бастапқы мұнайы бар көлемі.
Сулану коэффициенті көптеген факторларға байланысты. Сондықтан оны қамтудың жалпы коэффициентіне тиісті әсер ететін қандай да бір фактордың әсерін ескеретін бірқатар коэффициенттердің туындысы түрінде ұсынуға ыңғайлы:
, (7)
мұнда К01 – қабаттың өткізгіштігі бойынша біртектілігінің әсерін ескеретін қамту коэффициенті, К02 – өнімді қабаттың үзіксіздігін, яғни аймақтық біртектілігін ескеретін, ұңғыма торына тәуелді кен шоғырын қамту коэффициенті, К03 – ұңғыманың тартылу қатарының аймағындағы мұнай шығынын ескеретін қамту коэффициенті, К04 – ұңғымалардың кесілу қатарының аймағындағы мұнай шығынын ескеретін қамту коэффициенті, К05 – кен шоғырының өңделмеген учаскелеріндегі мұнай шығынын ескеретін қамту коэффициенті.
Осылайша, мұнай бергіштік коэффициент (МБК) – бұл бастапқы баланстық қорлардан мұнайдың қандай көлемі игерілген немесе болжамды игерілген шоғырдан пайдаланудың экономикалық рентабельділігі шегіне дейін алынатынын немесе алынуы мүмкін екендігін және игерудің аяқталған процесінің немесе белгілі бір жағдайларда аяқтау болжанатын көрсеткіш болып табылатынын көрсететін салыстырмалы шама. Анықтамадан, ол мұнай өндірудің физикалық мүмкін болатын шекті толықтығын сипаттамайды, оны әзірлеу кезінде шоғырлан экономикалық мақсатқа сай шегіне дейін алынуы мүмкін мұнай үлесін ғана көрсете отырып. Осылайша, "мұнай беру коэффициенті" ұғымы мәні бойынша шартты болып табылады: ол алынуы экономикалық орынды баланстық қорлардың бір бөлігін ғана анықтайды.
Мұнайды алудың соңғы коэффициенті оны есептеу шарттарына байланысты жобалық және нақты болуы мүмкін. Нақты МБК соңында мұнайды жиынтық өндіру нәтижелері бойынша анықталады
Егер қабаттың кеуекті ортасы өзара байланысы жоқ түтіктер немесе арналар жүйесін білдіретін болса, онда мұнайды сумен және газ бөрігін газбен ығыстыру кезінде іс жүзінде толық мұнай беруге қол жеткізуге болады. Қауырсынды кеңістік құрылысының микронеодтық және күрделі сипаты-жекелеген арналар бойынша су мен газдың жарылу себебі және кеуекті ортада су-мұнай қоспаларының пайда болуы. Қабаттағы әртүрлі араласпайтын фазалардың бірлескен қозғалысы күрделі процесс болып табылады, онда капиллярлы күштер мұнайды сумен "поршеньді" ығыстыруға қарағанда көп пайда болады.
Өзара еритін сұйықтықтарды ығыстыру (яғни менискілер болмаған кезде) 95-100% - ға жақын мұнай берудің жоғары коэффициенттерімен сипатталады. Судың тұтқырлығымен салыстырғанда мұнайдың жоғары тұтқырлығы мұнай берудің азаюына ықпал етеді.
Достарыңызбен бөлісу: |