Қазақстанның мұнай-газ секторының негізгі деректері мен сандары.
Қазақстан мұнайдың барланған қоры бойынша әлемде 8 - ші орында-11-12 млрд тонна, барлығы 200 кен орны бар •
Ең ірі кен орындары - Қашаған (4,8 млрд тонна), теңіз (3,1 млрд тонна), Қарашығанақ (1,2 млрд тонна мұнай және 1,35 трлн текше метр газ), өзен (1,1 млрд тонна), Қаламқас және Жетібай (1 млрд тонна).
Қазақстанның алынатын табиғи газ қоры (Каспий қайраңындағы ашық жаңа кен орындарын ескере отырып) 4,0 трлн., ал геологиялық ресурстар 6-7 трлн.куб. м.
Қазақстанның жалпы әлемдік газ қорының үлесі шамамен 1,1% - ды құрайды, әлемдік рейтингте Республика - 15 орында.
Мұнай мен газды негізгі өндіру Батыс Қазақстан, Атырау, Ақтөбе, Маңғыстау және Қызылорда облыстарында жүргізіледі.
Қашаған мұнай-газ кен орнын игеру әлемдегі ең қымбат деп танылды – инвестициялардың жалпы көлемі 50 млрд. NCOC консорциумы құрамында жеті мұнай өндіруші компания бар.
Қазақстан мұнайы ауыр, құрамында парафин, Шайыр және күкірт бар
Қорлар алу қиын, өндірудің өзіндік құны жоғары.
Кен орындарының жаңартылуы жоғары емес. Өзен және Ембі кен орындары өткен ғасырдың 40-жылдарынан бастап пайдаланылуда.
Қазақстанда мұнай өндіру бірнеше жыл бойы тоқтайды және 80 млн. т. деңгейінде сақталады, 2017 жылы өсу үрдісі байқалуда. Табиғи газды өндіру тұрақты өсуде, орташа есеппен жылына 3,7% - ға өсті.
Соңғы бес жылда мұнай экспорты 61-70 млн.тонна шегінде ауытқыды. Экспорттың негізгі тежеуші факторы көлік инфрақұрылымы болып табылады. Экспорт өсімі 2017 жылы байқалды.
Қазақстан 20-21 млрд. текше метрге жуық табиғи газды экспорттайды. Табиғи газдың импорты шекара маңындағы елдермен қарсы жеткізу негізінде жүзеге асырылады.
Мұнай-газ секторына инвестициялардың негізі компаниялардың өз қаражаты болып табылады. Мұнай-газ секторындағы инвестициядағы өз қаражатының үлесі 96% - ға жетеді. Мұнай мен газ өндірісіне және геологиялық барлауға шетелдік инвестициялар ҚР-дағы барлық шетелдік инвестициялардың 50% - дан астамын құрайды.
Сурет 6 – Мұнай-газ нарығындағы Қазақстанның мұнай-газ компанияларының үлесі, %
Орта мерзімді перспективада негізінен үш мегажоба – Қашаған, Теңіз және Қарашығанақ есебінен мұнай мен газ өндіру көлемін айтарлықтай арттыру күтілуде. Fitch агенттігінің болжамы бойынша, 2025 жылға қарай олардың жалпы өндіру көлеміндегі үлесі 75% - дан асады.
Достарыңызбен бөлісу: |