Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

сананың  ерекшеліктеріне,  құрылы- 

мы  мен  функцияларына  негіз  бола- 

тын  психологиялық  және  әлеумет- 

тік-психологиялық  факторларды 

зерттейтін  психологая  ғылымының 

саласы. Д.п. XIX ғасырдың аяғында – 

XX ғасырдың басында пайда болды 

және діни сананың құдай (рух), жұ- 

мақ,  тозақ,  күнә  және  т.б.  ұғымдар- 

ды  қамтитын  мазмұны  туралы,  сон-

дай-ақ намаз, дұға, жалбарыну және 

басқа  да  парыздарды  атқару  кезін- 

дегі  адамның  эмоциялық  күйі  мен 

сезімдері  туралы  едәуір  материал 

жинақталды.  Д.п-да  әртүрлі  теория- 

лық-әдістемелік тұрғаларға негіздел- 

ген  бірнеше  ағым  бар.  Қазіргі  Д.п.  

жалпы және әлеуметтік психология- 

ның,  әлеуметтанудың,  этнография 

мен  дін  тарихының  теориялық  ере- 

желері  мен  әдістемелерін  пайдала-

нады.  Д.п-ның  заңдылықтарын,  да- 

муы  мен  өз  функцияларын  атқа- 

руын зерттеу мына бағыттарда жүр- 

гізіледі:  1)  Д.п.-ның  жалпы  теория- 

сы  діни  сананың  мазмұны  мен  құ- 

рылымын, діни сезімдерге тән сипат- 

ты  ерекшеліктерді,  тұлға  мен  қо- 

ғамның рухани өміріндегі діннің пси- 

хологиялық  функцияларын  зерт-

тейді;  2)  дифференциалдық  психо-

логия  нақты  әлеуметтік  орта  мен 

тарихи дәуірді ескере отырып, дін ұс- 

танатындардың діни сана-сезімі мен 

сезімдерін  қарастырады;  3)  діни 

топтардың  психологиясы  діни  қа- 

уымдастықтардың  әлеуметтік-пси-