Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

386

ланыстарының өзіндік «құйындысы» 

деп  түсіндірді.  Бұл  жөнінде  ол  бы- 

лай  деп  жазды:  «...адамның  мінез-

құлқының  бейнесі  жүйке  жүйесінің 

туа  біткен  қасиеттеріне  ғана  бай- 

ланысты болып қоймайды, сонымен 

бірге  организмнің  жеке  өмір  сүру 

барысында  болатын  ықпалдарға  да 

байланысты, демек, кең мағынасын- 

да  айтқанда,  үнемі  тәрбиелеу  не- 

месе үйрету жұмыстарына да бай- 

ланысты болады».

Адам  мінезінің  қалыптасуы  қоғам- 

дық болмыспен, әлеуметтік ортамен 

(мектеп,  балалар  мекемелері,  оқу, 

өндіріс  ұжымы,  қоғамдық  ұйым- 

дар  т.б.)  тығыз  байланысты.  Осы 

айтылғандар  мінездің  дамуы  үшін 

шешуші  рөл  атқарады.  Мінез  өз- 

гермейтін тума қасиет емес, ол өмір- 

де  қалыптасады.  Мәселен,  ешбір 

бала туысынан еңбексүйгіш не жал- 

қау, тәртіпті, не ұстамсыз болып ту- 

майды. Оның мінезі, ұзақ жылғы өмір 

сүру  барысында  өмірдің  сан  алуан 

ағымына  қарай  тәрбие  процесінің 

ықпалымен  қалыптасып  отырады. 

Адамның сыртқы ортамен жасайтын 

қарым-қатынасы  –  белсенді  қарым-

қатынас.  Сондықтан  да  оны  қорша- 

ған ортасы ғана өзгертпей, өзі де ша- 

ма-шарқынша  сол  ортасына  тиісті 

өзгерістер енгізеді. Адамның нақты- 

лы  іс-әрекеті  де  мінез  бітістерінің 

қалыптасуына  шешуші  рөл  атқарып 

отырады.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: