Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

413

ұйымдастырудың маңызды формасы 

және  әлеуметтік  қоғамдастық  түрі. 

О.–  үйірмелердің  жанұялық  бірлігі. 

Отбасы тәрбиесі – ұлттық тәрбиенің 

негізі  болып  табылады.  Отбасылық 

екіжақты жанжалдар – күйеуі мен әйе- 

лі де қатысатын отбасылық жанжал- 

дар. Отбасындағы жанжал катализа- 

торы – отбасында туындайтын жан- 

жалдың біріншілік себебі болып са-

налмайтын, бірақ ол жанжалға едәуір 

әсер  ететін,  оны  күшейтетін  немесе 

қолдайтын қандай да бір объективті 

немесе субъективті фактор. Социоло- 

гия,  экономика,  этнография,  тарих, 

заңтану, демография салаларындағы 

зерттеулерді  қамтиды.  О.  мен  неке 

психологиясын  жүйелеп  зерттеу  ал- 

ғаш  рет  XX  ғасырдың  20-жылдары- 

ның аяғында – 30-жылдардың басын-

да АҚШ-та басталды. Зерттеулердің 

қауырт  дамуы  нәтижесінде  60-70-

жылдарда  неке  мен  отбасы  зерттеу- 

лерін  жеке  бір  ғылым  етіп  саралау 

туралы мәселе белсенді түрде талқы- 

лана  бастады.  Алайда  бұл  объек-

тіні  ғылымдардың  әрқайсысы  өзінн 

етене  тән  көзқарас  тұрғысынан  қа- 

растыратынына байланысты бұл мә- 

селе шешілмеген қалпында қалды.

Неке мен отбасын психологиялық зерт-

теулерде  мына  мәселелер  қамтыла- 

ды: некенің сапасына ықпалы бар фак-

торларды зерделеу; отбасының даму 

циклі, отбасының рөлдік құрылымы, 

биліктің  отбасы  мүшелерінің  ара-

сында  бөлінуі,  ерлі-зайыптылардың 

арасындағы  қарым-қатынас,  некелік 

жұбын таңдаудың детерминанттары, 

тәрбиенің әртүрлі паттерндерінің нә- 

тижелігі, ата-аналар мен олардың ба- 

лаларының  психологиялық  ерекше- 

ліктері және т.б.

Отбасылық және некелік консульта- 

циялау  процесін  және  оның  нәти- 

желілігін  зерделеу  зерттеудің  жеке 

бір саласы болып сайланды. О. мен 

неке психологиясы жинақтаған мәлі- 

меттер отбасына көмектесуге бағыт- 

талған әр алуан әлеуметтік және пси- 

хологиялық бағдарламалар мен ұсы- 

ныстар қалыптастыру үшін негіз бо- 

лып  табылады.  Бұл  мәліметтер  тұ- 

тастай  алғанда  отбасына,  сондай-ақ 

оның жекелеген мүшелеріне коррек- 

циялық ықпал-әсер амалдарын жүзе- 

ге асырушы, отбасыларына қатысты 

жұмыс  жүргізуші  мамандар  мен 

қызметкерлер  даярлаудың  ғылыми 

принциптерін талдап белгілеудің не- 

гіздері  ретінде  пайдаланылады.  От- 

басы және неке психологиясы – пси- 

хологияның саласы неке, отбасы, ері 

мен зайыбының және олардың туыс- 

тарымен  қатынасының  антология- 

сын зерттейді.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: