Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

гі Батыс қазақстан облысының Фур-

манов  ауданында  туған.  Е.  Суфиев 

Оралдың А.С.Пушкин атындағы пе- 

дагогикалық  институтының  химия-

биология факультетін бітірген (1937). 

Ол  біраз  жыл  мектептерде  мұғалім- 

дік қызметте болады. 1946-80 жылдар 

арасында  Ақтөбе,  Алматы,  Шым-

кент  қалаларындағы  жоғары  оқу 

орындарында  психологиядан  сабақ 

береді.  Өмірінің  соңғы  жылдары 

Қазақ  қыздар  педагогикалық  инсти-

тутында  психология  кафедрасының 

меңгерушісі болды. 

Е.  Суфиев  психология  саласында 

жазылған  біраз  еңбектердің  авторы. 

Ол көп жылдар бойы қазақ шәкіртте- 

рінің  орыс  тілін  меңгеруінің  пси- 

хологиялық  негіздерін  зерттеп  кел- 

ді. Оның 1952 жылы ҚазМУ-дің ғы- 

лыми  кеңесінде  қорғаған  «Қазақ 

мектептерінің  бастауыш  кластарын- 

дағы  оқушылардың  орыс  тілін  мең- 

геруінің  психологиясы»  атты  дис-

сертациясында  қазақ  балаларының 

орыс  тілі  сабағында  ақыл-ойы  мен 

ауызекі  сөйлеуінің  даму  ерекшелік- 

тері  психологиялық  тұрғыдан  тал- 

дауға  алынды.  Автор  оқушылардың 

ұғынуына  қиындық  келтіретін  кей- 

бір  орыс  тіліндегі  атауларға  тоқта- 

лып,  мұның  табиғи-ғылыми  жағын 

И.П.Павловтың  жоғары  жүйке  жү- 

йесі қызметі туралы іліміне негіздей 

отырып  түсіндіреді,  оқушылардың 

кейбір  психикалық  функцияларын 

(қабылдау, зейін, ойлау, т.б.) дамыта 

түсу, орыс тілін оқыту әдістерін же- 

тілдіру  жөнінде  біраз  ұсыныс-ке- 

ңестер береді. Оның қаламынан пси- 

хологияның  әртүрлі  тақырыптарын- 

да жазылған бірнеше еңбектер туын-

дады.  Олардың  кейбірі:  «Баланың 

дамуы және оның мектепке әзірлен- 

уі (1965), «Психология оқулығының