Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

507

гиядан  сабақ  береді.  1931  жылдан 

Саратов медициналық институтының 

кафедра меңгерушісі, ал 1935 жылдан 

профессоры  болды.  1944-1949  жж. 

Алматыдағы  «Ана  мен  баланы  қор- 

ғау»  ғылыми-зерттеу  институтының 

директоры,  1947-1969  жж.  Абай 

атындағы  Қазақ  пединститутының, 

С.М.Киров  атындағы  Қазақ  мемле- 

кетттік  университетінің  профессо- 

ры,  психология  кафедрасының  мең- 

герушісі, 1958-62 жж. Қазақстан пси- 

хологтар  қоғамының  төрағасы  бол- 

ды.  Ол  көптеген  жеке  еңбектер  мен 

ғылыми мақалалардың авторы. Олар- 

дың  кейбірі:  «Бөбектердің  психоло- 

гиясын зерттеу» (Саратов, 1921), «Пси- 

хика  мен  жүйке  саласын  зерттеу» 

(Саратов,  1925),  «Сөйлеу  кемістігін 

топтастыру туралы» (Харьков, 1939), 

«Ойлау мен сөйлеу» (Халық мұғалі- 

мі,  1951,  N4),  «Педагогикалық  пси- 

хологияның бүгінгі таңдағы міндет-

тері» (Қазақстан мектебі, 1967, N3), 

т.б.

СУБДОМИНАНТА  (лат.  sub-  ас-

тында,  (dominantis)  басым).  Адамға 

әсер  ететін  көптеген  заттар  мен  ті- 

тіркендіргіштердің  ішінде  біреуі 

миға көбірек әсер етеді де, мидың бір 

бөлігін күшті қоздырып, жаулап ала- 

ды да, қалған әлсіз тітіркендіргішер- 

ден туындайтын мидағы әртүрлі қо- 

зулар  доминанта  деп  аталады.  Бұ- 

лардың  толықтырып  отыратын  кез- 

дері де болады.

СУБЛИМАЦИЯ – Дау-дамай кезін-

де күйзелістен құтылудың бір жолы. 

Адамның  жыныстық  құмарлықтан 

творчестволық жағдайға көшуі – осы 

жағдайдың  жеке  бір  көрінісі.  Бұл 

терминді психологияға З. Фрейд ен-

гізген (1900). Жыныс құштарлығынан 

(биологиялық)  көңіл  күйді  пайда-

лы  іс-әрекетке  бұруда  әзіл-оспақ, 

қалжыңның  да  сублимациялы  рөлі 

бар екендігі байқалады.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: