- Жүргізуші: Оған дейін айтылып еді ғой?

1-Ер адам: Менің ұсынысымды енді біз қазақстан өзіміз бір-бірімізді жақсы танитын елміз, бәріміз өзімізді бір-бірімді жүзімізден танимыз. Сондықтан менің не айтып жатқаным, қандай бастама көтеріп жатқаным қоғамның назарында деп есептеймін сондықтан ғажап емес Қасым Жомарт Кемелұлының менің ұсынысымды пікірімді қолдап қабыл алып, менің ойыммен отталкиваться етіп барып қабылдағанына белгілі бір дәрежеде сеніммен қараймын.

1-Жүргізуші: Тұлға ретінде қалыптасып дәл осы елорданы елбасының атымен атау керек деген ұсынысты жаңағы алғаш болып ойына келген алғаш болып ұсынған өзіммін де?

1-Ер адам: Мен тағы бір қызық детальді айтып кетейін ол осыдан бір үш жыл бұрын болатын әңгімені мен бастап қозғадым өзімнің атымнан. Себебі мен мынадай бір жағдайда куә болдым мен. Ол кезде Қадір түні мына қасиетті рамазан айы болатын, қадір түні болатын. Сол қадір түні мен Астанада жүрген кезімде Хазрет Сұлтан мешітіне намазға барғанмын. Сол кезде бір дүйім қауым жиналып, сол жерде бір үлкен ақсақал атын білмеймін ұмытып қалып тұрмын, сол жерде айтылды енді үш жыл өтті. Сол кезде үлкен 90ға келген , 100ге жақындапта қалған шығар , бір үлкен ақсақал сақалы былай , иығына түскен ақсақалымыз бата берді. Осы еліміздің ұйып тұрғаны, осындай беделді, мерейлі дәрежеге қазақстанның жеткені осы елбасымыздың арқасы. Патшамызға амандық берсін деген сияқты айтып жақсы бата берді сол кезде бүкіл жамағат оны жақын қабылдады.

1-Жүргізуші: Жақсы. Басқа сенің әріптестерің ақындардың осы қаланы сол жаңа атаумен атайық деп айтпауына не себеп олар? Еңбекті бағаламай тұрма әлде ақылдары жетпей тұрма? Әлде ерекше адамсыңба сен бір? Көктен хабар алатын білмеймін.

1-Ер адам: Өте дұрыс айтасыз. Сіздің сөзіңіздің жаны бар мен ерекше адаммын. Мен бұл ойлаймын отанды сүю иманнан дейді. Ең бірінші мен жаңағы сізге болған оқиғаны мен тегіннен тегін сөз етіп айтып отырған жоқпын. Хазрет Сұлтан мешітіндегі жаңағы ақсақалымыздың батасы Астана туралы әңгіме айтылған жоқ, Елорда туралы. Бірақ елбасымыздың еңбегі туралы айтылды сол кезде мен қуандым. Ақсақалымызда бейбіт заманның куәсі және соның қызығын көруші. Бізде жастарда міне қазақстанның жастары, жалынды жастары сол бейбіт заманның ырысты, ынтымақты, бірлікті, берекелі ортаның елдің куәсіміз, соның жемісін көріп жатқан жастармыз сондықтан барлық шабыт жүрегіме сондай мешітте құйылды бұл ой менің айтып отырған себебім сондықтан сіз өте дұрыс айтып отырсыз бұл маған келген Тәңірден сигнал болған шығар. Сол келген бойда үйге келген бойда сол намазды бітіріп жаңағы мешіттен үйге келген бойда компьютерге отырып, жаздым сол ойымды. Ол әлі әлдеде тұр, менің парақшамды бақыласаңыздар. Содан кейін оны бүкіл сайттар оннан астам сайттар басты жарыса басты. Осы ақын ұсынып жатыр, Ақтөбелік ақын деп енді ол кезде мен Ақтөбеден шыққанымды тілге тиек етіп айтқандар болған шығар иә.

1-Жүргізуші: Қараңыз! Сіз кеше былай Нұрсұлтан атты авторлық әніңізді жарияладыңыз дұрыс қой?

1-Ер адам: Аллаға шүкір. Иә

1-Жүргізуші: Маған оның әуені бір марық сияқты болып естілді. Былай деген Өрлеген елміз деген ерекше жолдар бар екен ішінде. Қазақстан қай салалар бойынша өрлеп, шың басына шығып, бүкіл әлемді шаң қақтырып кетті? Атай аласызба бір үш саланы?

1-Ер адам: Үш саланы атай аламын. Бірінші сала біздің ел ретіндегі, мемлекет ретіндегі имиджімізді айтайық, сол жағынан біз шаң қақтырып кеттік. Себебі қараңыз біз жас мемлекет болдық сондай қысылтаяң шақтардан қиындықтардан тарихтанда куәміз. Бәрін еңсеріп бәріне төзіп, бәрін сабырлықпен жеңіп даналықпен ақылмен жеңген халықпыз. Өзімізлің елбасымыз бар, шекарамыз бар, мемлекетіміз бар, туымыз бар, рәміздеріміз бар сондықтан осы тараптан осы елдік тұрғыдан ел болып қалыптасудан біз ұттық. Осы саланы айта аламын мен яғни бұл бұны енді саясатқа жатқызасызба жалпы ұлттық мүдде тұрғысынан айтасызба, қарайсызба?

1-Жүргізуші: Туы бар, президенті бар, шекарасы бар, мемлекеті бар әлемде біздің ерекшелігім қандай ол жерде?

1-Ер адам: Біздің ерекшелігіміз біз өзіміздің мемлекеттігімізді мығым сақтап отырмыз сол біздің ерекшелігіміз. Біз ешкімге жалтақтап отырған жоқпыз, біз өзіміздің сөзіміз бар, салмақты сөзіміз бар, біздің пікірімізбен әлем санасады. Біз сөйлей бастасақ, біздің президентіміз сөйлей бастаса, біздің елбасымыз сөйлей бастаса, бәрі құлақтарын түріп зейіндерін түріп қарап отырады.

1-Жүргізуші: Бүкіл Әлем?

1-Ер адам: Бүкіл әлем санасады, АҚШ-та санасады, Ресейде санасады, Қытайда санасады бізбен. Бізбен достасқанды олар жөн көреді себебі біз сондай қуатты, мықты елміз. Енді өмір болған соң айтыс-тартыс, көңіл толмаушылық, бүгінгі ауа-райы жаңбыр жауып кетті неге қар жауып кетті, неге менің үстімде қарға тышып кетті деген әңгімелер болады бірақ ол адамның өзінің ой өрісіне байланысты деп есептеймін.

1-Жүргізуші: Екінші жетістігіміз қандай?

1-Жүргізуші:Үшінші жетістік қандай мемлекетіміздің?

1-Жүргізуші: Сынап жатқан кімдер десеңіз мен айтайын дәріханада очертте тұрып дәрі ала алмай жатқан елдер дамыған мемлекеттер. Ауруханада орын таппай жатқан халық, бір күндік нанын таппай шулап жүрген көп балалы аналар, білмеймін тапқан таянғандары түкке жетпей жатқан жас отбасылар экономика десең бізде қазір қаржылық дағдарыс бар. Бізде импорттың көлемі өте көп, экспортымыз өте аз оны билік басындағылар да айтып отыр. Сонда солардың айқайын жеткізген жұрттың бәрін тойынған деп ойлайсызба?

1-Ер адам: Мен енді былай айтайын мынадай нәрсеге көңіл аударыңыз иә. Нареке бізде нақтылық жоқ, еш нәрсені нақты фактымен дәлелдемей жатып сөз қозғау және қоғамдағы толқуларды туғызу бір жағынан заңсыздық екінші жағынан мәдениетсіздік. Себебі қарап отырсаңыз нақты фактке сүйену керек. Құрып қалған ештеңе жоқ мен менде осы қоғамда өмір сүріп жүрген адаммын. Менде түшкірем менде тұмауратып қалуым мүмкін. Дұрыспа салқын тиіп суық тиіп терезені ашып қойған өзімнен көруім керек оны , суық суды ішкен өзімнен көру керек. Мысалы мен сақтанып жүрмесем

1-Жүргізуші: Демек халық бәрін өзінен көруі керекпа?

1-Ер адам: Әркім өзінің басын өзі алып дұрыстап жүруі керек сосын мына болып жатқан жақсылықтарды көре білу керек. Осы ауыз берді екен деп не болса соны айтуға болмайды. Жақсы сөз жарым ырыс дейді біздің бұдан да болған басымыздан өздеріңіз білесіздер тарихтан, әдебиеттен білесіздер енді қаншама нәубетті замандарды өткіздік сондада қылт етпеген елміз енді келіп бейбіт заманда диванда жатып алып,өздерінше батыр болып ауыздарын оңға солға сермеп, не болса соны айтып, ақ ит кіріп көк ит кіріп отырған адамдарды қолдамаймын. Аптекалары ашық карантин режимі деп отыр карантинде бәрі еркін. Әркім карантин режимін сақтап, соның стандарттарын сақтап өмір сүрсе ешқандай қиындық болып жатқан жоқ. Бізде бәрі бар Аллаға шүкір. Әлемнің басындағы нәрсені ол анау жабылып қалды, мынау болмай қалды, үйтіп қалды бүйтіп қалды, шашымды ала алмай қалдым, шашың алынбаса қайшыны алда өзің айнаға қарада ал шашыңды.

1-Жүргізуші: Шаш ал деген біздің мемлекетте ең соңғы проблема шығар енді. Патриот ретінде біз елімізді мақтан тұтып мақтауымыз керек дұрыс қой.

1-Ер адам: Әрине. Айтады: Үй артында кісі бар дейді. Өзіңді мына біз семьямыз міне қараңызшы сіз мысалы біз семьямыз семьяның өзінің бір сырлары болады. Құпиялары болады. Өзінің бір мысалы қалай айтсақ екен. Қадірлейтін қасиетін дәстүрлері болады. Сіз әр нәрсені бүкіл әлемге жайып, бүкіл нені нестейтін болсаңыз сіздің қандай абыройыңыз қалады. Сондықтан кішкене ойлану керек бізге, мысалы сіз мысалы мені барып бетімнен салып қалды әкем, анаған айтшы деп басқаның әкесіне барып жалып жасамайсызғой. Сол сияқты өмір деген бұл деген қоғам, қоғамнан бұрын мына біз әлемдік стандартта ойлауымыз керек. Кеңістікте өзіміздің қазақша енді өзіміздің немізді кетірсек ол кезде біз қиын жағдайға ұшыраймыз.

1-Жүргізуші: Жақсы қара енді. Айттыңыз енді патриот ретінде елімізді мақтау керекпіз дедіңіз. Бүгінгі бәріміз білетін туған күн иесі Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың мынадай бір сөзі бар: Нағыз патриот өз елін мақтайтын емес, нағыз патриот кемшіліктерді байқап оларды түзетуге ықпалдасатындар дейді. Ал оған не дейсіз?

1-Жүргізуші: Сіздікі қайшы ғой

1-Ер адам: Ешқандайда қайшы емес. Себебі былай енді қарашы кемшілікті де айтудың несі барғой мәдениеті бар ғой. Кемшілікті айтудың әдебі бар. Мысалы сіз қараңызшы сіз туған бауырыңызға аяғыңды қойып отырма, шәйді олай ішпе десең, ол айтады: Аузыңды жапшы сенің өзіңнің ақылың өзіңе, менің ақылым өзіме дейді. Даже туған бауыр бір-біріне сондай заманда айтады. Ал сіз барып алып , әркімге барып килігіп қандай да бір нені жасайтын болсаңыз ол деген дұрыс емес. Ол мәдениеті әдебі емес. Мен неге айтпай жүрмін критиканы. Сіз менің парақшамды ашыңыз мәдениет министрін былай төңкеріп тұрып жазған мақаламды оқыңыз.

1-Жүргізуші: Сіздің цитатаңыз: Нағыз патриот өз елін мақтайтын дедіңіз, нағыз патриот өз елін мақтайтын емес дейді керісінше кемшілігін айтатын адам дейді. Сондықтан цитата келтіріп отырмын жай ғана

1-Ер адам: Иә иә

1-Жүргізуші: Жақсы. Ел мына жерде жазып жатыр екен. Бұл кісіні шақырудағы негізгі мақсат не болды деп. Негізгі мақсат бұл кісі енді елордаға арнап үлкен үлкен жырлар, өлеңдер жазып жүрген азамат. Балтабек бүгінгі туған күн иесі елордаға арнап бір шағын шығармаңды оқып жіберуге мүмкіндік болама? Он екі жол болсын, үш шумақ төрт шумақ.

1-Ер адам: Мен енді жатқа өлеңдерімді білмейтін ақынның бірімін. Себебі енді Төлеген Айбергенов сияқты жаңағы кітаптың әрбір өзінің әрбір жолын жатқа білетін ақындарда болған тарихта. Мен енді өзім жазам тебіреніп, өзімнің авторлығымды бірақ енді қарап оқитын нем бар.

1-Жүргізуші: Оқып жіберіңіз.

1-Ер адам: Мына жағдайда қарап ашып оқи аламынба? Мына телефонмен.

1-Жүргізуші: Жоқ оқи алмайсыз. Жарайды. Елорда туралы сонша тебіреніп жазатын кезде шабыт көктен бір ерекше шабыт түсема сізге? Қалай оянат шабыт деген сізде осы оның ішінде мынау әсіресе елдегі шенеуліктерге арнау жазатын кезде қалай сіздің арқаңыз қозады өзі?

1-Ер адам: Шенеуліктер дейтіндей енді бір бәрін жаппай жазып жатқан жағдайымыз жоқ. Маған ұнайтынды ұнайды деп,ұнамайтынды ұнамайды деп мен бәрін тура айтатын адаммын. Оны да көріп жүрсіздер. Бірақ не шабыт маған келеді дегенді қалай түсіндірсем екен. Маған кез келген жерде келеді. Мен шабытты келетін жерін талғамаймын. Табиғат аясында жүрсем көшеде өтіп бара жатсам, белгілі бір кітап оқып немесе бір музыка тыңдап, бір картина көріп, әйтеуір бір өнер, кино көргеннен кейін де, бір жаңалық естіп қалған кезде бір соған байланысты бір туындап кететін жағдайлар бар, маған шабытты адамдардың мына қоғамдағы болып жатқан жағдайлар да береді. Себебі мен бәрін көріп отырған адаммын, біліп отырған адаммын. Сонлықтан мен соның бәрін нестеп ішімнен бір от оянады деп айтсам болады.

1-Ер адам: Иә Темірқазық деген Атыраудың бір кісісіне не салып өтініш айтып мен музыкасын ютубтан мынадай композиция ғой. Негізі ол аспапқа арналған композиция жазыпты. Соны тыңдап отыр едім. Маған ана ән сияқты болып елестеп кетті де, сосын мен сол кісінің телефонын тауып алдым да, өзі жазып қойған ютубқа прямой звандадымда айттым. Аға осындай маған шабыт келіп тұр. Темірқазық деген өлең туып тұр, соны жазсақ болама деген кезде ол кісі рұқсатын берді. Әні сол кісінікі, сосын мен сөзін жаздым Темірқазық деген иә. Дариға Нұрсұлтанқызына да арнағаным, Болат Әбішұлына да бәріне арнағаным рас. Енді мынандай нәрсені қараңыздар. Мысалы біз айтамыз біз интеллектуальныймыз деп біз иә қоғамда өмір сүріп жүрген адамбыз. Біздің адамдар әсіресе мына өзіміздің адамдарды айтайық неге кітап оқымаймыз неге біз өзімізді дамытуға музыкалық жағынан басқа жағынан басқа жағынан дамытуға тырыспаймыз. Мысалы мен сияқты тұлға Россияда болған. Ол Ломоносов. Ломоносов туралы Ломоносовты оқыңыздар. Михаил Ломоносов деген кісіні білесіздерма? ЭМГУ дың Михаил Ломоносов атындағы уриверситет бар. Ол кезіндегі империя кезінде өмір сүрген ақын болған, сондай тұлға болған мысалы мен сияқты тұлғалар бүкіл елде бар. Мен мысалы қазақтың Конфуцийімін. Неге соны бағаламайды мысалы неге соны түсінбейді халық. Мен сияқты білімнің иесін үлкен өреннің иесін дұрыс түсіну керек деп есептеймін мен. Сосын мынадай нәрсе бар. Мен бұл қоғамның мінезін уже түсіне бастадым. Кішкене контекстке көңіл бөлмейды. Контекст деген сөз бар. Бәріміз көзі ашық азаматтармыз сізде мысалы да Алматыдағы білдей бір университетті бітірдіңіз. Бәріміз білеміз диплом қорғадық. Вообще ғылымда контекст деген ұғым бар. Контекстке көңіл бөліп адамның сөзінің мәнісіне нақтылығына дұрыстығына көңіл бөліп барып, дұрыстап барып қимылдау керек. Ал біздікілер Абайдан асып түстім деп айтты. Ұлымын деп айтты үйдеп айтты деп айтпағанды айтты деп қосып құбылтып жіберетін даже журналисттердің арасында бар ондай иә.

1-Жүргізуші: Қараңыз. Сізге мындай сұрақ қояйын Балтабек сіз шенеліктерді мақтайсыз басқа қыласыз бірақ бұл кейде әдейі жасалатын әрекет емеспе? Осы арқылы сіз керісінше қоғамның алдында ұялтқыңыз келмейма деген сұрақ қойылды. Қараңыз сіздің бұл жерде маңыздысы жауабыңыз қызықты. Нақты ештеңе айтпадыңыз. Бірақ біраз нәрсе айтқандай сыңай таныттыңыз. Былай дедіңіз: Мен жұмбақ адаммын.Әрекетімді жұрт түсінгісі келіп жүргені шын басы қататынан білемін. Дедіңіз. Дұрыс қой иә. Жұмбақтығыңыз неде сонда? Сіз әдейі шенді шекпенділерді мақтап жазып ұятқыңыз келема әлде шынымен шексіз сүйесізба оларды?

1-Ер адам: Шенді шекпенділерді сүймейсін. Бірақ мен бір ғана елбасымды шексіз жақсы көремін. Елбасым үшін сөзімді де, ісімді де дәлелдеуге бармын қай жақтада. Ел басыма қолдап құрметтеп айтқан сөзімнің ешқайсысынан бастартпаймын. Маған басыма тас тисе де мен өз сөзімде қаламын.

1-Ер адам: Мен енді ол сөзін жаңағы біріншіден көрген жоқпын. Екіншіден мен шектен шыққан жоқпын. Иә себебі ол поэзия. Поэзияның өзінің теориялық заңдылықтары бар. Олда ілім, поэзияны ол отырып алып, жүрдім, бардым жазу деген емес. Менің поэзиям ол ғылым. Зерттегісі келіп, түсінгісі келеді адамдар. Ол деген өзінің бір формасы бар, стильі бар, бояуы бар, өзінің бір ғылыми тұрғыдан жаңағы жаңалығы бар поэзия. Сондықтан оны жаңалық деп, ғылым деп қарау керек.

1-Жүргізуші: Жаңағы сұрақтан ауытқып кеттіңіз ғой. Нақтылы неге жауап бермеске?

1-Ер адам: Қайсыны?

1-Жүргізуші: Елбасы айтты мені мақтаудың қажеті жоқ. Керек емес ондайды естіп жүрмін деді. Сіз соған бола құдайға теңедіңіз.

1-Жүргізуші: Сізге қатысты емес секілділер көпқой жаңағы жазба жазатындар. Бірақ.

1-Ер адам: Сіз менімен ешкімді салыстырмаңыз. Мен сияқты жоқ дедімғой мен уникальный ұлы адаммын. Ұлы адамдар көп болмайды. Екі үш төртеу болады, бесеу болады. Мысалы қазақтан шыққан ұлылар біз азбыз, өте азбыз. Мысалы Абай Құнанбаев, Нұрсұлтан Әбішұлы, Балтабек Мысалы осы міне ұлылар.

1-Жүргізуші: Ұлылығыңыз неде?

1-Ер адам: Ұлылығым менің ұлы ақындығымда.

1-Жүргізуші: Сіз жазған өлеңді кез-келген жерден кездестіруге болады.

1-Ер адам: Қалай кездестіруге болады. Мен сияқты өлең жаздыма? Мен сияқты ешкім өлең жазған жоқ. Бір адам тауып беріңізші Балтабек сияқты өлең жазды деген елбасына арнап Балтабектен асып кетті, елбасына өлең арнаудан Балтабектен асып кетті деген ақынды тауып беріңізші Жоқ.

1-Жүргізуші: Ал неге елбасына арнаудан асып кетуі керек?

1-Ер адам: Жоқ енді сол енді мен енді шыңына шықтым ғой поэзияның.

1-Жүргізуші: Жақсы. Қазақта мынадай сөз бар Бәкее өзін өзі мақтаған, өлімнің қара басы дейді. Қараңыз мынадай бір қызық болды. Біздің мемлекетіміз унитарлы мемлекет, демократиялық қоғам бізде азаматтардың, адамдардың құқығы бостандығы бірінші орында тұрады деп конституцияда жазылған. Демократиялық мемлекет делінгенбіз. Бірақ сіз аласызда келіп бізді Назарбаевтың диностиясын билегенін қалаймын дейсіз. Сіз енді тіпті конституцияға қарсы шығып тұрсызғой

1-Ер адам: Конституцияға қарсы шығу емес.

1-Жүргізуші: Монархиялық биліктің болғанын қалайсыз иә.

1-Ер адам: Мен болуға тиіс, солай болсын, қанекей маған еріңдер немесе басқа деп айтқан жоқпын. Мен ешкімді еріткен жоқпын. Мен ешкімді тұр орныңнан осылай жаса деп мен ешкімді құлақтан сүйреген жоқпын. Ешкімді мәжбүрлеу ешкімді кесімді пікірімді тану ондай менде жоқ. Арманым деп айттым. Контекстке көңіл бөлмеуден адасушылыққа ұшырайды. Біздің қоғамдағы көп адамдар. Мен айттым арманым дедім. Менің арманым какраз демократия. Армандау ол демократия керісінше мен демократияның нағыз нышанын дұрыстығын жасап отырған адаммын. Мен демократияның жақтаушысы, және соны тікелей жүзеге асырушысымын. Ал енді керісінше менің пікіріме қарсы шығып я енді сенікі дұрыс емес десе соны демократиялық принциптер негізінде мен керісінше жүгінуіме болады. Сұрауыма болады маған осындай жасалып жатыр адамдар деп. Сондықтан біз зайырлы қоғамбыз.

1-Жүргізуші: Мен сізге контекст емес, мен сізге нақты цитатаңызды айтайын 31 телеарнада келтірілген. Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің дейді сол тектілік тұрғысынан келгенде мен қазақстанды Назарбаевтар динассиясын билегенін қалаймын дегенсіз. Бұл жерде армандаймын деген нәрсе жоқ. Контексттен жұлып алған жоқ. Қараңыз сіз айттыңыз. Елімізде демократияның болғанын қалаймын.

1-Ер адам: Менің қалауым, ол менің жеке пікірім ойым демократия әркімнің жеке пікірі ойы. Мен қалаймын сенде қала деп айтқан жоқпынғой мен сол жердегі журналисттің басынан ұрған жоқпын сенде қалайсың деп.

1-Жүргізуші: Демократияның болғанын қалаймын дедіңіз. Демек сіз оны армандайсыз. Демек біздің елімізде демократия жоқпа?

1-Жүргізуші: Неге?

1-Ер адам: Арман,қалау әркімнің өзінің еркі сондықтан менің еркіме, менің қалауыма қол сұғушылық керісінше заңсыздыққа ұшыратады. Адасушылыққа ұшыратады сондықтан кішкене абайлап мен контексттен ешқашан адаспайтын адаммын. Контекст мен ұлы ғылым мен айттымғой мен ұлымын. Мен ұлы ғылымның иесімін. Контексттен бұрып егер мені маған ол жала жабылатын болса жаланың да өзінің шаралары бар білесіз.

1-Жүргізуші: Жақсы. Қараңыз Болат ағам Бәйтерегім деген кітап шықты. Мен не туралы жаздыңыз деп сұрамаймын. Жәй ғана сол кітапқа қатысты сұхбат бергенде Жасалаш газетінің тілшісіне сіз былай депсіз: Жалпы ойымдағының бәрін жасай алмадым. Жеткізіп сырлай алмадым-ау деген күмәнім басым. Менің қаламымның қарымы одан да кең құлаш сермеуге жетер еді деп ойлаймын бірақ тақырыптың аясы жағынан мәлімет аздау болып қалмады ма деймін, дедіңіз. Дұрыс қой. Бұл сіздің пікіріңіз жақсы. Демек сіз өлең жазған кезде өзіңіздің кейіпкерлеріңізді дұрыс зерттемейтініңіздің айғағы ма, шала зерттейтініңіздің әлде қалай?

1-Ер адам: Жоқ ол зерттегенде шабытпен жазылады. Сосын поэзия деген ол поэзияны түсінесіздерғой. Поэзия дегеннің не екенін. Сондықтан мен ол тұрғысынан мен жаза алмай қалдым деген жоқ, дарыным жетпей қалды тағы бір нәрсе деген әңгіме жоқ ол жерде, ол жерде әңгіме кең құлаш сермеп өте бір кітабымның сондай бір шығарылымдық, дизайндық, тағы да басқа бір құрылымдық жағынан бір кеңдіктер сондай бір жетпей қалды ма деген ой күдік. Ол адам сіз көрдіңізба мені айтасыз: мен, мен дейсіз дейсіздер иә, өзін мақтайды дейсіздер, жоқ айтып жатсызғой: өз-өзіңізді мақтайсыз дейсіздер.

1-Жүргізуші: Қазақтың сөзі, мақал.

1-Жүргізуші: Сол жанрға келеді, қаласақ қаламасақта. Бауыржан Момышұлы былай дейді.Мақтау қауіпті нәрсе. Мақтаудың екі түрі бар. Біріншісі қара ниетті мақтау, екіншісі ақ ниетті мақтау дейді. Сіздікі қайсысы?

1-Ер адам: Ақ ниетті менікі.

1-Ер адам: Жоқ. Ол адамдар өздерінің өресіне байланысты, ақылына байланысты, даналығына байланысты, жаңағы сіз айтып отырған негативті төгушілерге жаңағы байланыс өздеріне байланысты, өздерінің комплекстері ма? Әлде психологический бір шекаралары ма білмеймін енді. Мен ешкімнің жаңағы психологиялық аутқушылықтарына жауап беруге тиісті емеспін.

1-Ер адам: Ештеңе алған жоқпын мен. Ондай алу туралы ойымда болған емес

1-Ер адам: Қалай неге?

1-Ер адам: Енді ол әркімнің өзінің фантазиясығой енді қараңыз. Ол әркімнің жаңағы мен айтпақшы әр кәллада бір қиял дейді, біздің мына бауырларымыз сондықтан мен біреудің фантазиясына біреулердің несіне жауап беруге тоже мен құқықты емеспін. Әркімнің өзінің ойы, өзінің несі.

1-Ер адам: Менің де сұрақ қоюға құқығым бар.

1-Ер адам: Сарай деген ол біздің символдық сөз ғой. Символизм деген барғой поэзияда, әдебиетте. Сарай деген ол біздің өзіміздің шаңырағымыз, сол ортамыз, өзіміздің қоғамымыз, еліміз, отанымыз сондықтан отанның елінің ақыны болу енді ұлы мәртебе болмай енді қандай мәртебе? Сондықтан сол тұрғыдан айттым. Ал басқалар қалай түсінетінін білмеймін.

1-Жүргізуші: Жақсы сіздің анау бағдарламаға берген сұхбатыңыз барғой. Мен оқылым жағынан Абайдан да озып кеттім дедіңіз. Басында енді айтқыңыз келді ол пікірді, ол стандартты үнемі айтатын пікіріңізғой Абайдан озып кеттім, әлем әдебиетінде, қазақ әдебиетінде мен сияқты ақын жоқ. Елдер тығылып әр буынымды санап оқиды дедіңіз дұрыс иә? Дұрыс сол пікіріңізге қатысты мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Несіпбек Айтұлы былай деді телеарнада бізде бағдарламада

1-Ер адам: Маған айттыма? Жеке басыма қатысты иә?

1-Жүргізуші: Сізге қатысты, былай деді: Ол баланы емдету керек, не жазып жүргенін, елге күлкі болып жүргенін білеміз. Өзінде бірнәрсе бар деді не дейсіз?

1-Ер адам: Маған жеке басыма қатысты жаңағыдай сондай белді ақынымыз: ‘Ол баланы емдету керек’ деп мен туралы айтқан болса,сіздің сөзіңізге сүйенсек. Білмейм енді қай тгрғыдан емдету керек деп айтқандығын. Ол кісінің ойын білмеймін енді мен қандай мағынада айтып отыр екен ол сөзді, сосын бірнәрсе бар деген сөзінде жартылай мойындаушылық деп есептеймін. Жартылай мойындамайын десе елбасыны ол кісі де жырлады. Сондықтан мен одан асып кеттім, Абайдан да асқан бір бөлік болсын, өкінішке орай қазіргі заманда көзі тірі классиктерден де асып кетіп тұрғаным ол шындық болып тұрғой сондықтан мүмкін сондай тұрғыдан айтқан шығар. Бірнәрсе бар деп мойындаушылықтың бір жарты ұшқыны сезіледі маған. Сондықтан мен ойлаймын. Ол кісі керісінше мені қолдап ұлылығымды белгілі бір дәрежеде растап отыр.

1-Жүргізуші: Жақсы Түсіндік. Енді Абайдан асып кетім деген көңіл аудартудың тәсілі ғой.

1-Ер адам: Көңіл аудартудың тәсілі емес. Ол мен Абайдан астым деген жоқпын. Опять сіз тағы кішкене контекстті жуытып тұрсыз. Мен айттым оқылым жағынан дедім, оқылым жағынан деген ол логикағой қарапайым логика. Мысалы қараңыз Абай атамыздың дәуірінде мына біз екеуміз отқандай инстаграм деген жоқ, фейсбук деген болған жоқ, ақпараттық құралдардың сондада кемшіліктері болды. Жетіспеушіліктер болды. Сондықтан енді қазақстан ұлттық арнасына Абай шыққан жоққой мен құсап, өлеңіме қызығушылық танытып қоғам қызығушылық танытып, сондай ұлттық арна қызығушылығын танытып, ондай болған жоққой ол кезде Сондықтан мен техникалық мүмкіндіктерімді айттым. Яғни мына қоғамдағы жаңа замандағы инновациялық технологиялық мүмкіндіктердің мен қызығын көруші солардың игілігін пайдаланушы ретінде ақын ретінде мен Абайдан оқылым жағынан астым деп айттым. Сосын бұл сөзімді керісінше мына біздің қоғамда барғой мен ойладым мен қоғамның кішкене серпілетініне сеніммен айттым. Маған ерегіскеннен, менімен бәсекелескеннен Абайды оқи түсеме екен деген үмітпен айттым. Бұл кім біз Абайды оқимыз. Ал қанекей Абай ашып оқиық деп жұлқынып оқырма дедім. Оғанда мұйынсұнбадым. Мен ондай бір жемісті көрген жоқпын. Неге мен өзімді Абаймен салыстырамын және Абай сияқты мықты ақынмын деп есептеймін. Мен себебі Абайды шын түсінетін ақынмын, Абайды өзіндей түсінетін ақынмын. Мысалы: Абайдың өлеңдерінен ақ көрініп тұр ғой, кімге көңілі толғанын, қандай жағдайларға көңілі толғаны, толмағаны. Сондықтан ол өзі бір сондай жұмбақ жан, мен секілді, екеумізде жұмбақ жанбыз. Енді осы жағынан ұқсастық болып тұрса, қалай біз егіз ұлылар емеспіз?

1-Жүргізуші: Жақсы. Қазір класссиктерден озып кеттім дейсіз.

1-Ер адам: Классиктерден де озып кеттім деп иә, оны Өтен Ахмет деген кісі айтып жүр иә. Фейсбук парақшасында

1-Жүргізуші: Түсірдім. Соған жаздыңыз иә.Сіз туралы позитивті жазған фейсбукта. Жақсы, қараңызшы Қазақ баласына тән қылық қайда, мен мен деп кеуде соға бересіз. Ол дұрыс емес шығар мүмкін. Сізді халық айту керек қой Балтабек мықты деп. Көкек өз атын өзі шақырады дегендей болып жүрген жоқсызба?

1-Ер адам: Жоқ олай емес, халық айтып жатыр ғой. Сол мен просто халықтың айтқанына қуанып, балаша қуанған қасиетім ғой. Соны мен айтып, керісінше мен сол халқымның айтқан сөзін оның ішінде, көзі ашық, көкірегі ояу халқымның айтқан сөзін айтып, шат-шадыман қуанышты жарқын күйдемін. Сол ой, сол тараптан қарау керек.

1-Ер адам: Тәкаппарлық емес. Мен ешкімді бұл жерде атын атап, түсін түстеп менсінбей отқан жоқпын дұрыспа? Менсінбеушілік танытып отқан жоқпын. Мен жалпы пікірлерімді айтып отырмын, енді қараңызшы біз енді Абай 175жылдығы деп жатырмыз иә. Қайда сол 175жылдықты бастаған адамдар қайда қазір. 175 жылдықты бастап, 175жылдығын тойлаймыз деген ой біз кереметпіз деген адамдар қайда? Маған Абайдың бір фильмін көрсетіңізші, Абай туралы 1сериясын көрсетіңізші қайда?

1-Жүргізуші: Абай телеарнасы ашылды. Қажет болса.

1-Ер адам: Жоқ ол Телеарна ашылды деген сөз ол жаңағы керемет андай бір жаңалық айтатын дүние емес.

1-Жүргізуші: Неге?

1-Ер адам: Қалай неге. Себебі қолыңда билігіңіз болса сізде мысалы сіз бір басқарманы сол телеарнаны аша алатындай бір жерлерді басқарып отырыңыз, министр болыңыз жаңағы Ақпарат министрі болыңыз, баспасөз министірі болыңыз. Сізде ақша саласыз.

1-Жүргізуші: Айтпақшы сіз Абай жылына қатысты Арыстан Мұхамедиұлына неге шүйлігіп жүрсіз.

1-Ер адам: Шүйліккенде былай ғой. Қараңыз мысалы ол кісінің кезінде біздің мәдениетіміз қандай дәрежеде болғанын өздеріңіз көрдіңіздер.

1-Жүргізуші: Қандай дәрежеде?

1-Ер адам: Енді өздеріңіз білесіздерғо . Сол сосын мен ойлаймын. Неліктен шүйлігіп жүрсің деген сұраққа жауап беретін болсам. Мен Абай 175жылдығына ол кісінің қатысқандығын қаламадым. Себебі мен ана жерде бір дұрыс емес нәрселерді байқап қалдым. Мысалы ол кісіні мәдениет министрлігінің шешімі бойынша деген бір құжат ақпараттық деңгейде тараған жоқ яғни мәдениет министрлігімен келісіліп сол кісімен болды деген де әңгіме болған жоқ. Мен сол бұлыңғыр сондай сенімсіздік таныттым.

1-Жүргізуші: Бірнеше мәрте айттыңыз ғой. Нақты адамның атын атаған жоқпын деп енді осы Арыстан Мұхамедиұлына қатысты мынадай сөз жаздыңыз: Арыстан Мұхамедиұлына Абай тойына күні қарап қалатындай не бізге. Эксминистр болса қайтеміз министр болып тойдығой, болдығой. Біраз қызметтің қызығын көрді дедіңіз. Болды, тойды дегеніңіз енді ол майлы жерге келді қызметтің қызығын көрді дегеніңіз және Арыстан Мұхамедиұлы толай миллиард теңгелердің тағдырын шешіп келді ғой, енді жететін шығар бұлай қателескеніміз дейсіз. Ол кісінің нақты көрген кезіңіз барма? Дәлеліңіз?

1-Ер адам: Мен бұл жерде көрдіңізба? Құрметті Нартай Аралбайұлы сіз енді сіздің сұрағыңызды түсініп отырмын. Бірақ менде көрдіңізба кесімді пішімді нәрсе жоқ. Сондықтан мен айтып отырмғой

1-Жүргізуші: Бос сөззғой онда, далаға айтылған.

1-Ер адам: Далаға айтылғанда мен заңды білетін, тағыда басқа да нелерді білетін адам ретінде

1-Ер адам: Нақты дәлелі жоқ болғанда, мен нақты дәлелдерімді сізге емес может жалпы нелерде емес, белгілі бір жерлерде көрсететін шығармын? Қайдан білесіз сіз?

1-Ер адам: Білмеймін. Сіз қалай ойлайсыз? Мен оны кімге қаратып жазыппын?

1-Жүргізуші: Арыстанбек Мұхамедиұлына қаратып жазып отырсыз

1-Ер адам: Жоқ түсінікті ғой. Мен оны кімге өтініш ретінде жазыппын?

1-Ер адам: Қызық иә! Білгіңіз келіп бара жатырма?

1-Ер адам: Дәлелсіз кінәлау жоқ менде, енді дәлелсіз анау-мынау деген пікіріңіз енді өзіңіздікі ғой. Бірақ менде нақты кінәлау деген ештеңе жоқ бірақ ойым бар. Жолатпау керек, үйтпеу керек деген сияқты ойларыммен бөлістім.

1-Жүргізуші: Енді Үйтпеу керек, бүйтпеу керек дегенді кім айтпай жатыр. Жақсы қараңыз мындай пікіріңіз бар. Жазғанымның әрқайсысы ұлы, уақыт өткен сайын Абайдың бағасы қалай артса менің де бағам солай артады дейсіз.Бұл шатаспасам осы жылдың басында берілген сұхбат. Ақпан айында арада мінекей бір төрт бес ай өтті. Төрт бес айда қаншалықты артты бағаңыз?

1-Ер адам: Енді жақсы артқан болып тұрғо енді сіз менімен сұхбат алуға кәдімгідей сұраныс, ой тастап сол менің бағам артты. Қызығушылық танытып жатыр деп есептеймін сондықтан.

1-Жүргізуші: Халық алдында бағаңыз артуы мүмкін ба? Жоқ па?

1-Жүргізуші: Мен аңдатпа жаңа жаздым фейсбукпен инстаграм желісіне, сізді шығардым

1-Ер адам: Қалай?

1-Жүргізуші: Сізбен бүгін сұхбат болатыны туралы фейсбук пен инстаграмға аңдатпа жаздым.

1-Ер адам: Иә иә

1-Жүргізуші: Бірде-бір позитивті пікір жоқ. Неге?

1-Ер адам: Олар мені жүрекпен қорғап отыр.

1-Ер адам: Әңгімені көбейтіп нестейді оларда, Олар менімен бірге екенін самый главный білемін ғой, ең бастысы. Сондықтан негатив жазып жатқандар да, позитив жазып жатқандар да вообще негізі нестесін мен енді оларды бүйтіп оқып,қарап соған бір ойланып толғанып отырмаймын. Сол.

1-Жүргізуші: Жақсы. Нағашы әжеңізді мама дедіңіз иә, бала кезіңізде. Ол кісіден айылып үлкен трагедия болды дедіңіз. Жарайды енді азамат ретінде айтқаныңыз ғой. Әжеңіз айтқан сізге үш негізгі берген тәрбие үш ақылы қандай еді нақылы? Біреуді өзіңнен артықпын деп санама деген жоқпа?

1-Ер адам: Ой Алла. Жақсы молодец. Не?

1-Жүргізуші: Бірінші өсиет?

1-Ер адам: Сосын сөзіңде тұр деді.

1-Ер адам: Үшіншісі жаңағы еліңді, өзіңнің өмір сүріп жатқан ортаңды сыйла деді.

1-Ер адам: Дұғамды менің дұрыс оқымай жүрген шығар адамдар

1-Ер адам: Ол қалай?

1-Ер адам: Сондай стильде жазылған шығар.

1-Ер адам: Шабыт келді, болды. Қазақта сөз барғой: баланың қай жылағаны есте дейсің деген.

1-Ер адам: Мен енді оны нақты білмеймін. Себебі қолыммен ұстап, көзіммен көрген жоқпын

1-Ер адам: Ресми мәлеметтен енді мен бұл саланы қатты қызығушылық танытып зерттеген жоқпын. Сондықтан мен бұл сұраққа жауап бере алмаймын.

1-Ер адам: Ешкім де айыпты емес, біздің мемлекетте тиісті шаралар жасалды. Ол шараларға өзіміз де куә болдық. Бәрі орнында қалыпты жағдаймен жаңағы, өзінің бір қалыпты ритімімен бәрі болып жатыр деп есептеймін. Ырғағымен өзінің.

1-Ер адам: Критикалық анализімді айтып көрейін. Енді оның жетіспеушіліктері шынымен бар ма?, нақты расталған ба? факттермен бекітілген бе? Ол нақты оныда көз жеткізу керек әрине. Ол біреудің өсек аяны болуы да мүмкін. Дұрыспа?

1-Ер адам: Президент айтса онда президент кімді кінәлі деп сезініп отыр?

1-Жүргізуші: Барлығына. Дәрі, дәрігерлердің киім жетіспеушілігіне, ауруханада орынның болмауына айыпты кім?

1-Ер адам: Жоқ айыпты демей-ақ қояйықшы ешкімді айыптамаймыз. Бірақ. Ешкім айыпты емес. Айыпты деген сөзді вообще контексттен аламыз. Айыпты дегенге жоламаймыз сөзге. Біз бейтеміз. Иә президент уақытылы дер кезінде төтенше жағдай жариялады. Елге 42500тг ден бәріне берді. Сосын карантин режимінде сақтануға бүкіл шараларды жасап, больницаларды салып тағы да басқа көмектердің бәрін жұмылдырды. Ол президенттің қолынан келді, сондықтан мен бұл жерде президент жаңағыдай істеу керек нәрселерді істемеді деп айта алмаймыз. Ол істеді бәрін. Бірақ біздің мына қоғамда президенттен басқа президенттен сәл төменірек басқа адамдар барғой. Солар енді кінәлі деп айтпаймын. Бірақ кішкене солар жинақылық, сондай бір алғырлық, сондай бір қырағылық, сондай бір байқампаздық танытуға тиісті еді.

1-Ер адам: Ай Нартай. Менің сөзімнен айтқызғың келіп отырғой иә бәрін? Ешкім айта алмайтын осы Балтабек жынды айтар мекен деп отырсыңғой иә. Ладно не былай ғой, енді нақты шынымен де жетіспеушіліктер болып жатса, оған тікелей жауапты, кінәлі демейікші кінәлі деген өте бір сондай негативный сөз. Более жарқын сөйлейік,қандай қиямет қайым болсада жарқын сөйлеуге тырысайық. Себебі біздің өзімізді жақсы сөзге, жарым ырысқа нестеуіміз керек қой. Иә мен ойлаймын біздің мына министрлер дұрыс қарау керек еді. Енді бірақ қазір министрлер ауысты ғой иә.

1-Ер адам: Денсаулық министрі осы жақында ауысқан жоқпа?

1-Ер адам: Сол. Сосын тағы да басқа негізі жалғыз денсаулық емес, бүтін министрлер, үкімет үйі дейікші. Үкімет толықтай себебі сосын ол тек қана бір жақты қарауға болмайды. Үкіметті ғана айтуға болмайды. Біздің халқымыздан да бар, халқымыз тойшыл халық. Сосын кішкене біз енді шынымен мойындауымыз керек.Кішкене алаңғасарлаумыз. Жаңағыдай еркін даланың, ұлы даланың төсінде ешкім тәйттік көрмеген халықпызғой. Қалай шабамыз, қалай жүреміз өзіміз білеміз деген сияқты кішкене біздеде бар, мінезімізде де бар. Тойлаймызба тойлаймыз, жүремізба жүреміз, жеймізба жейміз, ішемізба ішеміз деген ұстаныммен жүрген адамдар солардың мінездері, солардың істеп отқан қылықтары да осы дұрыс жағдай қалыптаспауына осындай бір аурудың нақты сол ковид дейсізба, білмейм қайссын? Мен енді бәрін көзім аурулардың әрқайсысын жеке-жеке желкесінен ұстап, атын атап түсін түстейтіндей бір жеке бір ұстап көрген жоқпын ол аурулардың ешқайсысымен жолығып,бірақ не соның бәрі мына біздің жалпв бәрі кіреді, бәрі жан жақты.

1-Ер адам: Біз қазір мынандаймыз, мен айтайын, Аққу Шортан Хәмшаян болып отырмыз. Үкіметіміз Аққу, халқымыз шортан, тағы біреу жаңағы сондай болып кетіп жатырған жағдайымыз болуы мүмкін. Себебі енді қараңыз, мысалы ғой Криловтың қолындағыдай болып қалу жағдайға ұшырап қалуымыз мүмкін.

1-Жүргізуші: Жақсы. Сіздің мынадай бір сөзіңіз бар екен, Мен ұлы бақытсызбын, бірақ тағдырыма өкпелемеймін дейсіз. Тағдырыңызға өкпелемейтінің жарайды түсінемін, не үшін бақытсызсыз?

1-Жүргізуші: Не үшін?

1-Ер адам: Енді құпия, мен енді әжемді қатты жақсы көрдім. Әжем ерте қайтыс болды. Сол енді кішкене сәл болсада хотя бы мектеп бітіргенше, университетке түсіп сондай бір қызықтарымды көрсе деп армандадым, және менде сол осы ғұмырды кішкене куә болып бір-бірімізбен. Сол әжемнің қасымда болғанын қаладым. Бірақ ол болмады. Сол үшін мен кішкене сол соны айтқам.

1-Жүргізуші: Былай дейсіз: Әжеңіздің қайтыс болуын бұл тағдырыңызда ғой трагедия дейсіз.

1-Ер адам: Ерте кету өмірден.

1-Ер адам: Қазақ қоғамы үшін ұлы тагедия Абайдвң жаңағы ескерткен, айтқан сөздерін жаңағы ескермеу. Абайдың айтып кеткен, ескертіп кеткен, сақтандырып кеткен сөздерінен сақтанбау сол ұлы трагедия деп есептеймін.

1-Ер адам: Енді қараңыз. Неге мен ақиқатты айтып жатқан жоқпын. Ақиқатты мен айтып жатырмын. Сол ақиқатты керісінше бұлтпен көмкергісі келетірдер бар. Неге мен айтып жатқан ақиқат, күннің жарығындай ақиқаттар.

1-Ер адам: Жоқ мен жатқа білмеймін дедім ғой өлеңдерімді.

1-Жүргізуші: Қандай өлең? Мен іздейін гуглдан, қандай өлең?

1-Ер адам: Қалай гуглда бәрі жоққой.

1-Ер адам: Білмеймін мен ешқайсысын. Қайсысын айтып отырсыз? кімді айтып отырсыз? не қандай өлеңін айтып отырсыз?

1-Ер адам: Аха

1-Жүргізуші: Сол жерде сіздің әріптестеріңіз бар, ақындар да бар сынайтын, жазатын енді олардыі шынайы ақиқатқа ұмтылу ма? Жоқ әлде популизм ба деген сұраққой.

1-Ер адам: Білмеймін енді. Нартай бауырым Мен ешкімнің ішіне кіріп шыққан жоқпын, сондықтан оныкі андай мындай бірнәрсе деп айта алмаймын. Бірақ мен өзімнің жаңағы жауаптарымды бердім ғой. Білмеймін кімді айтып отырсыз, кім айтып жүр. Мен қазірде керемет бір айтқыштар деп ешкімді таба алмаймын мысалы ол күшті айтып жүр дейтіндей. Мен айтар едім 21ғасырда Абай әлі өзекті. Мысалы Абай қайтыс болды деп жүрмізғой мысалы негізі шынында адамның рухы өлмейді, жаны мәңгі. Сондықтан Абайдың жаны ол, ол өлеңдері Абайдың жаны сол кітаптарының ішінде парақтарында кітаптарының сол бізге мұра болып қалып бізбен бірге өмір сүріп жатыр. Сол Абай айтып жатқан сөздер сол қазақ қоғамына айтылған критикалар сол әлі өзекті. Ол сындарлы сын.

1-Жүргізуші: Жақсы. Дәл қазір Абай Құнанбаев, Балтабек Нұрғалиевтен көп оқылады ғой мойындайық.

1-Ер адам: Жарайды. Мойындағаныңызға рахмет.

1-Жүргізуші: Жоқ мен сізден сұрап отырмын. Абай қазір Балтабектен көп оқылады ғой. Абайды көп оқиды ғой дәл қазір халық?

1-Ер адам: Білмеймін. Абайды көп оқима, Оқымайма мен жауап бере алмаймын тоже себебі Абайды көп оқыған адам, Абай айтқан қателіктерге ұшырамас еді. Және белгілі бір дәрежеде енді Абайбы мен сияқты түсінетін адам кемде кем деп есептеймін негізі. Мен Абайға жақында өлең шығарғанмын Ұлылық деген. Сол фейсбукта тұр оқысаңыздар болады. Кстати сол жүлде алды сол өлеңім. Сол Абайдың 175 жылдығына арналған мүшайрада сол Несіпбек Айтұлы әділқазылар құрамында болыпты. Ол кісі ынталандыру жұмысын қиыпты ғой енді оғанда рахмет.

1-Жүргізуші: Балтабек айтты деген сөз көп болсын, Балтабек алды деген жүлделерден дейміз енді мұндайды.

1-Ер адам: Иә, иә әмин айтқаның келсін.

1-Жүргізуші: Дәл қазір Абай сізден көп оқылады ғой. Дұрыспа цитата қылып беріңізші осыны.

1-Ер адам: Абай менен көп оқылады иә.

1-Ер адам: Енді оған менің де үлесім бар шығар мен айттымғой. Сол мен Абайды көп оқу үшін әдейі Абайға көмектесу үшін айттым жаңағы сөзді деп. Абайдан астым деп, Абайға жәрдемші болу үшін, қолдау үшін айттым. Мынау қайдан шықты, Абайды оқимыз,жоқ біз Абайды оқимыз. Балтабекті оқымаймыз деген күйге түссін деп жасадым.

1-Ер адам: Тек қана қазақ еліне емес, әлемге деп есептеуге болатын шығар енді. Сол қазақтың ішінде, қазақта бар. Енді жаңағы өзімізді өзіміз құрметтеп, өзімізді өзіміз сыйлап, бір біріміздің көзімізді шұқымай. Бір-бірімізге ілтипатпен, ізгілікпен қарап, сондай бір имандылықпен қарасақ бәрін жеңеміз деп есептеймін. Сондықтан мына көп сөзді, жаңағыдай қоғамдағы қатын өсекті қойып,іске кірісіп бірігу керек. Абай айтқан біріңді қазақ, бірің дос. Көрмесең істің бәрі бос деп сол соған біз көшуміз керек. Қазіргі жағдайда темболее көшуіміз керек.

1-Ер адам: Билікке Абайды оқы деп айтар едім. Абайды оқы және түсініп оқы, және маған жазыл деп жаңағыдай егер түсінбей жатырса Балтабекке хабарласып түсінік алсын. Сосын мен оларды отырғызып қойып, ұстаз болып, Абайдың өлеңдерін түсіндіріп беремін бәріне. Қай қайсысына орысша болсын,қазақша болсын. Екі тілде түсіндіремін.