1. Анатомия пәніжәнемаңызы. Клиникадажәне медицина практикасында анатомия пәнініңмаңызы. Анатомиялықтексерістердіңшараларыжәнеәдістері. Адам анатомиясы
жүктеу/скачать 0,58 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Төбе сүйектің беттері
- 20. Жоғарғы жақсүйек, құрылысы. Жоғарғы жақсүйек
| 19.Төбе сүйегі, құрылысы.
Төбе сүйек (os parietale) бассүйек қақпағының жоғарғы бүйір қабырғасын құрайтын жұп қабыршақты сүйек. Төбе сүйектің пішіні жалпақжәне төртбұрышты болып келгендіктен екі беті, төрт қыры және төрт бұрышы болады. Төрт қырының үшеуі тісшеленген, біреуі қабыршақты болып келеді. Қырлары: 1.Алдыңғы немесе маңдайлық қыр (margo frontales), тәждік жік (suturа coronalis) арқылы маңдай сүйекке жалғасқан. 2.Артқы немесе шүйделік қыр (margo occipitalis), ламбда жік арқылы (sutura lamboidea) шүйде сүйекпен шектеледі. 3.Сагиталды қыры(margo sagitalis), сагитальды жік арқылы (sutura sagitalis) екі жақ бөлігі өзара бір-бірімен шектелген. 4.Самайлық қыры (margo sqamosa),қабыршақтық жік арқылы самай сүйектің қабыршақтық бөлігімен байланысқан. Бұрыштары: 1.Маңдайлық бұрышы (angulus frontalis)маңдайлық қыр мен сагиталды қырдың түйіскен жерінде орналасқан. 2.Сынатәрізді сүйек бұрыштары (angulus sphenoidalis) маңдайлық қыр мен қабыршақтық қырдың түйіскен жерінде орналасқан. 3.Шүйделік бұрыш (angulus occipitalis) төбе сүйектің сагиталды қыр мен шүйделік қырдың түйіскен жерінде орналасқан. 4.Еміздіктік бұрыш (angulus mastoideus) қабыршақтық қыр мен шүйделік қырдың түйіскен жерінде орналасады. Төбе сүйектің беттері: 1.Сыртқы беті -тегіс, дөңес болып орналасқан. Сыртқы бетінің орталығында төбе сүйек дөңесі (tuber parietale), одан әрі төменірек орналасқан жоғарғы және төменгі самайлық сызықтар (linea temporalis superior et inferior) көрінеді. 2.Ішкі немесе ми сауытына қараған беті-бұдырлау болып келген. Ішкі бетіндесаусақтың батықылары (impressiones digitatae), милық көтеріңкілері (juga cerebralia) мен қантамырлар жүлгелері (sulci arteriosi) орналасқан. Сагиталды жиегінің бойында жоғарғы сагитальды қойнаудың жүлгелері (sulcus sinus sagitalis superior), ал еміздіктік бұрыш жанында сигматәрізді қойнау жүлгесі (sulcus sigmoidei) бар. 20. Жоғарғы жақсүйек, құрылысы. Жоғарғы жақсүйек, maxilla, құрылысы күрделі жұп қуысты сүйек. Жоғарғы жақсүйектің денесі мен төрт өсіндісі ажыратылады. Өсінділері: маңдайлық (processus frontalis) таңдайлық өсінді (processus palatinus), ұяшықтық өсінді (processus alveоlaris) және беттік өсіндісі (processus zygomaticus) Денесінде, corpus maxillae, үлкен ауалы куыс, sinus maxillaris орналасқан, ол кең тесік, hiatus maxillaris, арқылы кеңсірікке ашылады. Денесінің төрт беті болады. Төменгі самайлық бет, facies infratemporalis, алдыңғы бетінен бет өсіндісі арқылы бөлінеді және орта бөлігінде жоғарғы жақсүйек бұдыры, tuber maxillae орналасқан. Мұрын қуысына қараған беті facies nasalis, жоғары бөлігінің артқы бөлігінде жоғарғы жақсүйек қойнауы (aperture maxillaris) анық көрінеді. Жоғарғы жақсүйекқойнауы мен маңдай өсіндісінің арасында көзжасы жүлгесі, sulcus lacrimalis бар, жүлге алдында аралық кеуілжір қырқасы (crista ethmoidalis) орналасқан. Тегіс, жалпақ, көздік беті, facies orbitalis, үшбұрыш пішінді. Оның медиалды жиегінде, маңдай өсіндісінің артында көзжас тілігі, incisura lacrimalis, жатады, оған көзжасы сүйегі кіреді. Көздік бетінің артқы жиегінен көзұя асты жүлгесі, sulcus infraorbitalis, басталады, ол алдыңғы жағына қарай бұрын аталған foramen infraorbitale арқылы жоғарғы жақсүйектің алдыңғы бетінде ашылатын canalis infraorbitalis-ке айналады. Көзұя асты өзегінен алдыңғы тістерге баратын нервтер мен тамырларға арналған үяшықты өзектер, canales alveolares, шығады. Алдыңғы беті (facies anterior) көзұяның төменгі жиегінің астында ойыстау болып келеді. Алдыңғы бетінде көзұяның төменгі өзегінің сыртқы тесігі (foramen infraorbitale) және иттістік шұңқыры (fossa canina) орналасқан. жүктеу/скачать 0,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|