28. Күйдіргі ауруының қоздырғышы, морфологиясы, дақылдық қасиеттері. Микробиологиялық диагностикасы. Емдеуі мен профилактикасы.
Күйдіргі немесе сібір күйдіргісі қоздырғышы таяқшатәріздес болып келеді, көлемі небәрі 10мкм болатын қоздырғыш.Ол көбінесе тығыз коректік ортадағы ірі әрі бұдырланлып келетін арыстаннын жалынына ұқсас R –формалы колонияларды түзіп отырады. Кейін олар сорпада L-Формадағы таяқшалар түрінде, ыдыстың түбінде және мақтаға өте ұқсас, тұңба түзіп өседі. Сорпамыз тұнық әрі түссіз болып шығады, ал жанағы L-формалылар сорпаны лайландырып тастайды.
Осы сібір күйдіргісінің негізгі факторларының бірі ол капсула болып табылады, және ол өз кезегінде фагозитоздан қорғап отырады. Тағы айта кететін болсам, осы күйдіргі жануарларды өлімге дейін апарады, себебі оның құрамында мына компанентер икездеседі:
Бірінші- қан тамырларының өткізгіштігін жоғарылатады, соның арқасында ісіндіретін фактор болып табылады,
Ал екіншіден- қорғаныштық қызметін атқаратын антиденелердің синдезделуін өнгдіріп отырады және протективті антигеннің синтезделуыін қамтамасыз етіп отырады.
Қоса айтар болсам, осы инфекция тері және ішек жолдары және де тыныс жолдарының шырышты қабықшалары арқылы ағзаға еніп отырады. Бұлар көбінесе формалары терілік форма түрінде кездесіп отырады оны біз сібір күйдіргісінің карбункаласы деп атаймыз. Тағы да қоса айта кететін зат, инфекциядан кейін иммунитет тұрақты болады және рецидивтер болуы да әбден мүмкін.
Осы сібір күйдіргісіне қарсы алдын алу үшін СТИ-тірі споралы вакциналы штамм қолданылаып отырады. Ол вакциндік штаммды 1942 жылы Гинсбург осчы сібірлік үйдіргісі үшін вапсуласыз вариантына дайындап алғандығы белгілі болды.
Күйдіргінің дақылдануы факультативті анаэробтар. Олар қоректік орталарға өте талғампаз болып келеді. Себебі, құрамында цистин, глюкоза болады және қаны бар ет,балықтан дайындалған орталарда өте жақсы дамиды.
29. Ауа микрофлорасы. Анықтау тәсілдері. Санитарлық көрсеткіштер және санитарлық-көрсеткіш болатын микроорганизмдер. Дәріханалар мен өндіріс оырндары ауасын микробиологиялық бақылау мониторингі және микробтық қоныстануын алдын алу принциптері.
Жалпы ауа микрофлорасы ол топырақ және су микрофлорасымен өте тығыз байланыста болады. Негізінен алып қарайтын болсақ, адамдаар мен жануарлардың сілекей тамшыларымен және де тыныс алу жолдарынан микроорганизмдер ауаға түсіп отырады. Бұл жерде шар тәрізді, таяқша тәрізді бактериялар, саңырауқұлақтар мен вирустардың бар екені табылды.Ауа микрофлорасын жою үшін күн сәлеусінің және де басқа да факторлардың әсері қажет етеді, сол кезде ол жойылады. Үлкен қалаларда, яғни тұрғын саны көп мегаполисті қалаларда ауаның құрамында микроорганизмдер мөлшері көп болып келеді, ал ауңылды жерлерде ол аз кездеседі. Дәлірек айтқанда, орман, тау, теңіз бетінің аукасында микроорганизмдер өте аз болып келеді екен. Тағы қоса айтатын болсам, осы микроорганизмдердің көпшілігі жабық бөлмелердің ауасында болады, осы микроб тығыздығы жанағы бөлменің қаншалықты уақытылы тазаланып, жиналып, жарықтану деңгейіне, жіне бөлмедегі адамдардың санына байланысты болып тұрады.
Ауадағы микробтың тығыздығын азайту, яғңни дәліек айтқанда алдын алу мақсатында бөлменің ылғалды жиналуын желдетумен қатар, түсіп отырған ауаны тазалау,яғни оны фильтрлеу жұыстары жүргізіліп отырады.
Ең басты айтылатын зат, ол аэрозольді дезинфекциямен және де ультра күлгін сәлелерімен бөлмені өңдеп, тазалау қолданылады.
Ауадағы микроорганизмдердің санын анықтау оның тазалығының гигиеналық өлшемдерінің бірі болып табылады. Бактериялық ауаның ластану дәрежесі 1 м3 ауадағы бактериялардың жалпы санымен бағаланады. Жылдың әр мезгілінде ауадағы микроорганизмдердің мөлшері әр түрлі болады. Суық мезгілде ауа микробтардың ластануынан аз болады, ал жазда ауа оған топырақ шаңының бөлшектерімен бірге көп мөлшерде енетін микробтармен ластанған. Тұрғын үй-жайлардағы ауаның бактериялық ластануын бағалаудың индикативті индикаторлары ретінде ұсынылған А.И. Шафир келесі мөлшерде.
Ауаны дезинфекциялаудың тиімді әдістерінің бірі - толқын ұзындығы 254-257 нм ультрафиолет сәулелерінің бактерицидтік әрекетін қолдану. Дәріхананы және медициналық үй-жайларды санитарлық тазарту мақсатында қазіргі уақытта бактерицидті ультрафиолет шамдары қолданылады.Шамдар ультрафиолет стаканының әр түрлі ұзындықтағы түтікшелері түрінде жасалған және олар сынап пен аргон буларынан тұратын газ қоспасымен толтырылған. Вольфрам электродтары түтіктердің ұштарына дәнекерленген
Достарыңызбен бөлісу: |