Көлденең жолақты бұлшықет бұлай аталу себебі көлемін ұлғайтқан кезде өзіне тән жолақтарын көруге болады . Бұл топқа қанқа мен жүрек бұлшықеттері жатады . Қаңқа бұлшықеттері қаңқаның қозғалысын , жүрек бұлшықеті жүректің жиырылуын қамтамасыз етеді. Көлденең жолақты бұлшықеттер бұлшықет талшықтарының шоғынан құралған
Антропогенездің қозғаушы күштері.
Антропогенез– антропология ғылымының адамның шығу тегін, даму тарихын, оның жеке биологилық түр болып қалыптасуын және адамзат қоғамының даму кезеңдерін зерттейтін негізгі саласы.Басқа да түрлердегі сияқты антропогенездің қозғаушы күші сұрыптау болып табылады . Жеке сұрыптау адамның морфофизиологиялық ерекшеліктерін қалыптастырды , топтық сұрыптау адамдардың әлеуметтік құрылымдарының сұрыпталуын , жетілуін қамтамасыз етті . Жеке және топтық сұрыптаудың бірлескен әсерін әлеуметтік сұрыптау деп атайды. Алғашында биоәлеуметтік сұрыптау отбасы не бірнешк отбасыдан тұратын ұсақ топтарда жүрсе кейіннен оның масштабы – ауқымы үлкен топтарға не тайпаға ауысты .
15-билет.
Нәруыздар.
Нәруыз — молекулалары өте күрделі болатын аминқышқылдарынан құралған органикалық зат; Аминқышқылдары қалдықтарынан құралған жоғары молекуларлық органикалық түзілістер. Нәруыздың құрамы мен құрылысы өте күрделі. Молекулалық массалары жүздеген мыңнан миллионға дейін жетеді. Олардың құрылымы бұзылса, денатурацияға ұшырап, организмдегі қызметін атқара алмайды. Нәруыз жасуша құрамына кіретін тірі құрылымдар – ядро, митохондрия, рибосома, цитоплазма негіздерін құрайды. Нәруыз молекуласының сыртқы пішіні екі түрлі болады. Шар тәрізді домалақ және Фибриллярлық. Нәруыз жасуша тіршілігіне аса маңызды қызметтер атқарады: Өршіткі қызметін, Тасымалдау ,
Қорғаныштық қызмет , Қабылдағыш қызмет . Нәруыздардың екінші және үшінші реттік құрылымдарына жауапты байланыстар әлсіз болғандықтан, оңай үзіліп, ақуыздардың кеңістік құрылымдарының қайтымсыз бұзылуы ақуыздың денатурациясы деп аталады. Денатурацияға ұшыраған ақуыз өзінің биологиялық функциясын атқара алмайды.
