Ньютонның үшінші заңы.
Ньютонның үшінші заңы, бірінші және екінші заңдарын толықтыра түседі.
Бұл заң былай тұжырымдалады: әсерлесуші екі дененің бір-біріне әсері әр уақытта сан жағынан тең, бағыттары жағынан қарама-қарсы болады.
2. Айнымалы ток. Айнымалы ток тізбегі үшін Ом заңы.
Айнымалы тоқ
Тізбектей жалғанған резистор, катушка және конденсаторды қарастырсақ, айнымалы кернеу:
Мұнда - кернеудің амплитудасы.
Кедергісі R (L0,C0) 3 - суретте көрсетілгендей резистор арқылы өтетін
айнымалы тоқ. Резистор арқылы өтетін айнымалы тоқ шамасын Ом заңы арқылы былай
жазамыз:
бұл теңдеуде тоқ күшінің амплитудасы.
2. Индуктивтілігі L катушкадан өтетін айнымалы тоқ (R0,C0) (4-сур, а). Егер тізбекте айнымалы кернеу болса, онда тізбектен айнымалытоқ жүреді де өздік индукция э.қ.к.пайда болады:
{\displaystyle i=I_{m}\cos \omega t}
3. 2г азот қысымда көлем алып тұрады. М=28 г/моль тең болса, ондаазоттың температурасықандай?
№4 билет
1.Импульс.Импульстің сақталу заңы. Жұмыс, энергия және қуат. Энергияның сақталу заңы.
Дененің массасы мен жылдамдығының көбейтіндісін импульс деп атайды
Импульстің бағыты жылдамдықтың бағытымен бағыттас. Бұл теңдеу ілгерлемелі қозғалыстағы материалдық нүкте үшін тура келеді, ал қозғалыстағы материалдық нүктелер жиынтығынан тұратын дене үшін толық импульс:
немесе екі әсерлесетін бөлшектердің тұйық жүйесінің толық импульсы:
Импульс – векторлық шама, өлшем бірлігі –
Ньютонның екінші заңы денелердің өзара әсерлесуі және ілгерлемелі қозғалысы кезінде оларда болатын өзгерістердің байланысын сипаттайды. Сондықтан, бұл заң ілгерлемелі қозғалыс динамикасының негізгі заңы болып табылады. Ол былай тұжырымдалады:
Дененің алған үдеуі, әсер етуші күшке тура пропорционал, ал дене массасына кері пропорционал және әсер етуші күштің бағыты бойынша өзгереді:
соңғы теңдеуді деп жазсақ, мұндағы – өте dt аз уақыт ішіндегі күш импульсі болып табылады.
Ньютонның бірінші заңы екінші заңының дербес түрі, оны былай түсіндіруге болады. Егер әсер етуші күш , тең болса, онда дене үдеу алмайды , яғни дене өзінің бастапқы тыныштық күйін немесе бір қалыпты түзу сызықты қозғалыс күйін сақтайды да, инерция заңына айналады.
Импульс моменті, ол
векторлық көбейтіндісімен анықталатын шама.
Қозғалмайтын осьтен айналған абсолют қатты дененің әрбір нүктесінің жылдамдығы , импульс моменті
болса, барлық дененің импульс моменті:
Теңдеуді уақытқа қатысты диференциалдасақ:
ал күш моменті импульс моментінің уақыт бойынша бірінші туындысы:
Тұйық жүйе үшін импульс моменті уақыт ағынымен өзгермейді:
және
осыдан
Тұйық жүйе үшін импульс моменті уақыт ағынымен өзгермейді.
Достарыңызбен бөлісу: |
