Бернулли теңдеуі
Ағын түтігі ішінде қозғалған сұйықтың жылдамдығы мен қысымының арасындағы байланысты қарастырайық.
4- сурет
Ол үшін суретте көрсетілгендей, s1 және s2 көлденең қималарымен шектелген ағын түтігін алайық. Бұл қимадан толық энергияның өзгерісі сұйықтың орын ауыстыру жұмысына тең:
сонда,
осы теңдеуде
және
сонымен қатар,
ал
болса, әрі
осыдан
үзіліссіздік теңдеуі бойынша, сұйықтың алған көлемі
ал масса
,
Теңдеулерді орнына қоя отырып,
Бернулли теңдеуін аламыз:
мұндағы - динамикалық қысым, - гидростатикалық қысым, p- статикалық қысым.
Бернулли теңдеуі –идеал сұйықтың ағысына арналған энергияның сақталу заңы болып табылады, яғни түтіктен аққан сұйықтың қысымы қозғалыс жылдамдығы аз жерде – көп, ал қозғалыс жылдамдығы көп жерде – аз. Бернулли теңдеуін көлденең қималары s1 және s2 және ыдыста және биіктікте:
ал - атмосфералық қысым, сонда
- үзілісcіздік теңдеуі.
Егер , онда жылдамдық ескермей,
осыдан,
Бұл теңдеуі Торричели теңдеуі деп аталады.
2. Дифракция. Фраунгофер дифракциясы. Дифракциялық тор, дифракциялықмаксимум және минимум шарты
Дифракция–жарық толқындарының жолдарында кездескен бөгеттерді орағытып өтуі, немесе, анығырақ айтқанда — толқындардың таралу кезіндегі кез-келген бөгеттерден, яғни, геометриялық заңдылықтардан ауытқуы.
Дифракцияның негізгі заңдылықтары екі принцип арқылы түсіндірледі: Френель, Фраунгофер дифракциясы.
Френель дифракциясы. Егер жарық дифракцияланатын бөгет жарық көзімен бақылау нүктесіне жақын болса, сондағы байқалатын жарық дифракциясы Френель дифракциясы деп аталады. Дифракцияның бұл түрі кейде тоғысатын сәулелер дифракциясы деп те аталады.
Достарыңызбен бөлісу: |
