Интерференциялық максимум шарты: Егер оптикалық жол айырымы вакуумдағы толқын ұзындығының бүтін санына (жарты толқын ұзындығының жұп санына), яғни
болса, онда болып, тербеліс бірдей фазада болады.
Интерференциялық минимум шарты: Егер оптикалық жол айырымы Δ, жарты толқын ұзындығының тақ санына , яғни
3. Массасы , молярдық массасы ауаның температурадағы ішкі энергиясын қалай анықтауға болады?
№7 билет
1. Сұйықтармен газдардың қысымы. Үздіксіздік теңдеуі. Бернулли теңдеуі.
Cұйықтар мен газдар механика элементтері
Қысым шамасы күш пен сол күш түсіретін аудан арқылы анықталады:
Мысалы, суға батырылған ∆s дене бетінің әрбір элементіне сұйық тарапынан, бетке перпендикуляр бағытталған ∆F күш әсер етеді. Бірлік ауданға сұйықтың түсіретін күші сұйықтың қысымы деп аталады.
Сұйықтың ағын сызықтары мен ағын түтіктері.
Кинематикалық тұрғыдан қарастырғанда, сұйық қозғалысын оның әрбір бөлшектерінің қозғалысымен сипаттауға болады. Сұйық қозғалысын қарастырғанда ағын сызықтары және ағын түтігі деген ұғымдар пайланылады.
1 - сурет
Мүлде сығылмайтын және мүлде тұтқыр емес сұйық идеал сұйық деп аталады.
Сұйықтың әрбір бөлшегі өзіне тән жылдамдықтың векторы бойымен қозғалады, яғни сұйық жылдамдық векторының өрісі болып табылады.
Егер жылдамдық векторы бойымен сызықтар жүргізсек, олардың әрбір нүктесінен жүргізілген жанама сұйық бөлшегі, жылдамдықтың сол нүктедегі бағытына дәл келсе, онда мұндай сызықтарды ағын сызықтары деп атайды.
Сұйықтардың ағын сызықтарымен шектелген бөлігін ағын түтігі деп атайды.
2 – сурет
Үзілісcіздік теңдеуі
Айталық, ағын түтігі бойымен үзіліссіз сұйық ағып жатсын. Мұндағы ағыс сұйық массасының сақталу заңын қанағаттандырады. Олай болса, ағын түтігінің көлделең қимасы s арқылы ∆t бірлік уақытта өтетін сұйық массасы ∆m мынаған тең болады:
Көлделең қимасы әр түрлі құбырдың бойымен сұйық үйкеліссіз қозғалады 3 а,б -сурет.
а) б)
3 а,б - сурет
Егер құбырдың көлделең қимасы көлемі сұйық енетін болса, онда көлелең қимасы көлемі , яғни, сұйық ағып өтеді. Сонда:
Бұдан құбырдың барлық қимасы арқылы бірдей көлемдегі сұйық өтетінін түсіне аламыз. қимасындағы сұйық ағысының жылдамдығы , ал қимасындағы сұйық жылдамдығы десек, онда уақыт ішінде қимасынан өтетін сұйық көлемі:
Мұндағы қимасы арқылы ағып өткен сұйық бағанының ұзындығы болса, онда:
сондықтан,
қимасы арқылы уақытта ағып өтетін сұйық көлемі:
мұнда
тең деп алсақ, онда
немесе
яғни,
Үзілісcіздік теңдеуі - яғни, сығылмайтын тұтқыр емес сұйық ағысының жылдамдығы мен ағын түтігінің көлденең қимасының көбейтіндіcі берілген ағын түтігі үшін тұрақты шама болады. Бұл айтылған қортынды ағынның үзіліссіздігі жөніндегі теоремасы деп аталады.
Энергияның сақталу және айналу заңдары сұйық ағынының жылдамдығы арасындағы сандық байланысты анықтауға мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |
