Кедергісі R (L0,C0) 3 - суретте көрсетілгендей резистор арқылы өтетін
айнымалы тоқ. Резистор арқылы өтетін айнымалы тоқ шамасын Ом заңы арқылы былай
жазамыз:
бұл теңдеуде тоқ күшінің амплитудасы. Айнымалы тоқ күші мен
3 – сурет
кернеу арасындағы тәуелділік векторлық диаграмма, 3 (б) - сурет арқылы көрсетіледі.
2. Индуктивтілігі L катушкадан өтетін айнымалы тоқ (R0,C0) (4-сур, а). Егер тізбекте айнымалы кернеу болса, онда тізбектен айнымалытоқ жүреді де өздік индукция э.қ.к.пайда болады:
Тең болса, онда қарастырылып отырған тізбектің бөлігі үшін Ом заңын мына түрде береміз:
сонда
(9)
Индуктивтілігі L катушкадағы кернеу:
(10)
Бұл катушкадағы кернеудің төмендеуін көрсетсе, онда:
Осы теңдеуді интегралдасақ, анықтайтынымыз:
(11)
мұнда
(12)
Мұнда - шамасы,
Бұл индуктивтілік кедергі деп аталады, тұрақты тоқ үшін = 0,яғни индуктивті катушканың кедергісі болмайды. Мына Um=LIm шама үшін (11) және (12) теңдеулерден катушкадағы кернеудің төмендейтінін аламыз, яғни:
Ал кедергі:
(13)
Бұл шама инуктивті кедергі деп аталады.
4 - сурет
төмендеген кернеу UL фаза жағынан I тоқ күшінен озады, бұл жағдайды 4-суреттегі диаграммадан көруге болады.
3. Электр сыйымдылығы С(R0, L0) конденсатордағы айнымалы тоқ. Егер конденсатордағы айнымалы кернеу үнемі зарядталып тұрады соның нәтижесінде тізбектен айнымалы тоқ жүреді. Сонымен қатар конденсатордағы кернеу ескеріледі, ал жалғанатын сымдардың кедергісіескерілмейді, яғни:
Тоқ күші
мұнда
шама,
Сыйымдылық кедергі деп аталады. Тұрақты тоқ үшін = 0 болса, онда RС = , яғни тұрақты тоқ конденсаторарқылы өтпейді. Конденсатордағы кернеудің төмендеу шамасы:
Алынған теңдеулерден шығатын қортынды, кернеудің:
5 – сурет
конденсатордағы UС шамасы, конденсатордан өтетін тоқ шамасынан қалады,
бұл жағдайды 5 б - суреттегі диаграммадан көруге болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
