β –ыдырау реакциясы.
γ – ыдырау реакциясы.
2. Жергілікті, белдеулік және бүкіләлемдік уақыт. Күнтізбе.
Күннің меридиан арқылы өту сәті бізге жергілікті орынның күн уақытын береді. Алайда күнделікті өмірде белдеулік уақытты қолдану ыңғайлы. Бұл үшін жер беті полюстерді қосатын сызықтар көсегімен 24 сағаттық белдеулерге бөлінген. Әр сағаттық белдеу бойлық бойымен 15°-қа созылады. Әр белдеудің ішінде оның орталық меридианындағы орташа күн уақыты осы аймақтың белдеулік уақыты деп аталады.
Гринвич обсерваториясы орналасқан меридиан нөлінші меридиан ретінде қабылданған және ол белдеу нөлінші сағаттық белдеу болып табылады. Гринвич меридианындағы жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақыт ретінде қабылданған.
ҚР-ның аумағы арқылы 4- және 5-сағаттық белдеу өтеді.
Бүкіләлемдік уақытты(T0) және берілген орынның белдеуінің реттік санын(n) біле отырып белдеулік уақытты(Tn) табу оңай: Tn= T0+n
1930ж. КСРО декреттік уақыт қабылдаған еді. Барлық сағаттық белдеулерде сағат тілі тұрақты түрде бір сағатқа ілгері жылжытылды.
Күнтізбе – ұзақ уақыт аралығын есептеудің санақ жүйесі.
Ең көне күнтізбе – Ай күнтізбесі. Бұл күнтізбеде жаңа ай жаңа туған айдың күнімен бектіліп отырды.
Григориан күнтізбесі-қазіргі қолданыстағы күнтізбе.
Достарыңызбен бөлісу: | 
