1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар



Pdf көрінісі
бет225/242
Дата26.10.2022
өлшемі1,81 Mb.
#45395
1   ...   221   222   223   224   225   226   227   228   ...   242
туындаған)

«Қылшанымды сары жүн аққа толтырып 


Жанға сақтау болған жұрт...» (Қазтуған жырау)-деген үзінді: (Эпитет) 

«Ақ дария толқын күшейтер, 
Құйрығын күн шалмаған балығым. 
Ортамнан ойран салар деп,» -деген Қазтуғаннның өлеңінде кездесетін көркемдегіш тәсіл: (Эпитет) 

Балдағы алтын құрыш болат
Ашылып шапсам деп тартар, 
Сусыным қанға қанар деп. (қазтуған жырау) Үзіндіде кездесетін көркемдегіш құрал (эпитет) 

Абай ойлап тапқан фразеологизмдер (Нұрлы ақыл,ылаң ой,саңырау қайғы,ызалы жүрек) 

Абайдың «шоқпардай» «бүркітей» деген екі теңеуден басқа түгел эпитеттер арқылы өрнектелген өлеңі(«Аттың сыны») 

«Ызалы жүрек,долы қол, 
Улы сия,ащы тіл» Абайдың осы өлең жолдарындағы көркемдегіш құрал; (эпитет) 

«Қолыма от сиялы қалам алдым,»- дегендегі көркемдеу тәсілі(эпитет) 

«Желсіз түнде жарық ай, 
Сәулесі суда дірілдеп
Ауылдың жаны терең сай 
Тасыған өзен гүрілдеп,»- деген Абай өлеңіндегі эпитеттер:(Жарық ай,терең сай) 

«Піскен алма секілді тәтті қызды»-деген (Эпитет) 

Алтын күнді, қара жерді сағындым, 
Асау тайдай еркелетіп өсірген 
Ағайынды,туған елді сағындым (Мағжан Жұмабаев «Сағындым) Бер) Берлген үзіндідегі көркемдік тәсілдер:(Эпитет,теңеу) 

Жасық адам 
Жасына жетпей қартаяр 
Асыл адам
Жасына жетпей марқаяр Мақалдағы асты сызылған көркемдік әдісі:(Эпитет) 
Аллитерация- шығармадағы біркелкі дауыссыз дыбыстардың қайталануы 
Жайнаған туың жығылмай, 
Жасқанып жаудан тығылмай, 
Жасаулы жаудан бұрылмай, 
Жау жүрек жомарт құбылмай (Абай) 

«Аллитерация» термині:(Латын сөзі) : Латынт т) : Латынт тіліненен алынған 
«Аллитерация» терминінің мағынасы (Дыбыстас) 

Аллитерация сөзінің анықтамасы.: (Өлең сөздерінің басқы дыбыстарының біркелкі дауыссыз боп қайталануы) 

Жара бір қатты ,жан тәтті, 
Жара аузына қан қатты
Жорықшылар жоқ па екен, 
Жармай білте соларға , 
Жағдайсыз жаман қалып барамын 
Жанымда бір туғанның жағынан! Досмаханбет жыраудын өлең жолдарындағы «Ж» Д 
Дыбысының қайталанып келуі:(Аллитерация) 

Күдеріден бау тағып
Кіреуке киер кун кайда , 
Кумбір-кумбір кісінетін, 
Күреңді мінер кун қайда ,,-деген шумақ дыбыс қайталаудын кай түрі ! (Аллитерация ) 

«Таң ағарып атқан соң , 
Төңірек жаққа қарандық,,,-деген жолдағы көркемдікт тәсіл(Аллитератция 

«Солаң етіп жолыкса қайыткан ізі , 
Сағадан сымпың қағып із шалғанда»-деген жолдардағы көркемдегіш құрал.(Аллитерация

Абайдың 16 тармағы түгелдей « Ж»әріпінен басталатын өлеңі («Жайнаган туың жығылмай ,яғни аллитерация ) 

« Бөл –бөл ,бөбек ,бөл ,бөбек , 
Бөгелмей білім біл ,бөбек, 
Білмесең білім бекерсін , 
Бет алдында кетерсін .» Бұл шумактағы дыбыс үндесу тәсілі .(Аллитератция ) 

«Сұлу –сұлу емес, сүйген –сұлу »-деген жолдағы көркемдік тәсіл , (Аллитерация) 

Қалың кыргыз ішінде
Қадірі артық қария
Қайырла тұрып сәл тоқтап , 
Қынжыма айткан сөзі бұл ..... Берілген үзіндідегі көркемдік тәсіл( Аллитератция ) 

Жаман атқа жал бітсе 
Жанына торсық байталас .
Жаман адамға мал бітсе , 
Жанына қоңсы қондырмас . Үзіндідегі көркемдік тәсіл. (Аллитератция) 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   221   222   223   224   225   226   227   228   ...   242




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет