1. Дәрілік заттарды синтездеуде қолданылатын химиялық түрлену әдістері
жүктеу/скачать 0,84 Mb.
|
1-7 ХТС
- Бұл бет үшін навигация:
- Орын басу реакциялары
- Орынбасушы түрлену реакциялары
- Тотығу-тотықсыздану реакциялары
- 2. Синтездің аралық және соңғы өнімдерін алудың химиялық процестерін сипаттау (мысалдар).
|
1. Дәрілік заттарды синтездеуде қолданылатын химиялық түрлену әдістері. Органикалық препаратты алу күрделі процесс, көбінесе 10-20 немесе одан да көп кезеңдерден тұрады. Ол химиялық, физикалық және физика-химиялық әдістерге негізделген көптеген технологиялық операцияларды қамтиды. Дайын өнімнің шығымдылығы технологияның күрделілігіне және басқа факторларға байланысты. Ол өте кең ауқымда өзгереді (1-2-ден 50-80% дейін). Органикалық препараттарды синтездеу үшін қолданылатын химиялық реакцияларды үш негізгі топқа жіктеуге болады: орын басу реакциялары, орынбасушы түрлену реакциялары және тотығу-тотықсыздану реакциялары. Орын басу реакциялары. Бұл реакциялар алифаттық тізбектегі, ароматты, гетероциклді сақинадағы немесе функционалды топтағы сутегі атомдарының әртүрлі орынбасарлармен алмастырылуына негізделген. Орынбасу реакциялары синтезделген затқа қандай да бір жаңа қасиеттер беру үшін немесе оның әрі қарай дәрілік затқа айналуына қажетті Орынбасушы түрлену реакциялары. Бұл реакциялар тобы аралық өнімнің молекуласында болатын орынбасарлардың оған жаңа қасиеттер беру немесе оның реактивтілігін өзгерту мақсатында химиялық түрленулеріне негізделген. Тотығу-тотықсыздану реакциялары. Тотықсыздану және тотығу біртұтас процесс, нәтижесінде атомдардың бір тобы электрондарды алу кезінде тотықсызданады, ал атомдардың басқа тобы тотығады. Тотығу-тотықсыздану реакцияларында тек тотығу дәрежесі ғана емес, молекуланың құрамы да өзгереді. 2. Синтездің аралық және соңғы өнімдерін алудың химиялық процестерін сипаттау (мысалдар). 1-ші топтағы процестерге улы заттар бастапқы, соңғы, аралық және жанама өнімдер ретінде қатыса алады. Демек, улы заттар реакцияның бастапқы және соңғы өнімдері бола алады, олар бірнеше сатыда өтетін негізгі реакция кезінде алынуы мүмкін, ең соңында олар жанама реакциялар нәтижесінде алынуы мүмкін. Соңғы жағдайда жанама реакциялардың екі нұсқасы бар немесе олар әрқашан негізгімен бірге жүреді немесе олар қалыпты жұмыс режимінен ауытқу жағдайында ғана пайда болады, яғни төтенше жағдай кезінде. Мысалы, нитрлеу процестерінде негізгі нитрлеуші азот қышқылы болып табылады, оның булары улы әсер етеді. Сонымен қатар нитрлеуші заттар да күшті тотықтырғыштар болып табылады. Нитрлеуші агенттердің бұл екі жақты табиғаты қалыпты режимді бұзған кезде көптеген жағымсыз реакциялардың пайда болуына мүмкіндік береді. Жанама реакциялар өнімдерінің бірі – күшті улы қасиетке ие азот оксидтері. Бастапқы, соңғы және аралық заттар Бастапқы және аралық заттардың тазалығы. Бастапқы және аралық заттарды тазарту кезінде қабылданатын сақтық шараларының маңыздылығын асыра бағалау мүмкін емес. Егер аралық заттардың құрамында изомерлі, гомологиялық немесе өте жақын қоспалар болса, онда соңғы көмірсутекті тазарту іс жүзінде мүмкін емес. Жалпы алғанда, төмен молекулалық салмақты аралық өнімдерді айтарлықтай тиімді тазартуға болады. жүктеу/скачать 0,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|