1 дәріс. Кіріспе. Техникалық микробиология пәні, мақсаты және дамуы



бет11/81
Дата07.01.2022
өлшемі244,8 Kb.
#20441
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   81
Цитоплазмалық мембрана (ЦПМ) клетканың қоректенуінде маңызды роль атқарады. Белокты-липидті жүйеден құралған, үш қабатты құрылымнан тұрады. Мембрананың сыртқы жағында қоректік заттарды клеткаға тасымалдаушы белоктар орналасқан, ал ішкі жағында гидролиздік және тотығу-тотықсыздану ферменттері орналасған. Екі белоктық қабық арасында фосфолипидті қабат орналасады.

  • Мезосомалар – мембранадан түзіледі, энергиялық және клетканың бөліну (көбею) процесстеріне қатысады.

  • Цитоплазма клетканың ішкі сұйықтығы, жартылай сұйық, коллоидты ерітінді. Құрамында: клетка салмағына шаққанда 70-80% су және ферменттер, қоректену субстраттары, клетканың зат алмасу өнімдері.

  • Нуклеоидкөбеюге қатысатын, прокариотты клетканың жалғыз хромосомасы, тұқым қуалау ақпаратын сақтаушы. Ол шағын құрылым, цитоплазма ортасында орналасқан, қос тізбекті ДНК жіпшесінен тұрады.

  • Көптеген бактериялар хромосомалық ДНК-мен қатар хромосомадан тыс, қос тізбекті ДНК-дан тұрады. ДНК-ның бұл автономды репликацияланатын элементтері плазмидалар деп аталады.

  • Рибосомалар – құрамында РНК (60%) және белок (40%) болатын, шағын гранулалар. Рибосомаларда клеткалық белок синтезі жүреді.

    Эукариот пен прокариоттың айырмашылығы неде?

    Эукариот жасушаларында ядро ​​және мембранамен байланысқан органеллалар болады, ал прокариот жасушаларында ядро ​​да, мембранамен байланысқан органеллалар да болмайды. Мұны эукариоттық және прокариоттық организмдер арасындағы негізгі айырмашылық деп қарастыруға болады. Сонымен қатар, эукариоттар мен прокариоттық организмдердің тағы бір айырмашылығы - эукариоттардың бір клеткалы немесе көп жасушалы болуы мүмкін, ал барлық прокариоттар бір клеткалы болады.



    Сонымен қатар, эукариоттарда 80S рибосома, прокариоттарда 70S рибосома болады. Демек, бұл эукариот пен прокариоттың тағы бір айырмашылығы. Сондай-ақ, эукариот пен прокариоттық ағзалардың тағы бір айырмашылығы - эукариоттарда көптеген хромосома болады, ал прокариоттарда жалғыз хромосома болады.



    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   81




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет