1. Эсседе аргументтеу (дәлелдеме) теориясының қандай элементтері қолданылу керек?
Академик http://dic.academic.ru/
жүктеу/скачать 1,23 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бағалау пайымдамаларына
| Академик
http://dic.academic.ru/ Дәлелдеме — бұл басқа шынайы және өзіне байланысты пайымдамалардың көмегімен белгілі бір пайымдаудың шынайылығын негіздеудің логикалық амалдарының жиынтығы (логика заңы). Аргументті эссе үшін бұл негізгі бөлімнің толықтай анықталған құрылымының болуын білдіреді: эссе авторы өзінің тезисін қорғауда 2-3 аргументті немесе 2 аргумент және 1 контраргументті (яғни «қарама-қарсы» аргумент) қозғайды. Аргументтеудің бәсеңдеу бойынша: күшті аргументтен әлсізге қарай немесе күшею бойынша:әлсіз аргументтен күштіге қарай орналасатынын еске түсірейік. Келесі суретте (2-сурет) мәтінде орындалуы қажет талаптар көрсетілген: олар ұғым формасына (тұжырым туралы) және мәтін мазмұнына қатысты (бұл тезиске де, аргументтерге де байланысты). Бағалау пайымдамаларына нақтырақ тоқталайық. Біздің кез келген ойымызда (ауызша немесе жазбаша) бағалау, соның ішінде бейтараптық (бағалау болмаған жағдай) бағалаудың болатыны анық. Алайда эссенің мәтінінде автордың жеке қарым-қатынасының артық ойларын шамадан тыс қолданбай қажет. Бағалау тілде қалай көрінеді? Ең қарапайым тәсілдердің бірі: Маған ұнайды/ маған ұнамайды және т.с.с. құрылымдарды қолдану. Ұсыныс ретінде жасырын бағалау сөйлемдерінің мүмкіндігіне авторлардың назарын аударуға кеңес береміз: жасырын бағалауды қолдану мысалы ретінде эпитеттерге (образдық анықтамалар) назар аударған жөн. Мысалы, белгілі бір жағдаят туралы айтқанда, біз оны маңызды, айтарлықтай маңызды, жағымды, аса жағымды емес, керемет, ғажап, сорақы, перспективті, - 9 - 2-сурет – Аргументтеуді қолданудың тілдік ерекшеліктері қорқынышты және т.б. деп сипаттаймыз. Неғұрлым анығырақ сөз (бұл жағдайда анықтама/ эпитет) тапсақ, өзімізге айтқымыз келген нәрсені жеткізу (немесе, керісінше, жасыру) соғұрлым оңай болады. Алайда бағалау формаларына аса назар аудармаған жөн. Мәтінге өзінің бағалау пайымдамаларын толтырудың қажеті жоқ (немесе тек Осы дұрыс. Мен осымен келісемін. Секілді сөйлемдерді қолдану арқылы бағалау). Нақты автор тапқан аргументтеу тәсілдері дәлелдеме негізін анықтау үшін шешуші болып табылатындай, автордың орнына оның аргументтері мен деректері сөйлеу керек. Негізгі бөлімнің тек жазылған мәтіннің (шамамен 70%) көлемін құраудан ғана емес, сонымен қатар осы бөлімде эссенің негізгі мазмұны және негізгі мақсаты сыйдырылғандықтан күрделі болатынын қайталап өтейік: сұраққа жауап беру, өзінің көзқарасын ұсыну, аргументтер келтіру. |