1. Фармакогнозия негіздері туралы жалпы түсінік, фармакогнозия негіздерінің оқу пәні ретінде фармациядағы маңызы
Дәрілік өсімдік шикізатының тауарлық талдауы. Талдау үшін сынама алу әдістері (партия), сынама түрлері
жүктеу/скачать 184,25 Kb.
|
интродукция бари
- Бұл бет үшін навигация:
- 13. Дәрілік өсімдік материалдарын талдауға қабылдау және сынама алу ережелері.
| 12. Дәрілік өсімдік шикізатының тауарлық талдауы. Талдау үшін сынама алу әдістері (партия), сынама түрлері.
Тауарлық талдау дегеніміз дәрілік өсімдік шикізатының сапалығын анықтау үшін қолданылатын фармакогностикалық талдау түрі. Дәрілік өсімдік шикізаттарын қабылдау стандарттарға, екі жақтың міндетті ережелеріне, өнімнің сапасын және комплектілігін растайтынжолдама құжаттарға толық сәйкестендіріліп жүргіземіз. құжаттардың бірі жоқ болса, қабылдауды тоқтатпай, өнімнің сапасы мен комплекттілігінің нақты екендігі және қандай құжат жоқ екендігі көрсетіп акт түземіз. Дәрілік өсімдік шикізаттарын қабылдауды құжаттармен, түскен шикізат партиясының сыртқы көрінісін қараудан бастаймыз. Сосын белгілі шикізатты орамдаған ыдыстың нормативтік құжаттарға сәйкестігін және таңбалануын тексереміз. Егер бұл айтылғандар стандартқа сәйкес келмесе, онда қабылдауды тоқтатып, қабылдау барысында анықталған дефекттер мен қаралған өнімнің санын көрсетіп акт түземіз. Және өнімнің сапасын сақтауға және басқа өніммен араласпауын қамтамасыз ету керек. Сонымен қатар қабылдаушы өнімді қабылдауды бірге жүргізу үшін жіберуішілердің өкілін шақыруға міндетті. Егер өнімнің кем екендігі анықталса, онда қабылдауды тоқтатуқажет, және өнімнің сапасын сақтау және басқа өніммен араласпауын қамтамасыз ету керек. Өнімнің кемшілігі туралы қабылдаушы өз қолын қойып, акт түзеді. Егер брутто салмағына сәйкес келмесе, онда қабылдаушы ыдысты және орамдауды ашпауы керек.Егер нетто салмағы сәйкес келмесе, онда қабылдауды тоқтатып, шақырылған өкілге ыдысты, орамдаудың ашылған жерін және ішіндегі орында сақтап, көрсетіп, жіберуші-өкіліменекі жақты акт толтыруы тиіс. Өнімнің сыртқы көрінісін, ыдыстың жағдайын, таңбалануын, орамдалуын, партиядағы шикізаттың сапасын көрсететін жолдама құжаттар тексерілгеннен кейін өнімнің зақымдалмаған бірлігін іріктеужүргізіледі. Іріктеуде біркелкілігін, иісін, түсін, көгерген, шіріген, желдеткеннен кетпейтін иістің, улы өсімдіктердің және бөгде қоспалардың бар-жоқтығын анықтайды. Сонымен бірге көзбен және лупа көмегімен қойма зиянкестерінің бар –жоқтығын анықтайды. Шикізатта желдеткеннен кетпейтін тұрақты иіс, улы өсімдіктердің және бөгде қоспалардың (тас, шыны, кемірушілер және құстардың қиы), қойма зиянкестерімен ІІ және ІІІ дәрежеде зақымдалғаны байқалса, онда шикізат қабылдануға жатпайды. Талдаусыз «жарамсыз» деп есептеледі. Дәрілік өсімдік шикізатын қабылдаудың негізгі этапы – талдауға сынама алу. Іріктеуге түскен әрбір өнім бірлігінен ұсақтап алмайтындай етіп, 3 нүктелі сынама алады: үстінен, ортасынан, астынан. Нүктелі сынама – өнім бірлігінен қолмен немесе қалақпен бір рет алынған шикізат мөлшері. Барлық сынаманы абайлап ұсақтап алмастан араластырады, біріктіріп біріккен сынама алады. Біріккен сынамадан кварттау әдісімен қойма зиянкестерімен зақымдалғанын, микробиологиялық тазалығын анықтау және радиациялық бақылау жүргізу үшін және орташа сынама алады. Орташа сынама – шикізаттың өзі екендігін және сапасын талдау үшін біріккен сынамадан алынатын бөлігі. Орташа сынамадан кварттау әдісімен 3 аналитикалық сынама алады. Аналитикалық сынама - белгілі бір талдау түрін жүргізу үшін орташа сынамадан алынған бөлігі. Аналитикалық сынаманы келесі талдау жүргізу үшін пайдаланады: - №1 шикізаттың өзі екендігін, ұсақтығын және қоспалардың бар-жоқтығын анықтау; - № 2 ылғалдылықты анықтау, - № 3 күлдері мен әсер етуші заттарды анықтау. 13. Дәрілік өсімдік материалдарын талдауға қабылдау және сынама алу ережелері. Дәрілік өсімдік материалдарын қабылдау партиялармен жүзеге асырылады. Партия - салмағы кемінде 50 кг бір атаудағы, барлық көрсеткіштері бойынша біртекті және оның сапасын куәландыратын бір құжатпен ресімделген шикізаттың саны. Қабылдау мыналардан тұрады: құжаттардың сәйкестігін тексеру және үлгілерді іріктеу. Өсімдік шикізатын қабылдау. Сапа құжаттары Сапаны куәландыратын құжатта келесі мәліметтер болуы керек: • құжаттың нөмірі мен берілген күні; • жіберушінің аты мен мекенжайы; • шикізаттың атауы; • партия нөмірі; • көп салмақ; • жинау немесе сатып алу жылы мен айы; • дайындау алаңы (жабайы өсімдіктерден алынатын шикізат үшін); • шикізат сапасын сынау нәтижелері; • шикізатқа нормативтік-техникалық құжаттаманы белгілеу; • аты-жөні мен лауазымын көрсете отырып, шикізат сапасына жауапты тұлғаның қолы. Дәрілік өсімдік материалдарын талдауға қабылдау және сынама алу ережелері. Өндірістің әрбір бірлігі орау мен таңбалаудың нормативтік құжаттама талаптарына сәйкестігін анықтау үшін сыртқы тексеруден өтеді. Қаптаманың дұрыстығына, ыдыстың күйіне (шикізаттың сапасы мен қауіпсіздігіне теріс әсер ететін суланудың, дақтардың және басқа да зақымдардың болмауына) назар аударыңыз.
Ашу үшін таңдалған әрбір өнім бірлігінен ұнтақтауды болдырмай, 3 нүктелік үлгілер алынады: жоғарыдан, төменнен және ортадан. Қаптардан, бумалардан және бумалардан нүктелік үлгілерді 10 см кем емес тереңдікте жоғарыдан қолмен, содан кейін тігіс бойымен жыртқаннан кейін ортасынан және төменнен алады; дәнді зондпен тұқымдар мен кептірілген жемістердің нүктелік үлгілері алынады. Қорапқа салынған шикізаттан бірінші нүктелік үлгіні үстіңгі қабаттан алады, екіншісі - шикізатты қораптың жартысына жуығына дейін алғаннан кейін, ал үшіншісі - қораптың түбінен алынады. Қосымша үлгілер салмағы бойынша шамамен бірдей болуы керек. Барлық нүктелік үлгілерден мұқият араластырып, біріктірілген үлгіні құрайды. Орташа үлгі біріктірілген үлгіден төртке бөлу арқылы оқшауланады. Ол үшін шикізат тегіс, таза, тегіс бетке шаршы түрінде, мүмкіндігінше біркелкі қалыңдықтағы жұқа қабатпен тегістеледі және диагональ бойынша төрт үшбұрышқа бөлінеді. Шикізаттың екі қарама-қарсы үшбұрышы алынып тасталады, ал қалған екеуі біріктіріліп, араласады. Бұл операция орташа үлгінің массасына сәйкес екі қарама-қарсы үшбұрыштағы шикізаттың мөлшері қалғанша қайталанады. Шикізаттың аралас үлгісінің қалдықтары партияға бекітіледі. Орташа үлгінің массасындағы рұқсат етілген ауытқулар ± 10% аспауы керек. Орташа үлгіні полиэтилен немесе көп қабатты қағаз қапшыққа салады. Сөмкеге затбелгі ілінеді, сөмкенің ішіне сол заттаңба салынады. Мыналарды анықтау үшін аналитикалық үлгілер төртке бөлу арқылы орташа үлгіден оқшауланады: • түпнұсқалық, ұсақтық және қоспалардың құрамы; • ылғалдылық (ылғалды анықтауға арналған аналитикалық үлгі орташа үлгіні алғаннан кейін бірден бөлініп, герметикалық қаптамаға салынады); • күл мен белсенді ингредиенттердің құрамы. жүктеу/скачать 184,25 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|