1. Физиология пәні, басқа ғылымдармен байланысы, медицинадағы маңызы. Уник 100%
жүктеу/скачать 0,93 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1-ші сигнал жүйесі
- 2-ші сигнал жүйесі
- Қорытындылай келе
| Екінші сигналдық жүйе — тек адамға ғана тән касиет. Бұл жүйедегі негізгі шаррты
тітіркендіргіш - сөз. Сөздің әсерінен пайда болған қозуды ми қыртысы қабылдап, талдап, жауап кайтарады. Сөз бірінші сигналдық жүйенің жұмысына түрткі болады. И. П. Павловтың пікірі бойынша, сөз «сигналдардың сигналы» болып есептелінеді Сол сигналдарды және оларды қабылдауға қатысатын мүшелер жүйесін 1-ші сигнал жүйесі деп, ал сол сигналдардың сөзбен белгісін « сигналдың сигналы » деп атады. Еңбектің және әлеуметтік дамудың нәтижесінд адамда сөз сигналдарына, сөйлеуге байланысты жай сигналдарды сөзбен белгілеу және оны қабылдау қабілеті дамыған. И.П. Павлов «сигналдың сигналын » қабылдауға қатысатын мүшелер жүйесін және сөйлеу, сөзге байланысты ойлау қабілеттерін 2-ші сигнал жүйесі деп атады 1-ші сигнал жүйесі жаңа туған нәрестеде бірнеше күннен кейін қалыптасады. 7-10 күндері алғашқы шартты рефлекстері қалыптаса бастайды. Ал 2-ші сигнал жүйесінің даму белгілері 6 айдан пайда бола бастайды. Сөздің мағынасын нәресте ерте түсіне бастайды, сондықтан оны дамыту үшін нәрестемен сөйлесу қажет. Жаңа туған баланы емізгенде, киімін ауыстырғанда, қасына келгенде сүйіспеншілікті көрсетіп, алғашқы күндерінен бастап, сөйлесуге болады. Бұл 2-ші сигнал жүйесінің дамуына жақсы қозғаушы әсер. Қорытындылай келе, адам- қоғами жаратылыс, сондықтан, баланың жоғары жүйке әрекетінің топтары тұрақсыз, сыртқы ортаның жағдайларына өте тәуелді болады. Бірінші және екінші сигнал жүйелері бір-бірімен тығыз байланысты. Адам баласында барлық түсініктер, көріністер, құбылыстар мен сезімдер сөзбен белгіленеді. Бұл 1-ші сигнал жүйесі 2-ші сигнал жүйесіне ауысатынын білдіреді.Баланың өміріндегі оқыту мен үйретудің және оның өзінің творчествовалық әрекеттері 2-ші сигнал жүйесінің дамуымен кемелденуіне байланысты. Ол өзінің ең жоғары дәрежесіне табиғат пен қоғамды тану арқылы жетеді. Бала нақтылы сезім арқылы абстрактылы жалпылама ойлау дәрежесіне өседі. 82.Мотивация. Биологиялық және әлеуметтік мотивация. Мотивация теориялары. Жеке тұлғаны қалыптастырудағы биологиялық мотивация. Патологиялық мотивация. Уник 100 Мотивация-денеде бар қажеттілікті қанағаттандыра алатын сыртқы ынталандырулардың іздерін (энграммаларын) және осы қажеттілікті қанағаттандыруға әкелетін әрекеттерді белсендірудің физиологиялық механизмі (П.В. Симонов). Мотивацияның екі тобын ажырату әдеттегідей: 1) төменгі (бастапқы, инстинктивті, висцеральды, биологиялық) - аштық, шөлдеу, қорқыныш, жыныстық сезім; 2) жоғары (әлеуметтік, қайталама, өмір бойы алынған, шартты рефлекстердің заңдары бойынша пайда болатын). Мотивацияны зерттеу кезінде оның екі аспектісі ажыратылады. 1. Ішкі ортада елеулі өзгерістердің пайда болуымен байланысты нақты жағдайды оқшаулау, яғни қажеттіліктің пайда болуы. 2. Тиісті қажеттілікті қанағаттандыра алатын объектілерге қатысты мамандандырылған мақсатты мінез-құлықты іске қосу және іске асыру. 126ЖМ Назарқұл Еркебұлан Қазіргі уақытта зерттеушілердің көпшілігі әр мотивацияның екі аспектісі бар деп санайды — біреуі ішкі, энергетикалық, денені әрекетке итермелейді, ал екіншісі — сыртқы, денені мақсатқа бағыттайды. Мотивациялық қозу ми нейрондарының қасиеттерін айтарлықтай өзгертеді. Мысалы, гипоталамустың тамақтану орталығының тітіркенуімен (аштық мотивациясы пайда болған кезде) соматосенсорлық кортекстің нейрондары Жарық, дыбыс және гуморальды ынталандыруларға жауап беру қабілетіне ие болады. Соңғы уақытта зерттеулер кейбір пептидтердің қарыншаішілік енгізуде белгілі бір биологиялық мотивацияны іріктеп туындату немесе бәсеңдету қабілетін көрсетті: жануарларға пентог - стрин енгізу тағамдық мінез-құлықты қалпына келтіреді, ангиотензин II қорғаныс мінез-құлқын тежейді, Р заты қорғаныс реакцияларының даму шегін арттырады, оиоидті пептидтер тағамдық және ауыз су мотивациясын күшейте алады. жүктеу/скачать 0,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|