ЭНДОКРИНДІК ЖҮЙЕ ФИЗИОЛОГИЯСЫ БОЙЫНША ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ
Тақырыбы: Гемостаздың реттелуіндегі гуморальдық факторлар. Гипоталамо-гипофизарлық жүйе. Бүйрек үсті безінің қыстысты және милы қабаттары гормондарының физиологиялық маңызы
Хаттамаларды толтыру:
1. «Гипоталамус гормондары: либериндер мен статиндер» тақырыбындағы кестені толтыру.
№
Гипоталамус гормондары: либериндер
Гипоталамус гормондары: статиндер
1.
Кортиколиберин
Соматостатин
2.
Тиролиберин
Меланостатин
3.
Люлиберин
Пролактостатин
4.
Фоллилиберин
5.
Соматилиберин
6.
Меланолиберин
7.
Пролактолиберин
2. «Гипофиздің алдыңғы және артқы бөлімдерінің гормондары» тақырыбындағы кестені толтыру.
Гипофиздің алдыңғы бөлімінің гормондары
|
№
|
Гормонның аталуы
|
Қызметі
|
1.
|
Соматотропин
|
Соматотропин жәй белок ацидофилдік клеткаларда түзіледі,
денеде биосинтезді күшейтеді, барлық органикалық
заттардың алмасуына, минералдық алмасуға әсер етеді,
әсіресе белок түзілуін, айталық РНҚ, синтездік қасиетін
күшейтеді, амин қышқылдарының қаннан ткань
клеткаларына өтуін, сіңуін тездетеді, сөйтіп клеткалар мен
тканьдердің өсіп дамуын қамтамасыз етеді. Соматотропин
сондай-ақ, азот тепе-теңдігін өзгертіп, денеде азот көбейеді,
кальций, фосфат, натрий тұздарының сақталуына себепкер,
бүйрек тканінің өсіп дамуын, қатаюын тездетеді.
Коллагендер түзілуін де үдетуі мүмкін. Соматотропин
гликогеннің ыдырауын гликогенолиз, глюконеогенез
процестерін тездетеді.
|
2.
|
Тиротропин
|
Тиротропин қалқанша тканін ұлғайтып, оның
сөліністік қабілетін күшейтеді. Тиротропин шектен тыс
көп шығарылса гипофиздік гипертиреозға әкеліп соғуы
мүмкін.
|
3.
|
Аденокортитропин
|
Аденокортитропин-бүйрекүсті бездің өнімі. Ол аталған
бездің қыртыс қабатындағы клеткаларын өсіріп,
кортикостероид гормондардың әсіресе
глюкокортикоидтар адамның ашу ренішін, қайғы-
мұңын басып, көңіл күйін жақсартады. Ем қонбаған
ауруларға кортизон, гидрокортизон гормондарын беріп,
олардың сырқатына деген төзімділігін күшейтуге
болады.
|
4.
|
Гонадотропин
|
Гонадотропин екі түрлі гормоннан тұрады:лютропин-
тестостерон мен прогестерон. Әйелде аналық
клетканың пісіп жетілуімен безді жарып шығуын
тездетеді, оның орнында пайда болған сары дененің
қызметін жақсартып, қалыатасуын қамтамасыз етед
|
5.
|
Фоллитропин
|
Фоллитропин-ана безі фолликуласын ұлғайтып, онда
гормондар түзілуін үдетеді, қанда эстрогендерді
көбейтеді және сперматогенезді тездетіп,
сперматозоидтардың өсуін жеделдетеді.
|
6.
|
Лютропин
|
Лютропин-аналық және аталық без-тестостерон мен
прогестерон гормондарының түзіліп бөлінуін күшейтеді.
|
7
|
Пролактин
|
Пролактин, лактоген гормоны ацидофилдік
клеткаларда түзіледі, сүт түзілуін, оның сыртқа
шығарылуын үдетеді. Пролактиннің қызметі күшейсе,
экстроген мен прогестерон гормондар әсері керісінше
тежеледі. Босанған әйелде прогестерон әдеттегіден аз, ал
пролактин керісінше көбірек бөлінеді, сүт көп шығады,
сүт сапасы, майлылығы, дәмі артады.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
