1. Жалпы белок түсінігі. Оның тіршіліктегі маңызы Тірі организмдердің негізін құрайтын белоктардың маңызды ролін Ф. Энгельс: «Тіршілік-белокты денелердің тіршілік ету әдісі»
жүктеу/скачать 32,9 Kb.
|
1-2-3
| Емтихан билеті № 28
1. Белоктардың қасиеті. Денатурация. Қайтымды және қайтымсыз процесс. 2. Судың физико-химиялық қасиеттері туралы айтып беріңіз 3. Липидтер туралы жалпы мағлұмат. Мысал келтіріңіз Жауабы:
Белоктардың негізгі ерекшеліктерінің бірі олардың жоғары молекулалық салмақ, ол 6000-нан бірнеше миллион дальтонға дейін ауытқиды. Белоктардың тағы бір маңызды физика-химиялық қасиеті – олардың амфотерлік,яғни қышқылдық та, негіздік те қасиеттердің болуы.Амфотерлік кейбір аминқышқылдарының құрамында бос карбоксил топтарының, яғни қышқылдық және амин топтарының, яғни сілтінің болуымен байланысты. Бұл қышқыл ортада белоктардың сілтілі, ал сілтілі ортада қышқылдық қасиетін көрсететініне әкеледі. Денатурация Ақырында, белоктардың ең маңызды қасиеті – олардың қабілеттілігі денатурация.Денатурация - бұл ақуыздың табиғи қасиетін жоғалту.Біз қуырылған табада жұмыртқаны жасағанда, біз қайтымсыз ақуыз денатурациясын аламыз. Денатурация – белоктың екінші және үшінші құрылымының тұрақты немесе уақытша бұзылуы, бірақ біріншілік құрылымы сақталады. Температурадан басқа (50 градустан жоғары) басқа физикалық факторлар денатурацияны тудыруы мүмкін: радиация, ультрадыбыстық, діріл, күшті қышқылдар және сілтілер. Денатурация қайтымды немесе қайтымсыз болуы мүмкін. Кішігірім әсерлермен ақуыздың екінші және үшінші құрылымдарының бұзылуы шамалы болады. Сондықтан денатурациялық әсер болмаған жағдайда, ақуыз өзінің табиғи құрылымын қалпына келтіре алады. 2. Судың физикалық химиялық қасиеттері - оның сілтілік қышқылдық және тотығу-тотықсыздану жағдайларынан туындайды. Судың сілтілік-кышқылдық ерекшелігі оның сутектік көрсеткішімен (рН) анықталады. Бұл көрсеткіш сан жағынан температурасы 22°С 1 дм3 таза судағы сутек иондары концентрациясының теріс таңбамен алынатын логарифміне тең. Ерітінді реакциясында қарай pH = 7 = pOH - бейтарап реакция pH > 7 > pOH - сілітілік реакция көрсетеді. Судың тотығу - тотықсыздану потенциалы (Eh) әр элементтің валенттілігінің өзгеруімен байланысты. Ол арнайы аспаптармен(потенциометрлер) өлешенеді. Табиғи сулардың құрамын зерттегенде pH пен Eh-тың нақты шамасын білудің маңызы зор. 3.Липидтер — (гр. Λίπος, lípos — май) — барлық тірі жасушалардың құрамына кіретін және тіршілік процестерінде маңызды рөл атқаратын май тәрізді заттар. Липидтер – табиғи заттар тобы. Олар іс жүзінде суда ерімейді, бірақ полярсыз еріткіштерде (хлороформ, эфир,этанол) ериді. Липид гректің lipos – май деген сөзінен шыққан. Липидтер молекуласында полярсыз (көмірсутекті) және полярлы (–СООН, –ОН, –NH2) аймақтар болады. Липидтер химиялық құрамы мен құрылымы жөнінде үш топқа бөлінеді: қарапайым липидтер, күрделі липидтер, стероидтар.Қарапайым липидтерге май қышқылдары мен спирттердің күрделі эфирлері жатады. Бұл топты триацилглицеролдар мен балауыздар құрайды. Триацилглицерол – бұл үш атомды спирт глицерол мен май қышқылының үш молекуласынан құралған күрделі эфир. Күрделі липидтерге фосфолипидтер жатады. Фосфолипид биологиялық мембрананың негізгі құрамдас бөлігі болып саналады. Барлық жасуша мембранасы құрамына фосфодиацилглицерин кіреді. Ол күрделі эфир, молекуласы глицерин қалдығынан, май қышқылының екі қалдығынан, фосфор қышқылының қалдығынан және азотты негіздерден тұрады. Стероидтар биологиялық белсенді қосылыстардың үлкен тобы, құрылым негізін қаныққан полициклді спирт пергидроцикло-пентанофенантрен құрайды. Стероидтар сабындалмайтын липидтерге жатады, сілтілі гидролизде сабын түзілмейді. Олар жануарлар, өсімдіктер ұлпаларында және микроорганизмдерде кездеседі. Стероидтарға холестерин және олардың туындылары жатады. жүктеу/скачать 32,9 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|