Шеміршек ұлпасының клеткалар.Хондроциттер, хондробластар, хондрокластар
Хондроциттер – негізгі клеткалар. Олар лакуна деген қуыстарда орналасады. Клеткаларды сыртынан шеміршек капсуласы қоршайды. Клеткалар топтасып жатады. Хондробластар митоз жолымен бөлініп бір капсулада қалады. Сондықтан олардың саны 2-4-8 болады. Бір клеткадан пайда болған клеткалар тобын изогенді деп атайды. Хондроциттер бөліну нәтижесінде шеміршек өседі – интерстициальді өсу.
Хондробластар – перихондарда орналасатын жас клеткалар. Оларда түйіршікті эндоплазмалық тор және Гольджи аппараты жақсы дамыған. Бұл клеткалар шеміршектің клеткаралық затын түзеді, даму барысында хондроциттерге айналады. Хондробластар көмегімен шеміршектің ампозимниялық өсуі (сыртынан) қамтамасыз етеді. Шеміршек ұлпаларының үш түрі болады: гилинді, эластикалық , талшықты.
Гиалинді шеміршек (грек тілінен гиалос - айнек) клеткааралық зат мөлдір біркелкі болады. Адам мен мүтқоректілер ұрығының қаңқасы шеміршектің осы түрінен тұрады. Ересек организмдерде гиалинді шеміршек сүйектердің буын беттерін қаптайды, кеңірдек пен ірі бронхтардың қабырғасында, қабырға ұштарында, мұрын пернесінде кезедеседі. Гиалинді шеміршектің сыртында перихондр орналасады. Перихондр астында хондроциттер бөлініп жатады. Бөлінген клеткалар изогенді топтарды құрады.
Эластиклық шеміршек құлақ қалқанында, көмей үсті шеміршекте және көмекейдің кейбір бөліктерінде кездеседі. Құрылысы гиалинді шеміршекке ұқсас. Айырмашылығы клеткааралық затында жіңішке коллагендік талшықтармен қатар эластиндік талшықтар торы болады. Эластикалық шеміршек секірмелі майысқан болады.
Достарыңызбен бөлісу: |