1 Көркем мәтін жалпы филологиялық талдау нысаны
Жаңартылған білім беру бағдарламасында берілген бір ақынның өлеңін мәнерлеп оқып, әдеби тілдік талдау жасаңыз
жүктеу/скачать 112,3 Kb.
|
кмәтә сессия
| 28.Жаңартылған білім беру бағдарламасында берілген бір ақынның өлеңін мәнерлеп оқып, әдеби тілдік талдау жасаңыз
Өлең:«Сыр сандық» Авторы: Сәкен (Сәдуақас) Сейфуллин (1894-1938) қазақтың атақты ақыны, жалынды жазушысы, дарынды драматург, білікті ұстаз, мемлекеттік қайраткері, Қазақстанның қазақ әдебиетінің негізін қалаушылардың бірі. Қазақ КСР-інің Халық Комиссарлары Кеңесінің алғашқы төрағасы болған. Тарихы: «Сыр сандық» өлеңі 1926 жылы жазылған.Ақын өлеңін «Досқа жазылған хат» деп атаған.Ақын өміріндегі 1923 жылы Қызылжар қаласында болған жағдайға байланысты туған.Жанры:Лирика.(Көңіл күйі лирикасы.) Лирикалық кейіпкер:ақынның өзі Тақырыбы:Достық. Идеясы: Адамдар арасындағы адал достық пен сезім тазалығы. Шумақ саны:21 Тармақ саны:84 Бунақ саны:2 Буын саны:7-8буынды Ұйқас түрі:шалыс ұйқас Әдеби - теориялық ұғымдар: эпитет-нағыз дос,аққан су,сымбатты тау,сұлу сым,алтын жазу. Еспе қайталау:Сыр сандықты ашып қара, Ашып қара, сырласым.Сым пернені басып қара, Басып қара жырласын. Омоним,көп мағыналы сөздер: қол,кілт,бет. Түсіндірме сөздік: Сыр-әркімнің өзіне тән, басқаларға белгісіз ойы; Сандық-әр түрлі бұйымдарды салуға арналған,ағаштан жасалған. Зеңгір құз-биік жартас Досыңмын деп aт береді, Жем іздеген жаныма. Жем таусылса жалт береді, Сенерлік дос, санама. Нағыз достар, бір-ақ, қалып. Шыңдап берік сүйіскен. Бір-біріне сыр ақтарып, Сыр түйінін түйіскен. Әр адамның ішкі сыры, Берік қойма сақталаған. Сол қойманың бір түкпірін, Достың досы-ақ ақтарған. Кейде ашуға сол түкпірді, іздейді жан жақынын. Шертеді жан сырлы жырды, Сырлас жанын шақырып. Тыныс керек кейде жанға, Кейде жанға ән керек. Күй шертуге анда-санда, Сырласарлық жан керек. Ішкі сырды мысал етіп, Біраз ғана жырлайын, Суреттеуге тауға кетіп, Суретті ептеп сырлайын. Сарыарқаның бір тауы бар – Бір тауы бар сымбатты. — Сол таудан сен сыр тауып ал, Сыр тауып ал, қымбаттым. Нуда бір шың тіп-тік сұңғақ. Тіп-тік сұңғақ бір биік. Шын суретті бейне жұмбақ, Тұрғандай көп сыр жиып. жүктеу/скачать 112,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|