№1 практикалыќ ЖЎмыс
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. ЫЛҒАЛ АУАНЬҢ
- 15 ПРАКТИКАЛЫҚ Ж¥МЫС
| d (6)
мұндағы Р kс6 - су буының мүмкін болатын ең жоғары қысымы, Р -ылғал ауаның барометрлік қысымы. Жылу сыйымдылығы. Ылғал ауаның тұрақты қысымдағы жылу сыйымдылығын әдетте келесі тендеумен есептейді Ср = Ср + Ср• d, кДж/кг-К, (7) Мұндағы: Срка, Срсб - құрғақ ауаның жэне су буының жылу сыйымдылықтары, жуық шамамен олардың мәні Ср =1 кДжЛкгК), Ср =1.97 кДж/(кг-К) тең болады. Сонымен, ылғал ауаның тұракты қысымдағы жылу сыйымдылығын практикада CPua=1+1.97d, (8) мына тендеумен анықтауға болады. Энтальпия. Ылгал ауаньщ энтальпиясы, газ коспасы сиякты, қүрғақ ауа мен су буы энтальпиясыньщ қосындысына тең (9) 1 кг кұрғақ ауаның энталпиясы Һ, кДж/кг (10) Аса қызган су буы үшін (11) мұндағы r = 2500 кДж/кг. Физикалық қалыпты жағдайда 1 кг суды қүрғақ буға айналдыру үшін жұмсалатын жылу немесе будың үлесті жылылығы. Сонда, ылғал ауаның энтальпиясы һыа =t + 42500 + 1.97/), кДж/кг, (12) тендеуімен анықталады. 3. ЫЛҒАЛ АУАНЬҢ Н, d –ДИАГРАММАСЫ Әр түрлі материалдарды кептіру, салқындату, ғимараттарды желдетіп жылыту, ауаны керекті калыпқа келтіру және т.б. ылғал ауа жүмыстық дене ретінде қолданылатын технологиялық процесстердегі есептерді іс жүзінде тез және оңай шешу үшін, 1918 жылы Л.К. Рамзин үсынған Н, d - диаграммасы кеңінен пайдаланылады . H.d - диаграммада (9-сурет ) абсциса өсіне ауаның ылғал мөлшері d (г/кгка,), ординат осіне - энтальпия Н (кДж/кг) салынады. d — const сызығы тік, ал Н = const - 45° бүрышпен орналасқан (себебі диаграмма өстер арасы 135° тең қиғаш бұрыштық координат жүйесіне салынған). Энтальпия, (11) теңдеуіне сәйкес, t жэне J-ның сызыктык функциясы болғандықтан, диаграммада изотерма түзу сызыкпен бейнеленеді. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығы <р = const - тарайтын имек сызықпен көрсетілген. Ауаның ылғалға қаныккзн ( = 100%) сызығы даиграмманы екі бөлікке бөледі, сызықтан жоғары қанықпаған, төмен-қаныққан ылғал ауа аймагы болып есептеледі. = 100% шекаралық имек болғандықтан, диаграмманың (100% бөлігі негізгі жұмыс ерісі ретінде пайдаланылады. Ал )\00% бөлігінде ауаның кұрамындағы ылғалдың бір бөлімі бу, ал калган бөлімі тамшы, кар немесе мүз күйінде болады. Диаграммада су буының парциалды кысымы келесі теңдеумен салынады Ылғал мөлшері d, г/кг, қ. а. 12.1-сурет Ылғал ауаның H.d - диаграммасы. (13) H.d - диаграммасындагы кез - келген нүкте ауаның физикалық күйін анықтайды. Ол үшін ылғал ауаның екі параметрі (мысалы (р жэне / немесе Н жэне d) белгілі болуы қажет. Диаграммада ылгал ауа күйіның өзгеруі процесс сызығы арқылы бейнеленеді. 12.2 суретте ылғал ауа күйіның қыздыру, салқындату, адиабаталы қүрғатумен ылгалдандыру процесстеріндегі өзгеруі бейнеленген. 12.2-суретте 1-6 сызығымен ауаны тұракты температурада құрғату, 1-3 сызығымен ылғалдандыру процесстері бейнеленген. Ауа қүрамындағы будың мөлшері ауаны қыздырганда өзгеріссіз қалатындықтан, қыздыру процессі d = const жүреді. Бүл процесс H.d -диаграммада 1-2 сызығымен көрсетілген. Процессте ауаның температурасы мен энтальпиясы көтеріліп, салыстырмалы ылғалдылығы азаяды. (р = 100% -дан жоғары аймақта, ауаны салқындату процессіде тұракты ылғал мөлшерінде (d = const), 1-5 сызығының бойымен жүреді. Егер салқындату процессін 51 нүктесіне дейін жалғастырсақ (<р = 100% ), онда бүл нүктеде ауа қанықкан күйіне жетеді. 51 нүктесіндегі температура шык нүктесінің температурасы болып есептеледі. Адиабаталы күргату процессінде, ауаның өз жылылығымен (жылу алмасусыз) ылғал шықтанады. Бүл процесс түракты энтальпиямен 6.10 сурет Ылғал ауа күйіның қыздыру, жүргендіктен (1-7 сызығы), ауаның ылғал мөлшері d кеміп, салқындату, адиабаталы күргатумен температурасы көбейеді. Керісінше, адиабаталы ылгалдандыру процессі ылгалдандыру процессшің өзгерісі. ауаның температурасы кеміп, ылғал мөлшері көбейуі арқылы жүреді (1-4 сызығы). Ауаны адиабаталы кұргату мен ылгалдандыру процесстері өндірістік жэне ауыл шаруашылық түрғын жайлардың берілген микроклимат параметрлерін қамтамасыз ету үшін жиі қолданылады. № 15 ПРАКТИКАЛЫҚ Ж¥МЫС жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|