Зерттеужұмысының нысаны: пропорционал шамаларды оқыту әдістемесі.
Зерттеу жұмысының пәні: бастауыш сынып оқушыларына пропорционал шамаларды оқыту үдерісі.
Зерттеу жұмысының мақсаты: бастауыш сыныптарда пропорционалды шамалармен есептерді шешуге оқытудың теориялық негіздерін зерттеу, бастауыш сынып оқушыларының пропорционалды шамалармен есептерді шешу қабілетін қалыптастыруға бағытталған тапсырмаларды әзірлеу.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
Оқушылардың логикалық ойлауын дамытудың психологиялық-педагогикалық аспектілерін сипаттау;
Бастауыш сынып оқушыларында пропорционалды шамалармен есептерді шешу қабілетін қалыптастыру әдістемесін зерттеу;
Бастауыш сынып оқушыларының пропорционалды шамаларды шешу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған тапсырмаларын талдау;
Зерттеу жұмысының әдістері: ғылыми-әдістемелік, педагогикалық бақылау, салыстырмалы–аналитикалық, талдау, топтастыру, жүйелеу әдістері қолданылды.
Зерттеу жұмысының құрылымы:кіріспеден, екі тараудан, тарау өз ішінде бөлімдерден, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1.1 Оқушылардың логикалық ойлауын дамытудың психологиялық-педагогикалық аспектілері Бастауыш сынып оқушыларының ойлау қабілетін қалыптастыру және зияткерлікті дамыту оқу орнының маңызды дидактикалық міндеттерінің бірі болып табылады. Бастауыш сынып оқушыларында зияткерлікті қалыптастыру процесінің маңызды құрамдас бөлігі логикалық ойлау болып табылады. Жаратылыстану ғылымдары пәндерінің ішінде математика оқушылардың логикалық ойлауын қалыптастыру үшін үлкен әлеуетке ие.
Математикадағы бастауыш жалпы білім берудің мемлекеттік стандартын талдау қорытынды жасауға мүмкіндік береді: мектеп оқушыларының логикалық ойлауын қалыптастыру математиканы оқытудың әртүрлі деңгейлеріндегі мектеп білімінің маңызды мақсаты болып табылады. Қазіргі уақыттағы әлеуметтік-экономикалық өзгерістерге байланысты білім беру мекемелерінің алдында жаңа міндеттер пайда болуда.
Қоғамның қалыптасу динамикасы бүкіл білім беру жүйесін жаңартумен, зерттеу процесінің міндеттерін, мазмұны мен технологиясын қайта қарастырумен, оны ұйымдастырудың жаңа тәсілдерін дамытумен тығыз байланысты. Даралықты қалыптастыру, оқушының бейімділігі мен бейімділігін ашу оқу процесінің стратегиялық міндеті болып саналады, өйткені тек логикалық ойлайтын, білімді және интеллектуалды адамдар ғана өзін-өзі жүзеге асыруға барлық мүмкіндікке ие. Қазіргі білімді адамды математиканы мағыналы зерттеусіз елестету мүмкін емес.
Бастауыш мектеп жалпы мектеп математикасының толық курсын игерудің алғашқы кезеңі ретінде қарастырылады. Бұл кезеңде математика курсына арифметика негіздері, геометрия элементтері, алгебраның басталуы кіреді. Ең терең, берік математикалық таным студенттердің іздеу жұмыстары барысында игеріледі. Ол үшін жас студенттердің математикалық материалды игеру процесіне белсенді әсер ете алатын және осы білімді практикада қолдана алатын мұғалім қажет. Бұған адамгершілік көзқарасқа, түсіну мен оқушылардың мүмкіндіктері мен қабілеттерін шынымен ескеруге, олардың одан әрі қалыптасуын болжай білуге, бастауыш мектептің алдында тұрған есептерді шешуге негізделген оқушылардың шығармашылық әлеуетін дамыту ықпал етеді[1].
Математиканың бастапқы сатысының негізгі міндеттерінің бірі бастауыш сынып оқушыларын әртүрлі математикалық есептерді шешуге үйрету, содан кейін білімдерін күнделікті өмірде қолдану. Оқушыларға әртүрлі есептердің шешімін өз бетінше табуға мүмкіндік бермес бұрын, алдымен балаларды оларды шешудің принциптерімен, тәртібімен таныстыру қажет. Балаларға белгілі бір міндеттерді біркелкі шешуге ғана емес, сонымен қатар әр тапсырмаға шығармашылықпен қарауға, бір тапсырманы әртүрлі жолдармен шеше білуге, содан кейін берілген тапсырма үшін ең қарапайым және қолайлы нұсқаны таңдауға үйрету керек. Ол үшін оқушылардың логикалық және шығармашылық ойлауын дамыту қажет.
Бастауыш сынып оқушыларына математикалық білім берудің дәстүрлі тәсілі көбінесе дайын білім мен дағдыларды игеру бойынша іс-әрекеттерді ұйымдастырудан тұрады, бұл кейде балалардың ақыл-ойының, ең алдымен логикалық ойлаудың дамуына кедергі келтіреді. Демек, балаларға Есепті шешудің әртүрлі тәсілдерін қарастыру қабілетіне ие болуға үйрете отырып, біз олардың тақырыпқа деген қызығушылығына және логикалық ойлауды дамытуға айтарлықтай әсер етеміз.
Ойлау-бұл ең күрделі және жан-жақты ақыл-ой әрекеті, сондықтан ойлау түрлерін бөлу әртүрлі себептермен жүзеге асырылады. Ойлау процесі қабылдау, ұсыну немесе тұжырымдамаға қаншалықты негізделгеніне байланысты ойлаудың үш негізгі түрі бөлінеді: