31.Ауалық байланыстырғыш түрлері.
Ауалық байланыстырғыш материалдардың қатаю және беку қасиеттері ауа арқылы қалыптасады (әк, құрылыс гипсі, каустикалық магнезит және доломитті, ангидритті байланыстырғыш т.б.).
32.Гидрофобты және пластифицирленген портландцементтер, олардың
мәні, қасиеттері және қолданылуы.
Органикалык косымшалар қосылған портландцементтерді классификацияланған портландцемент немесе гидрофобты портландцемент деп жатады. Бұлар кәдімгі портландцемент клинкеріне беттік активтігі бар заттарды қосып ұнтақтау арқылы алынады. Бұл жағдайда да, әдеттегісінше, клинкерге қажетті мөлшерде гипс қосылады; ал БАЗ цемент массасынан (салмарынан) 0,1-0,3% мөлшерінде қосылады.
БАЗ гидрофильді (су жұтқыш) және гидрофобты (су жұқпас) болып екі түрге бөлінеді.
1-түріне сульфитті ашытқышты бражка – САБ,САБ классификацияланан портландцемент алуға, т.б. заттардың пластикалырын жоғарылату үшін қолданылады (мысалы, балшықтардың иленгіштігін арттыру үшін.
БАЗ-дын 2-туріне мылонафт , асидол т.б.заттар кіреді. Бұлар клинкермен бірге ұнталғанда полярлы жағымен (COONa немесе СООН) цемент ұнтағы түйірлерінін бетіне жабысады. Ал полярлы емес жағымен, яғни көмірсутектер (СН) радикалдарымен сыртқа қарайды.
Мұндай цемент түйірлеріне су жуқпайды. Осы себепті мылонафт, асидол гидрофобты портландцемент өндіру үшін қолданылады. Бул цемент ылғалдыты жоғары ауада ұзак уақыт сақталса да, беріктігін жоғалтпайды.
33.Гидравликалық байланыстырғыштар, түрлері, қасиеттері, қолдану
облысы.
Гидравликалық байланыстырғыштардан су қосып алынатын қамыр, алдымен ауада аз уақыт қатайғаннан барып, су астында және басқа ылғалды жерде одан әрі беріктелініп, қатая түседі. Бұл топқа портландцемент пен оның түрлері, глинозем цементі және оның негізінде алынатын цементтер, гидравликалық әк жатады.
Портландцемент - гипс қосылған (3-5%) майда ұсатылған клинкер өнімі. Клинкер карбонатты жыныстардан (75-78% әр түрлі типті әк тастарынан) және балшықты шикізаттан (22-25% - балшық, шлактар, мергельдерден) тұратын шикізат қоспасын t = 1450°С температурада
бірігуге дейін күйдірумен өндіріледі. Берілген қасиеттері бар пор- тландцемент бірнеше жолмен алынады: