1. Саясаттану ғылым ретінде



Pdf көрінісі
бет19/34
Дата29.11.2022
өлшемі473,38 Kb.
#53425
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   34
Байланысты:
Саясаттану ылым ретінде

20. Саяси режимдер 
Саяси режим — саяси билікті жүзеге асырудың түрі, формасы, әдістері, оның салаларын 
ұйымдастыру қағидалары. 
Саяси режимдердің 3 түрі бар: демократия,тоталитаризм және авториторизм. 
Демократия – сөзі (гр. demos – халық және гр.kratos – билік) деген сөздерінен шыққан, 
яғни “халық билігі” деген мағынаны білдіреді. Бұл сөз бірнеше мағынада қолданылады: 
1. 
Мемлекет түрі. 
2. 
Тендік, сайлау, көпшілік дауыспен шешім қабылдау принциптеріне негізделген 
ұйымның ұйымдастырылу түрі. 
3. 
Қоғамдық құрылымның мұраты. 
Демократия теңдік болған жерде ғана болады. Мұнда барлық салада – заң шығару, оны 
орындауда, т.с.с. теңдік болады. Демократияда әділеттілік болуы керек. Мұнда да 
қоғамның барлық саласында әділеттілік болуы тиіс. Демократияда сонымен қатар 
бостандық, еркіндік болуы керек. Сонымен, демократия деп халық билігі, теңдік, құқық, 
әділдік, еркіндікпринциптеріне негізделген мемлекеттік құрылысты айтады. 
Авторитаризм - (гр. 'autoritas' - билік, ықпал ету) - саяси тәртіп түрі. Авторитарлылық - 
біржақты билеу, басқарушылардың бағынушыларға жүргізетін үстемдігі. Түрлері: 
абсолютті монархия, диктатура, теократиялық және посттоталитарлық тәртіптер. 
Әртүрлі саяси мәселелерді шешу тәсілдері (реформалар, қоғамды қайта құру), сондай-ақ 
төңкерістер мен соғыстар авторитаризмге әкеліп соқтыруы мүмкін. 


Тоталитаризм (лат. totalіs – тұтастай, түгелдей) – деспотизмнің бір түрі. Тоталитаризм 
орнаған мемлекетте қоғам өмірінің барлық саласы биліктің бақылауында болып, адам 
бостандығы мен конституциялық құқықтары жойылады, оппозиция мен өзге саяси ой 
өкілдері саяси қуғын-сүргінге ұшыратылады. Тоталитаризмнің тарихи үлгілері КСРО-да 
Сталин, Қытайда Мао Цзэ-дун, Солтүстік Кореяда Ким Ир Сен режимі кезінде, фашистік 
Италия мен Германиядаорнады. 1) қоғамның, жеке адамдардың өмірін деспоттық, 
авторитарлық — бюрократиялык мемлекеттің күшімен басқаратын қоғамдық-саяси 
құрылыс. Тоталитарлы саяси жүйе ең сорақы түрі — фашистік тәртіп; 2) саяси ой-
жүйедегі тоталитарлық тәртіпті атқарушы бағыт. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   34




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет