өзегінің
жасушалары бикарбонаттады өндіріп, химустың қышқылдық
ортасын бейтарап қалыпқа келтіреді
Ұйқы
безінің секреторлы өзектері мына ретпен орналасады: қыстырма өзек –
ацинус арқылы өзек –
бөлік ішкі өзегі –
бөлік аралық өзегі –
жалпы секрет
шығаратын өзек.
Эндокринді бөлігі –
құрылыс қызметін атқаратын бірлігі –
Лангерганс
аралшықтары немесе инсула. Бұл аралшық ацинустардан БТҚДТ перделер
арқылы шектелген. Аралшық жасушаларын инсулиноциттер деп атайды.
Бұлардың арасындағы БТҚДТ перделерінде гемокапиллярлар орналасқан.
Инсулиноциттерді бірнеше топқа жіктейміз
А
-
ацидофильді жасушалары қышқылдық бояумен боялатын, түйіршітері
230нм, суда ериді. Гликоген синтезіне қатысады. Жіңішке жиектері болады.
Гликоген бауырдағы гликогеннің ыдырауына қатысып, қандағы глюкоза
мқлшерін жоғарылатады.
В
-
базофильді жасушалары негізін бояулармен көк түске боялады. Бұл
жасуша цитоплазмасындағы органеллаларда секреторлы түйіршіктрдің ашық
түсті, жиектері бар және күшті дамыған белок синтезіне қатысады.
Секреторлы түйіршіктері 275 нм, спиртте ериді. Құрамында цинк комплексі
мен инсулин гормоны болатыны анықталған. Қызметі инсулинді өндіріді. Ол
бауырда глюкозадан гликогеннің түзілуіне ықпал етеді.
Д
-
дендритті жасушалары түіршіктері 325 нм, соматостатин гормонын
өндіреді. Бұл гормон А,В жасушалардың, ациноциттердің қызметін тежейді.
Ингибитор қызмет атқаралы.
Д1
-
аргирофильді жасушалары түйіршіктерінің мөлшері 160 нм, жіңішке
жиегі болады. Бөлетін гормоны ВИП. Қызметі АҚҚ төмендетіп, панкреатит
сөлінің бөлінуін үдетеді.
РР жасушалары шет жағында орналасқан. Мөлшері мен пішіні, тығыздығы
әр
түрлі. Синтездейтін гормоны ПП, гормон қызметі 12 елі ішекке сөл бөлуін
тежейді.
Сонымен қатар, жас балаларда
G
жасушалары болады. Ол гастрин гормонын
бөледі.
Экзокринді, эндокринді бөліктерінен басқа
Достарыңызбен бөлісу: