А.Тағамнан алынған майдың гидролиз реакциясын жаз
Майлардың гидролизі осы кластағы қосылыстардың маңызды қасиеттерінің бірі болып табылады. Басқа жолмен бұл реакция сабындану деп аталады. Бұл реакция қышқылды, сілтілі немесе спиртті ортада жүруі мүмкін. Гидролиз кезінде липидтер олардың құрамдас заттарына: глицеринге және қышқылдарға ыдырайды.
тристеарат глицерин ----наох ---- глицерин + натрий стеараты (сабын).
В.Ағзадағы ТАГ синтезінің жолдарын атаңыз. Ішек қабырғасында ТАГ ресинтезінің схемасын көрсетіңіз. Экзогендік ТАГ қалай тасымалданады?Триацилглицериндердің синтезі (липогенез) глицерин-3-фосфаттан алынған фосфатид қышқылының фосфорсыздануынан және ацил тобының қосылуынан тұрады.
Фосфатид қышқылы ------ (фосфатидатфосфатаза) ----- 1,2-диацил-глицерин --- (ДАГ-ацил-трансфераза) --- ТАГ.
Ішек шырышты қабығының жасушаларында экзогендік холестерин және ТГ хиломикрондарға еніп, әрі қарай қанмен тасымалданады. Содан кейін LP-липазамен әрекеттесу нәтижесінде хиломикрондар 90%-ға дейін ТАГ жоғалтады және қалдық HM-ге айналады, оның бауырмен сіңуі апо-Е рецепторлық ақуыздың қатысуымен жүзеге асады. Экзогенді липидтердің ішек қабырғасынан тіндерге, негізінен өкпеге, содан кейін бауырға тасымалдануы.
С. Тағамдық майлар мен хиломикрондар құрамындағы майлар құрамының айырмашылығын түсіндіретін реакцияларды жазыңыз.
Хиломикрондар ішек қабырғасында түзіледі. Олар гидрофобты өзек пен гидрофильді қабықтан тұрады.
Құрамы: ТАГ-80% холестерин-11% фосфолипидтер-7% апопротеин В-2%
Гидрофобты өзекке TAG және CS және оның күрделі эфирлері кіреді, гидрофильді қабықша FL және ақуыздардан түзіледі. Белоктар аполипопротеидтер В-48, С-II, Е (apo B-48, apo C-2, apo-E). Хиломикрондардың диаметрі 0,1-0,5 мкм. Олар липидтерді ішек қабырғасынан өкпеге тасымалдайды. HM рөлі: экзогендік диеталық липидтерді ішек қабырғасынан тіндерге, негізінен өкпеге, содан кейін бауырға тасымалдау.
Липидтердің 90%-ын хиломикрондар тасымалдайды. Хиломикрондар - өте үлкен май молекулалары. Олар мицеллалардан 100-300 есе үлкен. Сондықтан олар капиллярларға еніп, лимфа жүйесі арқылы қозғала алмайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
