1 Тақырып. Деректер қорына кіріспе. №1-дәріс. Тақырыбы

МРМ топтық қатынастарды қолдамайды. Қатынастар арасындағы байланыстар үшін сыртқы кілттерді пайдаланады. Сыртқы кілт – бұл ата – аналық қатынастың біріншілік (немесе тамаша) кілттің көшірмесі болып табылатын бағынышты қатынас атрибуты болып табылады. (мысалы, сынқ кітапшасының нөмірі сыртқы кілт бойынша студенттер қатынасы байланысқан, балалар қатынасы 4.3 сурет) фактілік түрде сыртқы кілттер өзара түрлі тип мәндерінің экземпилиярының логикалық тұрғыдан байланыстырады. Мұнда сыртқы кілтті 2 кестедегі тұтастықты шектеу ретінде алуға болады. Егер байланыс міндетті болмаса, онда сыртқы кілт мәні анықталмаған (null) болуы мүмкін

Қатынастар атрибутының тізімі олардың мәліметтер типімен және өлшемдермен қатынастар сызбасын анықайды. Бірдей сызба бойынша тұрғызылған қатынастар бірсызбалық: түрлі сызбалар бойынша тұрғызылған – түрлі сызбалық деп аталады.

МРМ-дегі мәліметтер мен барлық операциялар қатынастар мен орындалып, қатынастар атауын беруді талап етеді. Егер операция қатынас бөлігіне қолданылса, кортеждермен кортеждер тобының идентификациясы және атрибуттар атауын беру қажет болады. МРМ-де мәліметтер мен мына операциялар қолданылады;

Есте ұстау: ақпараты МБ-на енгізу (өзгеше кілт мәндері мен кортеждың міндеті атрибуттарының қалыптасуын талап етеді);

Жаңалау: мәліметтерді түрлендіру – кортеждің жекелеген атрибуттарының мәндерін өзгерту;

Шешіп алу: мәліметтерді оқу;

Жою: мәліметтерде физикалық немесе логикалық жою.

МРМ-да мәліметтерді құрлымдау CODASYL версиясы бойынша мәліметтерді құрлымдаудан барынша ерекшеленеді. 4.4 кестеде құрылымдаудың осы екі нұсқасының сәйкестігі келтірілген.

4.4 кесте – CODASYL версиясы бойынша және МРМ- де мәліметтердің құрылымдауын салыстыру.

CODASYL версиясының терминдері	МРМ терминдері (және синонимдері)
Мәліметтер элементі	Атрибут (өріс)
Агрегат	-
Жазба (топ)	Кортеж (жазба, қатар)
Бір типті жазбалар жиынтығы	Қатынас (кесте)
Жинақ (топтық қатынас)	-
Мәліметтер базасы	Мәліметтер базасы