1-тарау. ҚАзақстанда жер қатынастарын реформалау жер меншігі және жерді пайдалану



бет15/29
Дата05.12.2023
өлшемі2,93 Mb.
#134387
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   29
Байланысты:
лекц.каз.ЖРБ.17г.

Нәтижесі:

  • электрондық тасығышта қалыптасқан жер-кадастрлық іс көрнекті және сапалы көрінеді;

  • ЕГРЗ бағдарламалық өнімді пайдалану жер учаскелерінің аудандарын тез есептеуге және қала картасына нақты енгізуге мүмкіндік береді;

  • Жер-кадастрлық ісінің компьютерлік өңделуіне жұмсалатын уақыт шығыны екі есе қысқартылады



ЕГРЗ мәліметтері базасымен графикалық ақпараттарда жұмыс істеу

1. Arc Gis by ESRI терезесі (22-сурет) программаны іске қосқаннан кейін GZK арлыкыгымен жұмысқа мүмкіндік туады


2. ЕГРЗ графикалық мәліметтерімен жұмыс істеуге мумкіндік беретін құрал-саймандар
3. МЖК ААЖ программалық қамтамасыз ету жалпы жүйелік, базалық құрал-саймандық жүйелер тұтастығынан тұрады: операциялық, мәліметтер қорын басқару, геоақпараттық, сонымен қатар жүйе жұмыстарының барлық кезеңдеріндегі жер кадастрлық ақпараттарды өңдеу, талдау, сақтау процесін автоматтандыратын арнайы қолданбалы программалық құралдар.
15-сурет.

ЕГРЗ графикалық мәліметтерімен жұмыс істеуге мумкіндік беретін құрал-саймандар

16-сурет.



17-сурет.



18-сурет.



19-сурет.



20-сурет.



Жер кадастрының ААЖ қалыптастыру.
Ақпарат тарату және ақпарат туралы негізгі түсініктері.

Заңдарда мәліметтен тұлға туралы екендігі ақпараттан түсінікті, заттан, фактіден, құбылыстардан және процестерде олардың ұсынылған формасына тәуелсіздігі, ақпараттандыруда – ұйымдастырылатын социалды экономикалық және ғылыми - техникалық процестер құрудағы оптималды шарттар үшін ақпаратпен қажетінше қанағаттандыру және азаматтардың құқығын мемлекеттік жоғарғы органдарда реализациялау, жергілікті басқару органдарында, ұйымдастыру, қалыптастыру негізінде қоғамдық қалыптастыру және ақпарат ресурстарын пайдалану.


Жоғарыда көрсетілген заңда келесі түсініктер қабылданған:
Құжатталған ақпараттар (құжат) – материал тасушыда бекітілген ақпарат реквизиттерімен оны теңестіруге мүмкіндік береді.
Ақпараттар процесі – жинау процесі, өңдеу, жинау, сақтау, іздеу және ақпараттарды тарату.
Ақпараттық жүйе – ұйымдастырылып реттелінген құжаттар жиынтығы (құжаттар массиві) және ақпараттар технологиясы, соның ішінде байланыс және есептеу техникасы құралын пайдалана отырып ақпарат процесін реализациялау.
Ақпарат ресурстары – жеке құжаттар және жеке құжаттар массиві, ақпараттар жүйесіндегі құжаттар массиві (кітапханаларда, архивтерде, қорларда, банктердегі деректер, басқада ақпарат жүйелерінде) және құжаттар.
Ақпараттар ресурстарын қалыптастыру қоғамның құқылы мүшесі, заңды тұлға есебінен жүзеге асырылады және оларды басқада ресурстармен қатар заң қорғайды. Ақпараттар ресурстарының құқықтық режимі нормамен анықталады, орнататын:
меншіктік құқық жеке құжаттарда және жеке құжаттар массивінде, ақпараттандыру жүйесі құжаттарда;
ақпараттар категориясы деңгейі бойынша падалану мүмкіндігі;
ақпаратты құқықтық қорғау тәртібі.
Сонымен қатар ақпаратты құжаттаудағы шартты міндеттің бірі ақпараты ақпараттар ресурстарына қосу болып табылады.
Ақпараттар жүйесін қамтамасыз ету автоматты құралы түрде және оның технологиясы - программалық, техникалық, лингвистикалық, құқықтық және ұйымдастыру құралы (программаларды электронды есептеу машинасы үшін; есептеу техника құралы және байланыс; сөздіктер, тезаурстар және классификаторлар; методикалар және нұсқаулар; үкімдер, міндеттік нұсқаулар; сызбалары және олар туралы қысқаша түсініктері, басқада пайдаланатын құжаттарды сүйемелдеу), пайдаланатын немесе ақпарат жүйелерін жобалау кезінде жасағанды пайдалануды қамтамасыз ету.
Ақпараттар ресурстары меншігі, ақпараттар жүйесі, технологиясы және қамтамасыз ету құралы – субъект, өкілетті иелік толық көлемде реализациялау, көрсетілген обьектілерді пайдалану әмірлік ету.
Ақпараттар ресурстарының иесі, ақпарат жүйесін, технологиясын және оны қамтамасыз ету құралы – субьект, көрсетілген обьектілерді пайдалануды жүзеге асырушы және өкілетті өкім шегінде реализациялауға орнатылған заң бойынша.
Пайдаланушы (тұтынушы) ақпаратты – субьект, ақпараттар жүйесіне немесе делдалға өзіне қажетті ақпаратты алу үшін және оны пайдаланушы болып табылады
Конфиденциялды ақпараттар - заңға сәйкес пайдалануға шек қойылатын құжатталған ақпараттар.
Пайдалануға тыйым салынған, шектеу қойылған ақпарат0а жататындар;
Заң шығарушы және басқада нормативті актілер, құқық орнататын, бастандық және азаматтардың міндеттері.
Құжаттар, мемлекеттік билік органдары басқару және жергілкті өзін-өзі басқару органдары туралы ақпараттар құжаттары, бюджет қорын пайдалану туралы және басқада мемлекеттік және жергілкті ресурстар.
Ақпарат көздерін пайдаланудан бас тарту сотта қаралуы мүмкін.
Дәрежесі «қызметке пайдалану үшін» аса анықталмаған және қосымша билік құрылымдарының шешімін талап етеді. Мысалы, жер туралы мәлімет және оның иесі келісімімен болуы тиіс, телефоны, мекен-жайы, жеке басы құжатының нөмірі және де басқада мәліметтер, мүмкін, жалпыға пайдаланымға жария болмауы керек. Сондықтан жер кадастры жүйені кіргізуде белгілі бір классификациялық ақпараттар дәрежесіне байланысты жабық болуы тиіс және оны алудағы төлем шарты.
Деңгей - барлық ақпарат пайдалануға тегін беріледі.
Деңгей - қабатталған ақпараттар, тегін беріледі мынандай жағдайда қаражаттық және технологиялық қатысулар бірыңғай жасағанда белгілі әкімшілік-территориялық ұйымдасқанда.
Деңгей - нақтылы ақпарат төлемақыға беріледі.
Ұсынылған жобаны талдай отырып, жалпы кадастр өндіріс процесінде ақпаратты пайдаланушылардың арасындағы олардың қатысымен айырмашылықтарды айтарлықтай байқауға болады. Осы өндірісті қаражаттандыру, басқару органының барлық деңгейі кезкелген ақпаратты тегін ала алады. Бірақ билік органы түсінігімен бұл жағдайда тек регион әкімшілігі пайымдайды, бюджет қорын бөлуші ретінде және заң шығарушы өкілдер. Тегін ақпаратты сонымен қатар сот орган және тәртіп сақтау органдары, салық инспекциясымен қоса және полиция (бірінші деңгейдегі мәліметті қажет ететін).
Екінші деңгей ұйымдардан және мекемелерден тұрады, үнемі жер ақпаратына қызығушылық білдіріп отыратын. Бұдан басқа олар ереже бойынша өздерінің ведомоствалық кадастрларын жүргізеді немесе басқада іспетес жүйелерде. Бұл ұйымдар бірыңғай ақпарат жүйесін құруға қызығушылық танытады себебі бұрынырақ қарастырылған. Сондықтан қаражаттары техникалық және басқада ресурстар үшін жылжымайтын мүлік және жер туралы бірыңғай банк мәліметтерін орынды біріктірілген.
Қоғамның құқылы мүшесі және үшінші деңгейді ұйымдастыруда ақпаратты белгілі бір төлем арқылы алуы тиіс. Төлем ақы көлемі және беру, сақтау, нақты шығынға кадастр ақпаратын актуализациялау. Ақпарат мәліметтерінің бірыңғайлы банкі құрғаннан бұрын ақылы болуы тиіс. Екінші деңгейлі банктер үшін. Осы үлгімен ақпараттарды реттеу көздеген мақсатқа орындауға мүмкіндік тудырады.
Ақпаратты қорғау және субьектілердің мақсатын жүзеге асырады: жою ісіндегі рұқсатсыз қозғалысын болдырмауда; жаңарту, көбейту, ақапартты бөгеу; азаматтардың конституциялық құқығын қорғау жеке құпияларын және жеке мәліметтердің конфиденциальностын сақтау, ақапарттар мүиесіндегі;
Ақпарат процессінде қоғамның құқылы мүшесінің құқығын сақтау зерттеу кезінде, өндірісте және ақпараттар жүйесінде қолдану, технологиялық құралмен қамтамасыз ету.
Ақпарат ресурстарына саласында субьект құқығын қалыптастыру, ақпарат ресурстарын пайдалану, жасау, өндірісте ақпарат жүйесінде қолдану, технологияларды және құралды қамтамасыз етуде қорғайды, заң бұзушылық мақсатында қорғайды, заң бұзушылықтарды болдырмауды, бұзылған құқықты орнына келтіруге және келтірілген зиянды қайтару.
Ашық ақпаратты пайдаланудан бас тарту немесе ұсыну пайдаланушыға қате ақпараттар болу мүмкін сот тәртібінде қаралуы мүмкін, талас процесінде қаралып жатқан негізделемеген ақпараттарды пайдалануға шек қойылған ақпараттар қатарын жатқызуға, қойылған талап бойынша келтірілген зиянды өтеу жағдайында негізсіз баса тарту ұсынылған ақпартты пайдаланушы немесе нәтижесінде басқада пайдаланушы құқығының бұзылуы.
Мемлекеттік билік органдардың, ұйымдардың қызметкерлері және басшылары кінәлі егер заңсыз пайдалануға шек қойылған ақпарттарды және ақпартты қорғау режимі бұзылса, қылмыстық және азаматтық заңмен және әкімшілік заң бұзушылық заңына сәйкес жауапқа тартылады. нарық экономикасы елдерінде жер кадастры туралы мәліметтер халық үшін ашық. Кез келген азамат белгілі төлем ақыға өзін қызықтыратын мәліметті ала алады. Қажетті мағлұмат келісім жасауда жылжымайтын мүлікті таңдау үшін тегін ұсынылады.
Пайдаланушы тіркеуіндегі ақпараттың ашықтығы - маңызды мінездеме ақпаратпен қамтамасыз ету жүйесіндегі мемлекеттік жер кадастры. Сонымен оны алу үшін айқын ақпаратты приоритеті мүлік қызығушылығын білдіреді, мысалы барлық тізімдегі тіркелінген ауыртпалық, барлық құжаттарды оқып осы ауыртпалықта бекітілген.
Жергілікті билік органдарының барлық құрылымдарының перспективасы, риэлторлар, нотариустар болуы тиіс қосылуы диалогиялық кезеңге жылжымайтын мүлік реестрына жатады. Тек осындай жағдайда ғана жер нарығын жүйелеуге болады және басқада жылжымайтын мүліктерді, сол сияқты реестр болады қазіргі ағымдағы жылжымайтын мүлік туралы ақпарат бейнелейді, ал жергілікті билік органдарының шешімі ақпаратты қолдау болады.
Жұмыс эффектілігін көтеру үшін ақпараттың арнайы сұраныс үлгісі болады, нақтылы жылжымайтын мүлік обьектісін бейнелейтін, сұраныс жасаған заты және қосымша мінездеме оның кадастрлық нөміріне сәйкес.
Пайдаланушыға берілетін ақпаратқа кіретіндер:
- ақпарат көзі және заңды күші көрсетілген;
- күні және пайдалану мерзімі (егер қажет болса);
- қолы, мөр, (рұқсатсыз өзгертулерде қорғану үшін);
- жүйеге сұранысты физикалық және заңды тұлғалар жасай алады.
- физикалық тұлға сұранысында келесі ақпарат болуы мүмкін;
- кадастр нөмірі және нақтылы обьектінің мекен-жайы;
- жекеменшіктік формасы;
- нақтылы обьектінің қамауда немесе нақты залогта екендігі;
- құжаттың толықтай тексеру жекеменшік құқығын;
- жер участігі жобасының көшірмесін алу.
- қалалық әкімшілік сұрау мүмкін;
- жылжымайтын мүлік обьектілерінің тізімін, нақтылы физикалық және заңды тұлғаға жалға берілген немесе тиісті;
- банктерде берілген, нақтылы жылжымайтын мүлікке залогтың көлемі және саны;
- мәлімет статистикалық мәліметтер үшін;
- салық жинау үшін мәліметтер (жер төлем бойынша) сол сияқты т.б.
Барлық осы мәлімметтер ақпарттардан негізделініп алынған және техникалық немесе жылжымайтын мүліктердің заңды мінездемелерімен байланысты.
Осындай тұрыпта, ақпарат көздері төмендегідей шарттармен қамтамасыз етіледі:
- ақпарат конфиденциальность деңгейіне байлансты құрылған болуы керек;
- ашық ақпаратты пайдалану барынша жеңілдетілген болуы тиіс;
- ақпарат нақты және өзекті, уақыт ағымына сәйкес әсер беруі тиіс;
- ақпарат толық болуы тиіс және инвесторлар, потенциялды пайдаланушылардың тілектеріне толықтай жауап алатындай;
- мемлекет саясатының ақпарат маңындағы келесі негізгі бағыты;
- дамытудың қамтамасыз ету шарты және барлық жекеменшік түрлерін қорғау ақпарат ресурстарын;
- сапа жағдайын жасау және азаматтарды эффектілік ақпаратпен қамтамасыз ету, мемлекеттік билік органдары, жергілікті басақару органдары, ұйымдар және біріккен қоғам мемлекет негізіндегі ақпараттар ресурстары;
- ақпараттандыру сферасындағы мемлекеттік қауіпсіздікпен қамтамасыз ету, сонымен қатар азамат құқығын сатуды қамтамасыз ету және олардан ақпарат алуды қамтамасыз ету;
- ақпарат ресурстары нарқын қалыптастырудағы әсері, қызметі, ақпараттар жүйесі, технологиясы, қамтамасыз ету құралы.
Бірыңғай ақпараттық кеңістік ұсынады бірыңғай анықтағыш жүйесін, классификаторлар, кодификаторлар, нақтылы келісім хатама бойынша ақпараттармен алмасатын, форматтар және ақпараттар хабарлау құрылымы, келісім бойынша құрылымдардың келісімі және форматтар бойынша бөлінген базадағы мағлұматтар.
Қажетті жағдай жасау бірыңғай ақпараттар кеңістігі – кеңістік талапы және уақытша ақпараттар байланысы. Әрдайым қамтамасыз ету кеңістіктегі байланыспен кез келген ақпаратпен объект туралы жылжымайтын мүлікті тек мемлекеттік жер кадастрын жүйесі негізінде. Бұл өте маңызды талап, сол сияқты көптеген классификаторлар ақапараттары бағытталған сала талабына және жергілікті билік органдары ақпарат сұраныстарын ұйымдастыртқызбайды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет